Κινδυνεύει η θαλάσσια ζωή από την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας

Πηγή: Swiss Info, 29 Σεπτεμβρίου 2005

Μια νέα επιστημονική - αλλά ανησυχητική - μελέτη προτείνει ότι η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας θα μπορούσε να έχει μια καταστρεπτική επίδραση πάνω στη θαλάσσια ζωή και οικοσυστήματα στα προσεχή 50 χρόνια. 

Τα συμπεράσματα της αποκαλύπτουν ότι τα κοράλλια και τα πλαγκτόν στις θάλασσες γύρω από την  περιοχή του Νότιου Πόλου κινδυνεύουν πολύ περισσότερο από τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από ό,τι προηγουμένως περιμέναμε. ΄

Όπως προκύπτει από τη μελέτη, εάν οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου συνεχιστούν με αυτούς τους ρυθμούς ολόκληρος ο Νότιος Ωκεανός που εκτείνεται βόρεια από την Ανταρκτική ακτή έως τις πολικές περιοχές του Ειρηνικού Ωκεανού θα γίνουν σύντομα τόσο όξινες, που δεν θα επιτρέπουν την ανάπτυξη οστράκων σε ένα μεγάλο αριθμό θαλάσσιων οργανισμών.

Οι επιστήμονες, που έβγαλαν τα συμπεράσματα αυτά, προέρχονται από το πανεπιστήμιο της Βέρνης και το Τμήμα για περιβάλλον και τη φυσική και συμμετείχαν σε ένα διεθνές πρόγραμμα το οποίο μέτρησε τις χημικές αλλαγές στο νότιο ωκεανό, προκλήθηκαν από την απορρόφηση του CO2.

Και διαπίστωσαν ότι η προκύπτουσα αύξηση της οξύτητας - δηλαδή κάνει τους ωκεανούς όξινους - σε αυτές τις θάλασσες έχει σαν αποτέλεσμα να διαλύει τα ανθρακικά άλατα του ασβεστίου που χρησιμοποιούν για να φτιάξουν τους προστατευτικούς εξωτερικούς σκελετούς τα κοράλλια και τα πλαγκτόν. Τα οποία με τη σειρά τους αποτελούν τη βασική διατροφική αλυσίδα των μεγαλύτερων οργανισμών που διαβιούν σε αυτούς.

Αυτό ανακοίνωσε ο ερευνητικός επιστήμονας Gian- Kasper Plattner, που τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο Nature .

Το μικροσκοπικό πλαγκτόν είναι ένα βασικό μέρος της ωκεάνιας τροφικής αλυσίδας, που σχηματίζει τη βασική διατροφή πολλών ψαριών και φαλαινών.

"Το CO2 ασκεί τεράστια επίδραση στη χημική κατάσταση του ωκεανού, και στη συνέχεια αυτό θα μπορούσε να ασκήσει καταστρεπτική επίδραση στο οικοσύστημα", είπε ο Plattner.

"Αυτό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες όχι μόνο σε αυτά τα μικρά πλάσματα, αλλά και στα πλάσματα που είναι σημαντικά σε μας, όπως ο σολομός, οι ρέγκες, ο βακαλάος και οι φάλαινες.

Αλλά προειδοποιεί ότι είναι δύσκολο να πούμε από ένα μόνο πείραμα ότι οι ωκεανοί πρόκειται να πεθάνουν.

Παρόμοια πειράματα που πραγματοποιήθηκαν σε θερμότερες θάλασσες έδειξαν ότι τα κοράλλια και το πλαγκτόν δεν θα επηρεάζονταν σοβαρά επί αιώνες.

Αλλά δεδομένου ότι τα πιο ψυχρά νερά περιέχουν λιγότερα ανθρακικά άλατα ασβεστίου από τις θερμότερες περιοχές, τα νέα αποτελέσματα του προγράμματος διασύγκρισης των κύκλων του ανθρακικού άλατος (OCMIP), δείχνουν ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν αρκετές συνέπειες για αυτούς τους οργανισμούς μέσα σε 50-100 έτη.

Ο Plattner, που συμμετείχε στη μελέτη μαζί με τον πανεπιστημιακό συνάδελφο του Fortunat Joos της Βέρνης, είπε ότι τα συμπεράσματα αυτά έστειλαν άλλη μια νέα προειδοποίηση στον κόσμο να μειώσει  τις εκπομπές του CO2.

Και πρόσθεσε ότι τα επίπεδα του αερίου στην ατμόσφαιρα είναι τώρα τόσο υψηλά που θα χρειαζόταν ο πλανήτης πάνω από μια γενιά για να ανακτήσει, ακόμα κι αν οι εκπομπές επρόκειτο να σταματήσουν αμέσως.

"Αλλά ακόμα κι αν κάνουμε κάτι σήμερα μπορεί να μην έχει καμιά επίδραση για τα επόμενα 100 χρόνια δεδομένου ότι τα επίπεδα είναι πολύ υψηλά."

Η ερευνητική ομάδα, στην οποία συμμετείχαν εκτός των άλλων επιστήμονες από τη Βρετανία, τις HΠA, την Iαπωνία και την Aυστραλία, συνδύασε τις πρόσφατες μετρήσεις από τους ωκεανούς με υπολογιστικά μοντέλα, προκειμένου να δει με ποιο τρόπο τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα μπορούν να αλλάξουν την οξύτητα των ωκεανών στις ερχόμενες δεκαετίες, εάν οι εκπομπές εξακολουθήσουν στα σημερινά επίπεδα. πως διαπίστωσαν, το ανθρακικό άλας, απαραίτητο για τη δημιουργία των οστράκων, θα μειωνόταν κατά 60%..

Η οργάνωση WWF συμφώνησε με τα συμπεράσματα των επιστημόνων.

Είναι προφανές ότι η αλλαγή του κλίματος έχει μια εξαιρετικά καταστρεπτική επίδραση στη θαλάσσια ζωή, είπε το τμήμα της Ελβετίας του WWF.

Προηγουμένως πίστευαν οι ειδικοί ότι οι ωκεανοί κατορθώνουν να απορροφήσουν το ένα τέταρτο των παγκόσμιων εκπομπών του CO2.

Το αέριο, που παραμένει στην ατμόσφαιρα, οδηγεί στην παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας. Το επίπεδο των εκπομπών του CO2 έχει αυξηθεί σταθερά κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, από τα προβιομηχανικά επίπεδα των 280 μερών ανά εκατομμύριο σε 380 μέρη. Με τα καύσιμα που αναλογούν κάθε μέρα στο μέσο άνθρωπο εκπέμπονται 11 κιλά διοξειδίου του άνθρακα, από τα οποία τα 4 κιλά απορροφούνται από τους ωκεανούς.

Οι διαπιστώσεις αυτές επιβεβαιώνονται τραγικά και από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το αμερικανικό εργαστήριο του Εθνικού Κέντρου Διαχείρισης των Ωκεανών και της Ατμόσφαιρας, σύμφωνα με τα οποία η επίδραση των αερίων του θερμοκηπίου στη γήινη ατμόσφαιρα έχει αυξηθεί κατά 20% από το 1990. Έτσι ο ετήσιος δείκτης, που συγκρίνει την ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα, του μεθανίου, του νιτρώδους οξειδίου και των χλωροφλωρανθράκων στην ατμόσφαιρα, ανέβηκε από 1 που ήταν το 1990 σε 1,20.