Ερευνώντας για εξωγήινα λέιζερ κι όχι για ραδιοσήματα

Πηγή: New Scientist, 11 Απριλίου 2006

Άνοιξε το πρώτο οπτικό τηλεσκόπιο αφιερωμένο στο κυνήγι για τα εξωγήινα σήματα, που έχει ξεκινήσει εδώ και σχεδόν 50 χρόνια με τα προγράμματα SETI (Αναζήτηση της Εξωγήινης Νοημοσύνης).

Από τότε οι άνθρωποι έχουν επικεντρωθεί στην ανίχνευση ραδιοσημάτων, λέει ο Paul Horowitz, ένας αστρονόμος στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ στη Μασαχουσέτη. Αλλά πρόσφατα, οι ερευνητές σκέφτηκαν ότι οι εξωγήινοι πολιτισμοί θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιήσουν για την επικοινωνία το φως των λέιζερ.

Ο Horowitz καθοδήγησε την κατασκευή του οπτικού τηλεσκοπίου SETI (OSETI) της Πλανητικής Εταιρείας στο παρατηρητήριο του Όουκ Ριτζ του Χάρβαρντ.

Μόλις τρέξει το πρόγραμμα οι επεξεργαστές του OSETI θα πραγματοποιήσουν ένα τρισεκατομμύριο μετρήσεις ανά δευτερόλεπτο, σε μια έρευνα του ουρανού διάρκειας ενός χρόνου. Αυτή η έρευνα θα είναι σε θέση να ξεχωρίσει λάμψεις φωτός, που θα διαρκούν μόνο ένα δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου.

Και επειδή δεν χρειάζεται να πάρει υψηλής ευκρίνειας εικόνες, είναι πολύ φτηνότερο από άλλα επαγγελματικά τηλεσκόπια, που κοστίζουν 50.000 δολάρια. "Είναι στην πραγματικότητα ένας κάδος φωτός", λέει ο Horowitz. "Δεν πρόκειται να πάρει όμορφες εικόνες."

Ήδη το OSETI ξεκίνησε την Τρίτη στις 11 Απριλίου την αναζήτησή των σημάτων από λέιζερ.

Το τηλεσκόπιο OSETI έχει ένα κάτοπτρο διαμέτρου 1,8 μέτρων, και σωλήνες φωτοπολλαπλασιαστών καθώς και τσιπ επεξεργασίας των σημάτων

Ομοιοκατευθυνόμενο σήμα

Ο Horowitz θεωρεί ότι οι ραδιοαναζητήσεις της αστρονομίας διαδραματίζουν ακόμα έναν σημαντικό ρόλο στην αναζήτηση της εξωγήινης ζωής. Οι εξωγήινοι πολιτισμοί θα έβρισκαν πραγματικά την ραδιοεπικοινωνία καλύτερη για μεγάλες αποστάσεις, επειδή τα ραδιοκύματα δεν εμποδίζονται από τη σκόνη μέσα στους γαλαξίες, λέει.

Αλλά οι οπτικοί παλμοί του λέιζερ θα μπορούσαν επίσης να φιλτραριστούν μέσω πολλών περιοχών του ουρανού, αναφέρει ο Horowitz. Και δεδομένου ότι το φως του λέιζερ είναι ομοιοκατευθυνόμενο, θα είναι ευκολότερο να επισημανθεί η θέση από την οποία  προέρχεται ένα σήμα.

Ο αστρονόμος, Luc Arnold, στο παρατηρητήριο της Haute Provence στη Γαλλία, έχει ερευνήσει πώς θα μπορούσαν τα διαστημικά τηλεσκόπια να χρησιμοποιηθούν για να ανιχνεύσουν τους παλμούς των λέιζερ που δημιουργήθηκαν από άλλους πολιτισμούς.

Αυτός εντυπωσιάζεται από την ταχεία επεξεργασία του OSETI, η οποία κάνει δυνατή την αναζήτηση από τη Γη. "Το ραδιο SETI δεν πρέπει να είναι η μόνη μέθοδος", λέει ο Arnold. "Πρέπει να θυμηθούμε ότι ο ET θα μπορούσε να είναι αρκετά επινοητικός" .


Ήταν 8 Απριλίου 1960, κοντά στην Green Bank της Δυτικής Βιρτζίνιας των ΗΠΑ, όταν ο Δρ Frank Drake σημάδεψε αρχικά με ένα ραδιοτηλεσκόπιο 25 μέτρων σε δύο κοντινά αστέρια, τα Epsilon Eridani και Tau Ceti.

Ο στόχος του ήταν να ανιχνεύσει τα σημάδια της ευφυούς ζωής πέρα από τη Γη. Οι επιστήμονες από τότε δεν σταμάτησαν να κοιτάζουν συνέχεια στο αχανές διάστημα. 

Με το πρόγραμμα του Drake, που ονομάστηκε Ozma - από το όνομα μια πριγκίπισσας στα βιβλία του Οz - άρχισε η σύγχρονη επιστημονική αναζήτηση της εξωγήινης νοημοσύνης, που συνήθως είναι γνωστή ως Seti.

Το πρόγραμμα Ozma ήταν το αποτέλεσμα μιας ερευνητικής εργασίας, που δημοσιεύθηκε κατά το 1999, από τους Πανεπιστημιακούς φυσικούς Giuseppe Cocconi και Philip Morrison του Cornell.

Τότε αυτοί είχαν προτείνει ότι τα ραδιοκύματα είναι οι αποτελεσματικότεροι τρόποι επικοινωνίας στις διαστρικές αποστάσεις, και επομένως ο καλύτερος τρόπος να ανιχνευθεί η ύπαρξη ενός εξωγήινου πολιτισμού.

Αρχικά οι δύο φυσικοί ζήτησαν από τον Sir Bernard Lovell υπεύθυνο του ραδιοτηλεσκοπίου Jodrell Bank, που βρίσκεται στη Μεγάλη Βρετανία, να τους δώσει τα ραδιοτηλεσκόπια για να ακούσουν τυχόν εξωγήινα σήματα. Όμως ο Sir Bernard τους αρνήθηκε γιατί σκέφθηκε ότι αυτό το project θα έπαιρνε πάρα πολύ χρόνο.

Όμως ο Frank Drake αποφάσισε να τους τα δώσει. Μάλιστα εκείνη την περίοδο έφτιαχναν νέα, μεγάλα τηλεσκόπια, και το πιο σημαντικό, είχαν εφευρεθεί διάφορες νέες μορφές ραδιοδεκτών, που έδωσαν ευαισθησίες περίπου 10 φορές καλύτερες από αυτούς τους δέκτες τους βασισμένους στις λυχνίες, που τότε ήταν σε κοινή χρήση.

Ο συνδυασμός λοιπόν των μεγαλύτερων τηλεσκοπίων και των πιο ευαίσθητων δεκτών τους επέτρεψε, για πρώτη φορά, να ανιχνεύσουν ραδιοσήματα από αποστάσεις τέτοιες στις οποίες βρίσκονταν τα κοντινότερα αστέρια, που έμοιαζαν με τον ήλιο μας σε ισχύ και σε μέγεθος. 

Οι επιστήμονες λοιπόν μπόρεσαν να ανιχνεύσουν σήματα, που μπορεί να έρχονταν από πολιτισμούς όπως ο δικός μας, σε αποστάσεις ίσες με αυτές που μας χωρίζουν από τα άλλα αστέρια.

Δείτε και τα σχετικά άρθρα
Τελείωσε το πρότζεκτ SETI@Home
Ένα σήμα από τα αστέρια - Εισαγωγή στην έρευνα της εξωγήινης ζωής
Υπάρχει ενδεχόμενο να παρερμηνεύσουμε τα σήματα των εξωγήινων