Η Ευρώπη σχεδιάζει να στείλει ρομπότ για να ψάξουν για ζωή στον Άρη

Πηγή: Independent, 9 Απριλίου 2005

Ένα κινούμενο ρομπότ που μπορεί να ψάξει για σημάδια εξωγήινης ζωής θα μπορούσε να σταλεί στον Άρη μέσα σε έξι χρόνια. Αν και η εκτόξευση οφείλει να γίνει το 2011, δεν θα φθάσει στον κόκκινο πλανήτη παρά στα μέσα του 2013, όταν θα μπορεί να φτιαχτεί το πρώτο επιστημονικό όργανο για να δείξει ότι δεν είμαστε μόνοι στον κόσμο.

Οι επιστήμονες ανήγγειλαν το σχέδιο αυτό ως ένα τμήμα του φιλόδοξου προγράμματος της Ευρωπαϊκής διαστημικής εξερεύνησης, που θα μπορούσε τελικά να φέρει πίσω δείγματα Αρειανού βράχου το 2016. Αλλά για να  γίνουν οι αποστολές, οι διαστημικοί επιστήμονες πρέπει να πείσουν τις κυβερνήσεις τους, ότι το πρόγραμμα είναι σημαντικό.

Την επιτυχία στο δεύτερο μέρος αυτού του προγράμματος, θα μπορούσε να ακολουθήσει μια επανδρωμένη αποστολή στο γειτονικό πλανήτη μας, τη δεκαετία του 2030, με έξοδα της ESA. "Ο μακροπρόθεσμος στόχος του προγράμματος ήταν και είναι να βρεθούν άνθρωποι στον Άρη τη δεκαετία του 2030",  λέει ο Jean-Pierre Swings, πρόεδρος της συμβουλευτικής επιτροπής της ESA για την εξερεύνηση.

Οι επιστήμονες της ESA ανήγγειλαν ότι έχουν διατυπώσει τρεις πιθανές επιλογές για την αποστολή Aurora για να προσγειωθεί ένα ρομποτικό κινούμενο εργαστήριο στην επιφάνεια του Άρη τον Ιούνιο του 2011, μετά από ένα διετές, ταξίδι μέσω του ηλιακού συστήματος. Το κόστος της αποστολής υπολογίζεται να ανέλθει 550 εκατ. ευρώ, αλλά θα χρειαστεί και η έγκριση του Συμβουλίου των υπουργών της Ευρώπης που συμμετέχουν στην ESA, το οποίο θα συζητήσει την πρόταση της στο τέλος αυτού του έτους.

Αν και πρέπει να οριστικοποιηθούν οι λεπτομέρειες της αποστολής, οι επιστήμονες ανέφεραν ότι θα χρειαστούν ένα ρομποτικό εργαστήριο με ρόδες,  που να μπορεί να ψάξει για σημάδια της προηγούμενης ή της σημερινής ζωής στους βράχους και την ατμόσφαιρα του Άρη.

Εξ' αιτίας της αποτυχημένης προσπάθειας του σκάφους Beagle-2, που χάθηκε τα Χριστούγεννα του 2003, να ψάξει για ζωή στον Άρη, ευρωπαίοι επιστήμονες έχουν προσπαθήσει να επινοήσουν τον διάδοχο του για να συναγωνιστεί τις αποστολές του Άρη της NASA. Περισσότεροι από 100 επιστήμονες από την Ευρώπη και τον Καναδά - που είναι μέλος της ESA - συναντήθηκαν στο Μπέρμιγχαμ την προηγούμενη εβδομάδα για να δουν τι χρειάζεται για την επόμενη αποστολή στον Άρη.

Στα πέντε προηγούμενα χρόνια οι επιστήμονες της ESA και της NASA έχουν επιβεβαιώσει ότι υπήρχε κάποτε τεράστιες ποσότητες νερού στον Άρη,  όπου θα μπορούσε να εξελιχθεί η ζωή, και ότι μπορεί ακόμα να υπάρχει νερό κάτω από το έδαφος. Η πιο πρόσφατη ανακάλυψη ότι υπάρχει αέριο μεθάνιο στην ατμόσφαιρα, που θα μπορούσε να παραχθεί μόνο από την ηφαιστειακή δραστηριότητα ή ως υποπροϊόν των ζώντων οργανισμών, έχει εξάψει την φαντασία.

Ο Mark Sims, του πανεπιστημίου του Λέιτσεστερ, που προεδρεύει της συμβουλευτικής επιτροπής Aurora, ανέφερε ότι η περιοχή που παρουσιάζεται το μεθάνιο στον Άρη, θα ήταν μία από τις πιο συναρπαστικές περιοχές εξερεύνησης για το μελλοντικό ρόβερ. "Είναι ακόμα πάρα πολύ νωρίς για να πούμε που θα είναι η περιοχή προσγείωσης Θα ήταν καλό να πάει το ρόβερ σε ένα από τα σημεία που παρουσιάζεται το μεθάνιο. Είναι συναρπαστικό θέμα επειδή συσχετίζεται με τη ζωή", εξήγησε ο Sims.

Η NASA

Η NASA προγραμματίζει να θέσει δίδυμα ρομποτικά ρόβερ στον Άρη κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου, συνεχίζοντας την εργασία που άρχισε με τα Spirit και Opportunity, τα οποία εξερευνούν τον πλανήτη από την προηγούμενη χρονιά.

Μάλιστα όπως ανακοίνωσε η NASA, η αποστολή των δίδυμων ρομποτικών γεωλόγων που επιβεβαίωσαν ότι ο Άρης ήταν κάποτε υγρός,  παρατείνεται κατά 18 μήνες, έπειτα από 14 μήνες συνεχούς εξερεύνησης. Σημειωτέον ότι η βασική προγραμματισμένη αποστολή των Opportunity και Spirit είχε διάρκεια μόνο τρεις μήνες.

Τα δεδομένα δείχνουν ότι στην Ισημερινή Πεδιάδα του Άρη (Meridiani Planum) υπήρχε πριν από εκατομμύρια χρόνια μια αβαθής, αλμυρή και όξινη θάλασσα, ικανή ίσως να συντηρεί μικροοργανισμούς.

Το Opportunity, που έχει διανύσει και τη μεγαλύτερη συνολική απόσταση, 4,8 χιλιόμετρα, βρίσκεται σε απόσταση από μια περιοχή στην οποία οι επιστήμονες ελπίζουν να βρουν βράχους διαβρωμένους από τον αέρα, αντί από καταστροφικές προσκρούσεις μετεωριτών ή από άλλα βίαια γεγονότα. Τα πετρώματα της περιοχής έχουν επίσης διαφορετική ηλικία από αυτά που έχουν ήδη μελετηθεί.

Το Spirit βρίσκεται σε πολύ πιο απότομο έδαφος, σκαρφαλώνοντας προς την κορυφή ενός βραχώδους λόφους. Παρά τα προβλήματα που είχε παρουσιάσει σοτν δεξί μπροστά τροχό, το ρομπότ καλύπτει ικανοποιητικές αποστάσεις κάθε ημέρα, καθώς ο άνεμος έχει καθαρίσει την άμμο από τους ηλιακούς συλλέκτες και αύξησε έτσι τη διαθέσιμη ενέργεια.

Ο Bruno Gardini, ο διευθυντής προγράμματος Aurora της ESA, είπε ότι ένα πιο φιλόδοξο πρόγραμμα για να σταλεί διαστημικό σκάφος στον Άρη, που θα μπορεί να επιστρέψει δείγματα από βράχο πίσω στη Γη, θα απαιτήσει μια στενή συνεργασία με τη NASA.

Μια τέτοια αποστολή υπολογίζεται ότι θα κοστίσει μεταξύ 5 και 16 δισεκατομμύρια ευρώ και σχεδόν βεβαίως θα απαιτήσει ένα πυρηνοκίνητο διαστημικό σκάφος, ο οποίος είναι ο μόνος τρόπος που θα μπορούσε να παράγει την απαιτούμενη ενέργεια για το ταξίδι της επιστροφής. Μια επανδρωμένη αποστολή είναι, επίσης, ένα πάρα πολύ μεγάλο πρόγραμμα για να γίνει αποκλειστικά από την Ευρώπη. "Θα χρειαστεί μια τεράστια προσπάθεια και πρέπει να είναι μια παγκόσμια επιχείρηση", λέει ο Δρ Gardini."

Το ρόβερ της αποστολής Aurora είναι πιθανό να έχει και ένα τρυπάνι που να μπορεί να πάρει δείγματα από χώμα και βράχο, από ένα βάθος δύο μέτρων κάτω από την Αρειανή επιφάνεια, που θα πρέπει να είναι αρκετού βάθους για να ξεφύγει η σκληρή, οξειδωτική φύση της ατμόσφαιρας του πλανήτη. Θα έχει επίσης γεωλογικά όργανα που να μπορούν να μετρήσουν τη σεισμική ή ηφαιστειακή δραστηριότητα στον Άρη, καταφράφοντας επίσης και τις υδροθερμικές μετακινήσεις που προκαλούνται από το υπόγειο νερό.

Αλλά ίσως τα σημαντικότερα όργανα θα είναι μια σειρά οργάνων που το Beagle-2 ήταν εξοπλισμένο,  για να βρουν τις χημικές υπογραφές της ζωής, όπως το όργανο ανάλυσης του αερίου, ικανό να μελετήσει τα σταθερά ισότοπα στην ατμόσφαιρα, τους βράχους και το χώμα.

ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΚΚΙΝΟ ΠΛΑΝΗΤΗ

Marsnik 1 (Mars 1960A) - 10 Οκτωβρίου 1960 - Προσπάθησε να πετάξει προς τον Άρη (Αποτυχία Εκτόξευσης)
Marsnik 2 (Mars 1960B) - 14 Οκτωβρίου 1960 - Προσπάθησε να πετάξει προς τον Άρη (Αποτυχία Εκτόξευσης)
Sputnik 22 - 24 Οκτωβρίου 1962 - Προσπάθησε να πετάξει προς τον Άρη
Mars 1 - 1 Νοεμβρίου 1962 - Πέταξε προς τον Άρη (Απώλεια επαφής)
Sputnik 24 - 4 Νοεμβρίου 1962 - Προσπάθησε να προσεδαφιστεί στον Άρη
Mariner 3 - 5 Νοεμβρίου 1964 - Προσπάθησε να πετάξει προς τον Άρη
Mariner 4 - 28 Νοεμβρίου 1964 - Πέταξε προς τον Άρη
Zond 2 - 30 Νοεμβρίου 1964 - Πέταξε προς τον Άρη (Απώλεια επαφής)
Zond 3 - 18 Ιουλίου 1965 - Πέταγμα προς τη Σελήνη, Δοκιμή Αρειανού οχήματος
Mariner 6 - 25 Φεβρουαρίου 1969 - Πέταξε προς τον Άρη
Mariner 7 - 27 Μαρτίου 1969 - Πέταξε προς τον Άρη
Mars 1969A - 27 Μαρτίου 1969 - Προσπάθησε να μπει σε τροχιά (Αποτυχία Εκτόξευσης)
Mars 1969B - 2 Απριλίου 1969 - Προσπάθησε να μπει σε τροχιά (Αποτυχία Εκτόξευσης)
Mariner 8 - 8 Μαΐου 1971 - Προσπάθησε να πετάξει προς τον Άρη (Αποτυχία Εκτόξευσης)
Cosmos 419 - 10 Μαΐου 1971 - Προσπάθησε να μπει σε τροχιά/να προσεδαφιστεί
Mars 2 - 19 Μαίου 1971 - Τροχιά γύρω από τον Άρη/Προσεδαφίστηκε
Mars 3 - 28 Μαίου 1971 - Τροχιά γύρω από τον Άρη/ Προσεδαφίστηκε
Mariner 9 - 30 Μαίου 1971 - Τροχιά γύρω από τον Άρη
Mars 4 - 21 Ιουλίου 1973 - Πέταξε προς τον Άρη (Προσπάθησε να μπει σε τροχιά)
Mars 5 - 25 Ιουλίου 1973 - Τροχιά γύρω από τον Άρη
Mars 6 - 5 Αυγούστου  1973 - Προσεδάφιση στον Άρη (Απώλεια επαφής)
Mars 7 - 9 Αυγούστου  1973 - Πέταξε προς τον Άρη (Προσπάθησε να προσεδαφιστεί)
Viking 1 - 20 Αυγούστου  1975 - Τροχιά γύρω από τον Άρη/ Προσεδαφίστηκε
Viking 2 - 9 Σεπτεμβρίου  1975 - Τροχιά γύρω από τον Άρη/ Προσεδαφίστηκε
Phobos 1 - 7 Ιουλίου 1988 - Προσπάθησε να μπει σε τροχιά/και να προσεδαφιστεί
Phobos 2 - 12 Ιουλίου 1988 - Τροχιά γύρω από τον Άρη/Το Phobos προσεδαφίστηκε
Mars Observer - 25 Σεπτεμβρίου  1992 - Προσπάθησε να μπει σε τροχιά (Απώλεια επαφής)
Mars Global Surveyor - 07 Νοεμβρίου 1996 - Σε τροχιά γύρω από τον Άρη
Mars 96 - 16 Νοεμβρίου 1996 - Προσπάθησε να μπει σε τροχιά/να προσεδαφιστεί
Mars Pathfinder - 04 Δεκεμβρίου  1996 - Προσεδάφιση στον Άρη και Περιπλάνηση
Nozomi (Planet-B) - 3 Ιουλίου 1998 - Σε τροχιά γύρω από τον Άρη
Mars Climate Orbiter - 11 Δεκεμβρίου  1998 - Προσπάθησε να μπει σε τροχιά
Mars Polar Lander - 3 Ιανουαρίου 1999 - Προσπάθησε να προσεδαφιστεί
Deep Space 2 (DS2) - 3 Ιανουαρίου 1999 - Προσπάθησε να εισχωρήσει στον Άρη
2001 Mars Odyssey - 7 Απριλίου 2001 - Τροχιά γύρω από τον Άρη
Mars Exploration Rovers - 22 Μαΐου/4 Ιουνίου 2003 - Δύο Αρειανά Rovers  - Spirit και Opportunity - στον Άρη. Επιβεβαιώνεται ότι υπάρχει πολύ νερό και μεθάνιο.
Mars Express - 1 Ιουνίου 2003 - Σε τροχιά γύρω από τον Άρη και συντριβή του Beagle-2
Mars Reconnaisance Orbiter - Ιούλιος  2005 - Τροχιά γύρω από τον Άρη
Mars 2007 - Αργά 2007 - Κινητά Επιστημονικά Εργαστήρια, Μικρά Οχήματα αποστολών
Netlanders - Αργά 2007 - Αρειανά πλανητικά οχήματα-Netlanders
Mars 2009 - Αργά 2009 - Δορυφόρος επικοινωνιών, Μικρά δίκτυα οχημάτων προσεδάφησης
Aurora - 2011 - Θα σταλεί ένα ρομποτικό ρόβερ από την ESA και θα προσεδαφιστεί το 2013. 
2011 Δύο ρόβερ της NASA στον Άρη για να ψάξουν για σημεία ζωής.
2016 Πρώτη αποστολή στον Άρη, που θα επιστρέψει δείγματα του εδάφους και των βράχων. Μπορεί έτσι να επιβεβαιωθεί αν υπάρχουν ή όχι σημάδια ζωής.
           2030 Πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη, που θα είναι μοια κοινή αποστολή όλης της ανθρωπότητας. Θα είναι η πρώτη φορά που ο άνθρωπος θα βάλει πόδι σε                       άλλον πλανήτη.

Το 1996 οι επιστήμονες της NASA αναλύουν τον Αρειανό μετεωρίτη ALH84001, που βρέθηκε στους πάγους της Ανταρκτικής. Καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι παρουσιάζει απολιθωμένα σημάδια ζωής που μπορεί να υπήρξαν κάποτε στον Άρη πριν 3,6 δισεκατομμύρια έτη. Άλλοι όμως επιστήμονες αμφισβητούν την ερμηνεία.

Home