Φυσικοί προβλέπουν μια κρίση περί τα Χριστούγεννα στην αγορά ακινήτων της Αγγλίας

Από την ιστοσελίδα του Nature, Οκτώβριος 2003

Φυσικοί από την Καλιφόρνια ισχυρίζονται ότι η Βρετανική αγορά ακινήτων πρόκειται να εισέλθει σε μια κρίσιμη φάση. Δηλώνουν ότι διαβλέπουν τα αλάνθαστα σημάδια μιας διογκωμένης φούσκας στις τιμές των σπιτιών, η οποία δεν μπορεί να συντηρηθεί πλέον και είναι έτοιμη να σκάσει περί το τέλος του έτους. 

Δεν υπάρχει όμως αντίστοιχος κίνδυνος για την αγορά ακινήτων στις ΗΠΑ, λένε ο Wei-Xing Zhou και ο Didier Sornette του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Los Angeles, παρά τους φόβους των επενδυτών για μια δημιουργία διπλής φούσκας. λόγω διάδοσης κακής ψυχολογίας.  

Οι τιμές των σπιτιών στις ΗΠΑ ξεπέρασαν κατά τα τελευταία χρόνια την αύξηση του εισοδήματος κατά 2%, και τα επιτόκια των δανείων της κτηματαγοράς είναι τα χαμηλότερα των τελευταίων δεκαετιών. Σε ονομαστικές τιμές, η αγορά μοιάζει να πηγαίνει προς αστάθεια, δείχνοντας ότι ίσως θάπρεπε να παρέμβει η Ομοσπονδιακή αρχή για να θέσει την κατάσταση υπό έλεγχο. Αλλά στα μισά του 2002 ο πρόεδρος της ομοσπονδιακής τράπεζας Alan Greenspan απέρριψε την πιθανότητα ενός επικείμενου κραχ.  

Ο Sornette πιστεύει ότι τα πιο πολλά κραχ των αγορών πηγάζουν από την εσωτερική δυναμική του εμπορίου παρά από ανταπόκριση σε εξωτερικές ωθήσεις στο σύστημα. Ο ίδιος πιστεύει ότι πριν από ένα κραχ προηγείται μια περίοδος πολύ γρήγορης ανάπτυξης στους οικονομικούς δείκτες, συν μια σειρά από ταλαντεύσεις που διαρκούν αρκετά χρόνια, και γίνονται όλο και πιο πυκνές με την πάροδο του χρόνου.(Μεγαλώνει η συχνότητά τους.)  

Ο Sornette έχει σχολιάσει κατά το παρελθόν ότι οι δείκτες των αγορών που οδήγησαν σε αρκετές από τις οικονομικές κρίσεις του παρελθόντος, όπως π.χ. το κραχ της μαύρης Δευτέρας κατά τον Οκτώβριο του 1987, έδειχναν ακριβώς αυτό το είδος των ταλαντώσεων που επιταχύνονταν. Τώρα ο ίδιος και ο Zhou έχουν βρει ότι οι δείκτες για τις τιμές των σπιτιών στη Βρετανία δείχνουν μια παρόμοια συμπεριφορά. 

Έξι διαφορετικές μετρήσεις για τις τιμές των σπιτιών - που περιλαμβάνουν όλα τα σπίτια που πουλήθηκαν και όσα αποτέλεσαν πρώτη αγορά για τους ιδιοκτήτες τους, δείχνουν ταλαντώσεις που φαίνεται ότι στην πορεία τους θα γίνουν ασταθείς περί τα Χριστούγεννα. Στις ΗΠΑ δεν υπάρχουν τέτοια σημάδια αύξησης των διαταραχών.  

Η μεγάλη και μάλλον κατακερματισμένη Αμερικανική αγορά δεν είναι συγκρίσιμη με την αντίστοιχη Βρετανική που κυριαρχείται από την Λονδρέζικη. Αλλά αν συγκεντρώσουμε την προσοχή μας σε μια πιο περιορισμένη Αμερικανική αγορά, όπως είναι π.χ. μόνο η Καλιφόρνια, τότε θα καταλήξουμε στα ίδια συμπεράσματα. 

Το σπάσιμο μιας φούσκας στα ακίνητα, μπορεί να περιλαμβάνει μια κατακόρυφη πτώση τιμών στα σπίτια, ή κάτι λιγότερο δραματικό όπως είναι η επιβράδυνση στις πωλήσεις. 

Η πρόβλεψη των  Sornette και Zhou δεν περιέχει καμιά συνταγή πως να αποφευχθεί το σπάσιμο της φούσκας, αλλά οι κυβερνήσεις και τα οικονομικά ινστιτούτα είναι εκείνα που πρέπει να νοιαστούν αφού πήραν την προειδοποίηση.