Το μαγνητικό πεδίο που τυλίγει τη γη και κάνει τις πυξίδες να δείχνουν το Βορρά έχει εξασθενήσει κατά τη διάρκεια των τελευταίων 250 ετών,  αλλά αυτό εμφανίζεται να ήταν σταθερό τα τελευταία 250 χρόνια πριν από αυτά, αναφέρουν επιστήμονες.

Οι εμπειρογνώμονες ήταν σε θέση να μετρήσουν την ένταση των μαγνητικών πεδίων μόνο από το 1837, όταν ο γερμανός επιστήμονας και μαθηματικός Carl Friedrich Gauss εφηύρε την σχετική τεχνική. Πριν από τότε, οι πυξίδες θα μπορούσαν να παρουσιάσουν μόνο την κατεύθυνση του πεδίου.

Από την εποχή του Gauss, οι μετρήσεις έχουν παρουσιάσει ότι το μαγνητικό πεδίο, το οποίο εκτρέπει τα σωματίδια που μας έρχονται με μεγάλη ταχύτητα από τον ήλιο, αποδυναμώνεται γρήγορα, 5% ανά αιώνα. Με αυτό το ποσοστό, θα εξαφανιστεί σε περίπου 2.000 έτη.

Για να συμπεράνουν την ισχύ του πεδίου  στους πρώτους χρόνους, οι επιστήμονες παρατηρούν στις ροές της λάβας και μικρά κεραμικά κομμάτια, τα οποία διατήρησαν ένα στιγμιότυπο του μαγνητικού πεδίου την εποχή που σκλήραιναν. Τα απολιθωμένα δέντρα εξ αιτίας της λάβας σε ένα πάρκο στη Χαβάη, παραδείγματος χάριν, μας περιγράφει την ισχύ του πεδίου εκεί το 1790 μετά από μια ηφαιστειακή έκρηξη. Αλλά αυτά τα στοιχεία δεν είναι ακριβή, με ένα λάθος 10% ή και περισσότερο.

Ο David Gubbins, ένας γεωφυσικός στο πανεπιστήμιο του Λιντς στην Αγγλία, έχει μελετήσει ακόμη και τα κούτσουρα από τα παλιά σκάφη, τα οποία κατέγραψαν την κλίση του πεδίου, τη γωνία του σχετικά με την επιφάνεια της γης. Η κλίση βεβαίως ποικίλλει βασισμένη στη θέση και την ισχύ του πεδίου. Ο στόχος του Gubbins ήταν να διαπιστώσει κατά πόσο η διεύθυνση και η ισχύς του μαγνητικού πεδίου της Γης άλλαξαν μεταξύ του 1590 και την εποχή που ο Κάρολος Δαρβίνος περιπλανιόταν με το πλοίο Beagle σε όλο τον πλανήτη για να συλλέξει στοιχεία για τη Θεωρία των Ειδών (γύρω στα 1840).

Η ομάδα του γεωφυσικού Gubbins, προκειμένου να έχει πολλές πηγές πληροφοριών, συνέλεξε μια πληθώρα ημερολογίων ναυσιπλοΐας, θεωρώντας ότι πριν από εκατοντάδες χρόνια οι ναυτικοί βασίζονταν σε παρατηρήσεις του Ηλίου και άλλων αστεριών για να προσδιορίσουν τον πραγματικό Βορρά και στη συνέχεια να τον διαχωρίσουν από τον μαγνητικό Βορρά. Επί 20 χρόνια μελετούσαν όλα τα υπάρχοντα ημερολόγια. Όμως, οι πολλές μετρήσεις μας βοηθούν να έχουμε μια ακριβέστερη και σφαιρική εικόνα, γιατί έτσι πολλά από τα λάθη ακυρώνονται.

Πρόσφατα, στο επιστημονικό περιοδικό Science, ο Gubbins και οι συνάδελφοί του ανέλυσαν 315 δημοσιευμένες εκτιμήσεις από τη λάβα και τα χειροποίητα αντικείμενα για να δείξουν ότι το μαγνητικό πεδίο μεταξύ του 1590 και του 1840 μειώθηκε πιο αργά, κατά 0,75% ανά αιώνα.

Ο γρηγορότερος ρυθμός μείωσης άρχισε περίπου το 1860, λέει ο Gubbins, που συμπίπτει κατά προσέγγιση με την αρχή των επιστημονικών μετρήσεων της έντασης του πεδίου.

Η αποδυνάμωση του πεδίου οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος στα τμήματα του μαγνητικού πεδίου που έχουν εμφανιστεί στο νότιο ημισφαίριο. Ο Gubbins ανέφερε ότι τα υπολογιστικά μοντέλα του έδειξαν ότι αυτά τα τμήματα δεν υπήρχαν πριν από 1840 και ότι το μαγνητικό πεδίο ήταν πιθανώς σταθερό πριν από την πρόσφατη πτώση.