Νέα συνδιάσκεψη στη Βόννη για το κλίμα.
Έκθεση της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ επιβεβαιώνει τον ΟΗΕ.

Από το διαδίκτυο Ιούνιος 2001

Η προσεχής διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα και τις κλιματικές αλλαγές στον πλανήτη μας θα γίνει στη Βόννη από τις 16 έως και τις 27 Ιουλίου, όπως ανακοινώθηκε.

Υπενθυμίζεται ότι οι εργασίες της προηγούμενης διάσκεψης της Χάγης, ανεστάλησαν λόγω της αμερικανο-ευρωπαϊκής διαφωνίας και μιας εσωτερικής διαφωνίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης σχετικά με την επιλογή των καλύτερων τρόπων εφαρμογής του πρωτοκόλλου του Κιότο (όπου έγινε η διάσκεψη για το κλίμα το 1997) για τη μείωση των τιμών των αερίων που ρυπαίνουν τον πλανήτη.

Στο διάστημα που απομένει μέχρι τα τέλη Ιουλίου 2001, θα επαναληφθούν οι διαπραγματεύσεις για το θέμα της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας στον πλανήτη μας, που είχαν διακοπεί τον περασμένο Νοέμβριο στη Χάγη. Η συμφωνία για την επανάληψη των συνομιλιών επετεύχθη έπειτα από εκτεταμένες συνομιλίες με τις ΗΠΑ που είχαν αξιώσει να αργοπορήσουν οι διαπραγματεύσεις, προκειμένου να εξετάσουν το διαφιλονικούμενο αυτό θέμα.

Οι διαπραγματεύσεις αφορούν τα μέτρα που θα χρειασθεί να ληφθούν για να εφαρμοσθούν οι δεσμεύσεις των συμβαλλομένων στη συμφωνία για μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η οποία υπεγράφη από τη διεθνή κοινότητα στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κιότο το 1997. Πάντως, είναι δύσκολο να επιτευχθεί μια συμφωνία δίχως τη συναίνεση των ΗΠΑ. 
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ταχθεί κατά της έγκρισης του Πρωτοκόλλου του Κιότο, που αξιώνει από τις αναπτυγμένες χώρες να μειώσουν τις εκπομπές των αερίων που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου μέσα στο διάστημα 2008-12 κατά 5,2% σε σχέση με το 1990.

Κύριος άξονάς των οικολόγων είναι η εφαρμογή της διεθνούς συμφωνίας του 1997 για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και άλλων ανάλογων αερίων, που είναι γνωστή ως Πρωτόκολλο του Κιότο. Τρία είναι τα κύρια στρατόπεδα που θα αναμετρηθούν στην παρούσα σύνοδο: η Ευρώπη, οι ΗΠΑ και η G-77, η ομάδα των υπό ανάπτυξη χωρών. Τα τρία ζητήματα που αναμένεται να αποτελέσουν τους κυρίους άξονες της συνόδου είναι οι έλεγχοι για το αν τηρούνται οι υποχρεώσεις που απορρέουν από το Πρωτόκολλο, το πλαίσιο της συναλλαγής των πιστώσεων εκπομπής, που επιτρέπει στους μεγάλους ρυπαντές να εξαγοράζουν τα δικαιώματα των ''καθαρών'' χωρών και, τέλος, η αποτίμηση των εκπομπών των δασών, που ανάλογα με την κατάστασή τους απορροφούν ή αποδίδουν το διοξείδιο του άνθρακα.

Μια αναφορά από το Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), διεθνή επιτροπή που εξετάζει τις επιπτώσεις της παγκόσμιας θέρμανσης, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Η άνοδος της θερμοκρασίας, που υπολογιζόταν μέχρι τώρα στους 3 C, ενδέχεται να φτάσει ή και να υπερβεί τους 6C σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Αυτό το ενδεχόμενο φέρνει με τον πιο δραματικό τρόπο στο προσκήνιο την κλίμακα στην οποία ο άνθρωπος έχει διαταράξει το παγκόσμιο κλίμα.

Η έκθεση επικεντρώνεται κυρίως στα αέρια του θερμοκηπίου, όπως το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο και τα οξείδια του αζώτου, τα οποία «μονώνουν» θερμικά τον πλανήτη και προκαλούν τη θέρμανση των κατώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας.

"Πάνω από τα δύο τρίτα της αύξησης του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα τα τελευταία δέκα χρόνια προέρχεται από την καύση ανθρακούχων καυσίμων. Το υπόλοιπο οφείλεται στην αποψίλωση των δασών και σε μικρότερο βαθμό στην παραγωγή τσιμέντου" αναφέρει η έκθεση.

Στην αναγκαιότητα λήψης άμεσων πολιτικών δράσεων προκειμένου να σταματήσει η μετατροπή πολλών περιοχών του πλανήτη σε ερήμους έχει αναφερθεί και ο ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν. Παράλληλα, στο Παγκόσμιο Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών αναφέρεται ότι οι άνθρωποι αποτελούν την κύρια αιτία της ξηρασίας που πλήττει πολλές περιοχές του πλανήτη. Η μετατροπή των εύφορων εδαφών σε έρημο πλήττει σοβαρά τουλάχιστον 100 κράτη, ενώ περισσότερα από 3,5 δισεκατομμύρια εκτάρια ανά τον κόσμο έχουν μετατραπεί σε άνυδρες περιοχές. 

Φόβος για το κλίμα

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το κλίμα της Γης αλλάζει. Η δεκαετία του 1990 ήταν η πιο θερμή δεκαετία του προηγούμενου αιώνα και η αύξηση της θερμοκρασίας τον αιώνα που διανύουμε θα είναι η μεγαλύτερη τα τελευταία 1.000 χρόνια στο βόρειο ημισφαίριο. Ο πρόεδρος του IPCC, προειδοποίησε για παρατεταμένες ξηρασίες, αλλαγή των προτύπων των βροχοπτώσεων, οικολογική καταστροφή σε δάση και κοραλλιογενείς υφάλους, αύξηση της θνησιμότητας από ασθένειες, όπως η ελονοσία κατά τους θερινούς μήνες, αλλά και για πιθανή ανάγκη εκκένωσης παράκτιων περιοχών της Κίνας, του Μπανγκλαντές και της Αιγύπτου.

Η κύρια αιτία για την επιτάχυνση του φαινομένου είναι, σύμφωνα με την έκθεση, η μείωση της εκπομπής διοξειδίου του θείου, το οποίο ανακλά το ηλιακό φως και συμβάλλει έτσι στην «ψύξη» του πλανήτη.

Η μείωση της παραγωγής του ήταν όμως επιβεβλημένη, καθώς το αέριο αντιδρά με υδρατμούς στην ατμόσφαιρα και σχηματίζει θειικό οξύ (όξινη βροχή) που καταστρέφει τα δάση.

Το φαινόμενο προκαλείται από τις ολοένα αυξανόμενες καύσεις οι οποίες συσσωρεύουν διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, σήμερα, φτάνουν τους 6,8 γιγατόνους (δισεκατομμύρια τόνοι) το χρόνο. Εως το 2100 αυτό το ποσό πιθανώς να έχει φτάσει τους 35 ή 40 γιγατόνους. Από το IPCC επισημαίνεται ότι, σε αυτή την περίπτωση, θα επακολουθήσει μαζικός θάνατος των δασών. Ο θάνατος των δέντρων θα σημάνει την απελευθέρωση ακόμα μεγαλύτερων ποσοτήτων CO2 στην ατμόσφαιρα. Ενα ακόμα τρομακτικό αποτέλεσμα θα είναι η σε μεγάλο βαθμό τήξη των παγοκαλυμμάτων του Αρκτικού και της Ανταρκτικής.

Την στιγμή που υπογράφηκε το πρωτόκολλο του Κυότο, αφορούσε τον περιορισμό των εκπομπών CO2 σε ποσοστό 5,2% από τα επίπεδα του 1990. Τώρα οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι για να υπάρξει κάποιο ορατό αποτέλεσμα, η μείωση θα πρέπει να φτάσει το 60%. Αυτό το ενδεχόμενο προϋποθέτει μια παγκόσμια πρωτοβουλία μείωσης των καύσεων, κάτι το οποίο αυτήν τη στιγμή είναι απλώς ευχή.

Οι ίδιοι επιστήμονες απευθύνουν έκκληση για τη λήψη δραστικών μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης καταστροφών. Τα καιρικά φαινόμενα, προειδοποιούν, θα γίνονται ολοένα και πιο βίαια, απειλώντας ανθρώπινες ζωές, καλλιέργειες, την κρατική υποδομή κάποιων φτωχών κρατών κ.τ.λ.

Από την άλλη μεριά η μετατροπή των εύφορων εδαφών σε έρημο πλήττει σοβαρά τουλάχιστον 100 κράτη, ενώ περισσότερα από 3,5 δισεκατομμύρια εκτάρια ανά τον κόσμο έχουν μετατραπεί σε άνυδρες περιοχές. 

Σε μια έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) αναφέρεται ότι η ερημοποίηση "θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τη φυτική κάλυψη της καλλιεργημένης γης, των βοσκότοπων και των δασικών εκτάσεων, ενώ επιδρά αρνητικά στη γονιμότητα των εδαφών, του κύκλου του νερού, της απόδοσης των καλλιεργειών και της ζωικής παραγωγής".

Οι υπεύθυνοι του WWF υπολόγισαν πόσο επιβαρύνει κατά μέσο όρο κάθε άτομο το περιβάλλον, και διαπίστωσαν ότι ακόμα και με το σημερινό ρυθμό οικονομικών δραστηριοτήτων η ανθρωπότητα εκμεταλλεύεται τον πλανήτη 30% περισσότερο από όσο μπορεί να «αντέξει», χωρίς να υποστεί σοβαρές ζημιές.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έρευνας, τα καταστροφικά αποτελέσματα της υπερεκμετάλλευσης αντανακλώνται στην αποψίλωση των δασών, στη μείωση των πληθυσμών των ψαριών και στις κλιματικές αλλαγές.

Εκπρόσωπος του WWF δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι η ανθρωπότητα θα πρέπει να αρχίσει να εξετάζει σοβαρά τις πλουτοπαραγωγικές πηγές του πλανήτη μας και να αξιοποιεί οικονομικές και τεχνολογικές μεθόδους που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη βελτίωση της κατάστασης.

Η έκθεση της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ

Η έκθεση της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών (NAS) των ΗΠΑ για το κλίμα, διαπιστώνει ότι οι προβλέψεις του ΟΗΕ για την πορεία του φαινομένου είναι βάσιμες. Η έκθεση του NAS καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η μέση θερμοκρασία του πλανήτη θα ανέβει μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα κατά 1,4 έως 5,8 βαθμούς Κελσίου. Το κείμενο της έκθεσης αναφέρει ότι, παρ' όλο που δεν είναι γνωστό σε ποιο βαθμό η ανθρώπινη δραστηριότητα συμμετείχε στο φαινόμενο μέχρι σήμερα, είναι σίγουρο ότι η εκπομπή των αερίων του θερμοκηπίου θα επιτείνει την αύξηση.

Δυστυχώς οι ΗΠΑ, προτείνουν να διατηρηθεί το καθεστώς της αγοραπωλησίας των πιστώσεων εκπομπής, βάση του οποίου οι χώρες που υπερβαίνουν τα όρια εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου μπορούν να αγοράζουν το μερίδιο που αναλογεί στις λιγότερο ανεπτυγμένες και άρα πιο καθαρές χώρες.

Και παρ' όλο που οι ΗΠΑ ευθύνονται για το 25-29% της παγκόσμιας παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα, οι Αμερικανοί  επιμένουν στην άποψη ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν θα πρέπει να εξαιρεθούν από τη λήψη μέτρων και ότι η συνθήκη που ίσως υιοθετηθεί δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να βλάπτει την οικονομία της χώρας τους. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζορτζ Μπους είχε δείξει σκεπτικισμό στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας σχετικά με τις δεσμεύσεις του Πρωτοκόλλου του Κιότο, που επιβάλλει στις ΗΠΑ να μειώσουν μέχρι το 2010 έως 7%, σε σχέση προς τα επίπεδα του 1990, τις εκπομπές ρυπογόνων αερίων. Η ΕΕ υποχρεούται βάσει του πρωτοκόλλου να μειώσει τις εκπομπές κατά 8%.

Δείτε και τα σχετικά άρθρα
Η δενδροφύτευση δεν αποτελεί από μόνη της λύση για την αντιμετώπιση της ανόδου της γήινης θέρμανσης.
Τα αέρια του θερμοκηπίου κύρια αιτία για την πρώιμη άνοιξη
Το CO2 και το παγκόσμιο κλίμα: Είναι μια κοινή ιστορία;
Ψάχνοντας για λύση στα προβλήματα της αλλαγής του κλίματος
Μέχρι και έξι βαθμούς άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας προβλέπουν οι επιστήμονες
Ενδιαφέρουσες ιστοσελίδες
UN Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC)
Global Warming (US Environmental Protection Agency)
US National Academy of Sciences
Η έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ για την ερημοποίηση της Γης.
Humans Pushing Planet Earth Beyond Capacity - WWF
The Science Environmental Policy Project
United Nations Framework Convention on Climate Change
Home