Πράσινο φως για την Ευρωπαϊκή αποστολή του SMART 1 στο φεγγάρι στις 28 Αυγούστου

Από σελίδα του BBC, 10 Ιουλίου 2003

Άναψε το πράσινο φως για την πρώτη Ευρωπαϊκή αποστολή στο Φεγγάρι, SMART 1, που αναμένεται να ξεκινήσει από το Γαλλικό κοσμοδρόμιο Kourou στη Γαλλική Γουιάνα στις 28 Αυγούστου.

Η απόφαση αυτή λήφθηκε την περασμένη Τετάρτη στο κέντρο ερευνών της ESA στην Ολλανδία.

Το SMART 1 αυτήν θα μεταφερθεί σε λίγες μέρες στο κοσμοδρόμιο Kourou.

Καθυστέρηση της πτήσης

Το σεληνιακό όχημα έπρεπε να έχει φύγει από τη Γη το Μάρτιο αλλά η αναχώρησή του καθυστέρησε μετά από ένα αποτυχημένο ξεκίνημα του πυραύλου τον τελευταίο Δεκέμβριο. Και θα είναι το πρώτο σκάφος που θα εκτοξευτεί με το νέο μοντέλο -του επανασχεδιασμένου- Ariane.

Το SMART 1 θα είναι το πρώτο όχημα Ευρωπαϊκό διαστημικό όχημα που θα επισκεφτεί τη Σελήνη. Αυτό θα  χαρτογραφήσει τη σύνθεση του φεγγαριού σε μία προσπάθεια να λυθεί το μυστήριο της δημιουργίας του.

Επίσης θα προετοιμάσει το δρόμο για ένα γρηγορότερο ταξίδι και την εξερεύνηση του αχανούς διαστήματος.

Το SMART 1 χρησιμοποιεί μια καινοτόμο μορφή προώθησης - έναν ιοντικό προωθητή - με τη βοήθεια του οποίου θα φτάσει στο φεγγάρι μετά από 15 μήνες.

Ο πύραυλος δεν χρησιμοποιεί δηλαδή συμβατικά μέσα προώθησης (καύσιμα) αλλά την ηλιακή ενέργεια.

Αυτή η τεχνολογία έχει χρησιμοποιηθεί μόνο μια φορά πριν, σε μια διαπλανητική αποστολή από τη NASA.

Γρηγορότερα και φτηνότερα

Το μεγαλύτερο μέρος της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται στο SMART 1 θα χρησιμοποιηθεί στην αποστολή Bepi-Colombo της Ευρώπης προς τον Ερμή, η οποία θα πρέπει να ξεκινήσει στο τέλος αυτής της δεκαετίας.

Ελβετοί ερευνητές θα έχουν μια υψηλής ευκρίνειας φωτογραφική μηχανή στο Smart ενώ οι Γερμανοί θα έχουν ένα υπέρυθρο φασματόμετρο πάνω στο διαστημικό σκάφος.

Όταν θα μπει σε τροχιά γύρω από το γήινο φυσικό δορυφόρο, το σκάφος θα παραγάγει ένα χάρτη με τη βοήθεια των ακτίνων-X  σε μία προσπάθεια να μάθουμε με ποιο τρόπο ακριβώς δημιουργήθηκε το φεγγάρι.

Δεξιά: Η θεωρία για την δημιουργία της Σελήνης υποδεικνύει ότι ένα αντικείμενο, με το μέγεθος του Άρη, συγκρούστηκε με τη νεαρή τότε Γη (4.5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν). Τα συντρίμμια από την σύγκρουση ρίχτηκαν τότε στο διάστημα, όπου συσσωρεύτηκαν σε μια στερεή μάζα για να φτιάξουν το φεγγάρι και έκτοτε βρίσκεται μέσα στο Γήινο βαρυτικό πεδίο.  Αυτή η θεωρία υποστηρίζεται από την παρόμοια σύνθεση των βράχων της Γης και της Σελήνης.

Η μια ιδέα είναι ότι ένα αντικείμενο του μεγέθους του Άρη, έπεσε στη νεανική Γη, πετώντας προς τα πάνω συντρίμμια, που συγχωνεύτηκαν αργότερα για να σχηματίσουν το φεγγάρι.

Εάν αυτό συνέβη πραγματικά, το φεγγάρι πρέπει να περιέχει λιγότερο σίδηρο από όσο υπάρχει στη Γη, γιατί το στοιχείο αυτό είναι βαρύ και είναι πιθανότερο να παρέμεινε στον πυρήνα της πρώιμης Γης, παρά να εκτοξεύτηκε στο Διάστημα.

Η αναλογία ελαφρύτερων υλικών, όπως το μαγνήσιο και το αλουμίνιο, αναμένεται να είναι υψηλότερη.

Το D-Cixs είναι ένα φασματόμετρο πάνω στο SMART 1, που με τη βοήθεια των ακτίνων X, θα φτιάξει ένα χάρτη του φεγγαριού. Το φασματόμετρο αυτό, που έχει το μέγεθος μιας φρυγανιέρας, θα καθορίσει τις απόλυτες ποσότητες των βασικών στοιχείων (αλουμίνιο, μαγνήσιο και πυρίτιο) στους βράχους της σεληνιακής επιφάνειας. Με αυτές οι μετρήσεις, που γίνονται για πρώτη φορά, το SMART 1 θα πρέπει να μας δώσει την απάντηση για το πως δημιουργήθηκε το φεγγάρι.

Αν και οι δύο αποστολές του Απόλλωνα συνέλεξαν στοιχεία με ακτίνες- X , το Smart 1 θα μας δώσει καλύτερη σφαιρική κάλυψη.

Το SMART-1 επίσης θα εξετάσει τα σκοτεινότερα μέρη του Νότιου Πόλου του φεγγαριού για πρώτη φορά. Και θα χαρτογραφήσει ακριβώς την Αιχμή του Αιώνιου Φωτός (Peak of Eternal Light), μια μυστηριώδης βουνοκορφή που λούζεται μόνιμα στο φως του ήλιου, ενώ όλα γύρω του είναι σκοτεινοί κρατήρες, που δεν αγγίζονται ποτέ από τις ακτίνες του ήλιου.

Αυτοί οι κρατήρες πιστεύεται ότι φιλοξενούν πάγο στο χώμα. Το SMART-1 θα βοηθήσει έτσι τους επιστήμονες να καταλάβουν εάν ο πάγος είναι παρών στους σεληνιακούς πόλους.

Η Ιοντική Προώθηση

• Χρησιμοποιεί ηλεκτρική ενέργεια, που παίρνει μέσω ηλιακών πάνελ, με την οποίο το αέριο ιονίζεται και εκπέμπεται με ταχύτητα προς πίσω από το πίσω μέρος του σκάφους, για να φέρει το SMART 1 σε υψηλή ταχύτητα.

• Χρησιμοποιεί σαν προωθητικό μέσον, το ευγενές αέριο Ξένον, ένα άχρωμο αέριο.

• Τα ηλεκτρόνια, που είναι παγιδευμένα μέσα σε ένα θάλαμο από ένα μαγνητικό πεδίο, συγκρούονται με το αέριο ξένον δημιουργώντας ιόντα ξένου και περισσότερα ηλεκτρόνια.

• Η προκύπτουσα ακτίνα με ιόντα ωθεί το διαστημικό όχημα μπροστά.

• Όταν το ταξίδι διαρκεί πολύ χρόνο, μπορεί τότε να προσδώσει στο διαστημικό σκάφος μεγάλη ταχύτητα.

• Η ώθηση, όμως, είναι πολύ μικρή. Ισούται περίπου με την πίεση που ασκεί ένα φύλλο χαρτί στην παλάμη ενός χεριού. Ο κινητήρας ιόντων προσφέρει πολύ μικρή επιτάχυνση αλλά είναι οικονομικός και μπορεί να λειτουργεί αδιάλειπτα για μεγάλο χρονικό διάστημα, οπότε η τελική ταχύτητα μπορεί να είναι πολύ υψηλή.