Οι φωτιές στην Ινδονησία αναζωπυρώνουν τους φόβους για την παγκόσμια θέρμανση

Από σελίδα του NewScientist, 6 Νοεμβρίου 2002

Φωτιές από τα άγρια δάση εκπέμπουν τεράστιες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου

Τα έλη της τύρφης που καίγονται στην Ινδονησία ελευθερώνουν τεράστια ποσά διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, όπως είχε γίνει πριν πέντε χρόνια όταν συνέβησαν τεράστιες πυρκαγιές συμβάλλοντας στην περιβαλλοντική ερήμωση τη Νοτιοανατολική Ασία. Αυτά γράφει η καινούργια έκδοση του περιοδικού Nature.

Τα τροπικά έλη της τύρφης, όπως εκείνα που βρίσκονται κάτω από τα δάση της Ινδονησίας, είναι μεταξύ των μεγαλύτερων αποθεμάτων κάρβουνου του πλανήτη μας. Ελευθερώνουν πολύ περισσότερο CO₂ όταν καίγονται από ό,τι όταν πιάνουν φωτιά τα δέντρα που φυτρώνουν μέσα σε αυτά τα έλη.

Τώρα μια ομάδα επιστημόνων από τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία και την Ινδονησία έχει αναφέρει ότι καθώς τα δάση  της Ινδονησίας κάηκαν το 1997, κάτω από αυτά κάηκε και τύρφη που ελευθέρωσαν τουλάχιστον 2.6 δισεκατομμύρια τόνους άνθρακα στον αέρα.

Αυτός ο άνθρακας που ελευθερώθηκε είναι ισοδύναμος με το 40% των παγκόσμιων εκπομπών από την καύση των συμβατικών καυσίμων εκείνο το χρόνο, και ήταν η πρωταρχική αιτία της μεγαλύτερης ετήσιας αύξησης του CO₂ στην ατμόσφαιρα, από τότε που άρχισαν να καταγράφονται περισσότερα από 40 έτη πριν.

Βαθιά καύση

Οι ερευνητές υπολογίζουν ότι, το 1998, η ατμόσφαιρα περιείχε σχεδόν 6 δισεκατομμύρια πρόσθετους τόνους CO₂, συγκρινόμενη με τον ετήσιο μέσο όρο της δεκαετίας του '90, που είναι 3.2 δισεκατομμύρια τόνους. Η ερευνήτρια Susan Page του Πανεπιστημίου Leicester υπολογίζει ότι τα έλη της τύρφης που σιγοκαίγονται, χάνονται μεταξύ 25 και 85  εκατοστών σε βάθος.

Τα Ινδονησιακά έλη που κάηκαν κατά τη διάρκεια του φετινού Ελ Νίνιο σκόρπισαν πάλι αιθαλομίχλη στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας, λέει ο συνάδελφος της Jack Rieley του Πανεπιστημίου του Νόττιγχαμ. "Η καύση είναι πιθανό να είναι γύρω στο 40% των επιπέδων του 1997, ελευθερώνοντας έως και ένα δισεκατομμύριο τόνους άνθρακα", είπε.

Διαμορφωμένα κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 20.000 ετών, τα έλη της τύρφης της Ινδονησίας είναι μέχρι και 20 μέτρα βαθιά. Τεράστιες περιοχές έχουν στραγγιχτεί για τα γεωργικά προγράμματα τα τελευταία έτη. Αυτό αφήνει την τύρφη ξηρή και επιρρεπή σε πυρκαγιές, όταν καθαρίζουν οι αγρότες το δάσος, ειδικά όταν οι βροχές δεν πέφτουν στα έτη που δραστηριοποιείται το Ελ Νίνιο.

Το 1997, κάηκαν μόνο το 4.5% των αρχαίων περιοχών των ελών, ενώ τώρα καίγεται το 70% του έλους κάτω από το δάσος, βρήκε η μελέτη.

Τουλάχιστον 50 δισεκατομμύρια τόνοι του άνθρακα βρίσκονται θαμμένοι μέσα στα έλη της τύρφης στην Ινδονησία - το ισοδύναμο οκτώ ετών εκπομπών από ορυκτά  καύσιμα. Ο Rieley προβλέπει ότι θα μπορούσα όλα να ελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια του ερχόμενου αιώνα, αυξάνοντας την παγκόσμια θέρμανση.

Ο David Schimel του Εθνικού Κέντρου για την ατμοσφαιρική έρευνα στο Boulder του Κολοράντο, λέει ότι η μελέτη αποκαλύπτει πώς "καταστροφικά γεγονότα που έχουν επιπτώσεις στις μικρές περιοχές, μπορούν να έχουν έναν τεράστιο αντίκτυπο στη παγκόσμια ισορροπία του άνθρακα".

Ο Rieley κάνει έκκληση τώρα για μια διεθνή προσπάθεια ώστε να σωθούν τα έλη. Λέει ότι το πρωτόκολλο του Κιότο σχετικά με την κλιματική αλλαγή, και στο οποίο υπάρχουν ζητήματα όπως "πιστώσεις άνθρακα" για τις χώρες που φυτεύουν νέα δάση για να απορροφήσουν το CO₂ , πρέπει να επεκταθεί για να επιτρέψει σε χώρες να απαιτήσουν πιστώσεις για την προστασία των βασικών αποθεμάτων του άνθρακα όπως τα έλη τύρφης. Η πώληση των πιστώσεων σε αυτούς που μολύνουν θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει τα προγράμματα διατήρησης, αναφέρει ο Rieley.