Σκιές πάνω από τη θεωρία της βαρύτητας

Πηγή: NewScientist, Νοέμβριος 2004

Το πλέον εντυπωσιακό και γοητευτικό φυσικό φαινόμενο για τους ανθρώπους είναι η έκλειψη του Ηλίου. Για λίγες στιγμές το σκοτάδι πέφτει ξαφνικά στη Γη, η θερμοκρασία μειώνεται απότομα, τα σκυλιά αρχίζουν να γαβγίζουν, ενώ ταυτόχρονα αποκαλύπτεται το ηλιακό στέμμα να περιβάλλει τη σκοτεινή σιλουέτα της Σελήνης.

Αλλά, υπάρχουν πολλά και πράγματα που αφορούν μια έκλειψη πέρα από το θέαμα που εμείς παρακολουθούμε. Τα εκκρεμή αρχίζουν να «τρελαίνονται» σαν κάποιο αόρατο χέρι να αρχίζει να τα σπρώχνει. Το ίδιο συμβαίνει και με τα όργανα που μετράνε τη βαρύτητα ενώ επίσης η ίδια η βαρύτητα μοιάζει να μεταβάλλεται. Μια ομάδα φυσικών μάλιστα υποστηρίζει ότι αυτά τα μυστηριώδη φαινόμενα αποδεικνύουν πως υπάρχει κάποιο σοβαρό λάθος ή κενό στη θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν.

Φυσικά οι απόψεις αυτές είναι αμφιλεγόμενες και δεν έχουν γίνει αποδεκτές από την επιστημονική κοινότητα. Για τους περισσοτέρους η σύνδεση κοσμικών φαινομένων με ρολόγια που κινούνται περίεργα και άλλες τέτοιες καταστάσεις δεν πρέπει να γίνεται ούτε για αστείο. Πρέπει να υπάρχει κάποια απλή και λογική εξήγηση για όλα αυτά.

Ακόμα όταν ο φυσικός Chris Duif του Πανεπιστημίου του Delft στην Ολλανδία έκανε μια δημοσίευση τον Αύγουστο του 2004 με τις διάφορες εξηγήσεις για το φαινόμενο αυτό, που οι φυσικοί μέχρι τώρα έχουν δώσει, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όλες αποτυγχάνουν να κατανοήσουν τα παράξενα συμπεράσματα.  Έτσι τώρα οι ερευνητές προγραμματίζουν να ξεκρεμάσουν τα εκκρεμή τους και να κυνηγήσουν τις εκλείψεις σε όλη την υδρόγειο με την ελπίδα να βρουν μια για πάντα λύση στο ζήτημα.

Τα πειράματα του Allais

Η πρώτη ένδειξη ότι κάτι περίεργο συμβαίνει εμφανίστηκε το καλοκαίρι του 1954. Στην Ecole des Mines στο Παρίσι ο μηχανικός, οικονομολόγος και αργότερα φυσικός Maurice Allais πραγματοποίησε μια σειρά πειράματα με εκκρεμή. Αρχικός στόχος του ήταν να διερευνήσει την ύπαρξη μιας πιθανής σύνδεσης ανάμεσα στον μαγνητισμό και στη βαρυτική έλξη. Αυτά που διαπίστωσε όμως ήταν ακόμη πιο περίεργα από αυτά που περίμενε να βρει.

Αν αφήσουμε ελεύθερο ένα εκκρεμές, αυτό θα αρχίσει να κουνιέται πέρα δώθε εξαιτίας των δυνάμεων που του ασκούνται από τη βαρύτητα. Η γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν εξηγεί αυτή την ακατάπαυστη κίνηση του εκκρεμούς γεωμετρικά: κάθε μάζα κάμπτει τον χωροχρόνο γύρω της επιτρέποντας έτσι σε άλλες μάζες να γλιστρήσουν στο σημείο της κάμψης. Αν περπατάς σε ένα δωμάτιο, διαστρεβλώνεις σε κάποιο επίπεδο τον χωροχρόνο τραβώντας μαλακά προς το μέρος σου οτιδήποτε υπάρχει στον ίδιο χώρο.

Αν αφήσουμε ένα εκκρεμές ελεύθερο, αυτό πάντοτε θα ακολουθεί την ίδια πορεία στον χώρο. Εξαιτίας όμως της περιστροφής του πλανήτη μας η επιφάνεια στην οποία κινείται το εκκρεμές μοιάζει να περιστρέφεται αργά. Πρόκειται για το φαινόμενο που παρουσιάστηκε από τον γάλλο φυσικό Léon Foucault το 1851.

Προς έκπληξη του ο Allais διαπίστωσε ότι ο ρυθμός του εκκρεμούς αυξανόταν και μειωνόταν κατά τη διάρκεια της ημέρας, κάτι ιδιαίτερα παράξενο. Κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια μιας μερικής έκλειψης Ηλίου στις 30 Ιουνίου του 1954 ένας από τους βοηθούς του Allais διαπίστωσε ότι το εκκρεμές είχε «τρελαθεί». Στην αρχή της έκλειψης το εκκρεμές άρχισε ξαφνικά να περιστρέφεται ανάποδα και συνέχισε να κινείται περίεργα ως το χρονικό σημείο 20 λεπτά προτού η Σελήνη καλύψει ολόκληρη την επιφάνεια του ηλιακού δίσκου. Από εκείνο το σημείο και μετά το εκκρεμές άρχισε και πάλι να κινείται στον φυσιολογικό του ρυθμό. Η πρώτη σκέψη που έκανε κάποιος ήταν ότι για κάποιον άγνωστο λόγο το εκκρεμές επηρεαζόταν από την ευθυγράμμιση των τριών σωμάτων (Ηλιος, Γη, Σελήνη).

Τέσσερα χρόνια αργότερα ο Allais τοποθέτησε δύο εκκρεμή σε απόσταση έξι χιλιομέτρων το ένα από το άλλο. Κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών και τα δύο ρολόγια εμφάνισαν την ίδια περίεργη συμπεριφορά. Όλα αυτά κέντρισαν το ενδιαφέρον του Wernher von Braun, του πρωτοπόρου επιστήμονα κατασκευής πυραύλων, ο οποίος έπεισε τον Allais να δημοσιεύσει τα αποτελέσματα των ερευνών του όχι μόνο στα γαλλικά αλλά και στα αγγλικά ( Aero/Space Engineering , vol 9, p 46).

Στις 22 Οκτωβρίου του 1959 ο Allais είδε και πάλι το εκκρεμές του να τρελαίνεται κατά τη διάρκεια μιας μερικής έκλειψης, ενώ το 1961 το ίδιο διαπίστωσαν κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης τρεις ρουμάνοι επιστήμονες που δεν είχαν καμία απολύτως γνώση για τις έρευνες του Allais.

Ο γάλλος επιστήμονας (ο οποίος το 1988 κέρδισε το Νόμπελ Οικονομίας) από τότε και ως σήμερα, που είναι πλέον 93 ετών, θεωρεί ότι η συμπεριφορά του εκκρεμούς αποδεικνύει πως η θεωρία της σχετικότητας είναι τελικά λανθασμένη.

Σύμφωνα με τον Allais, η κίνηση του εκκρεμούς επιβεβαιώνει την ύπαρξη του αιθέρα, της υποθετικής ουσίας μέσα από την οποία κινείται το φως. Η θεωρία της ύπαρξης του αιθέρα ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη ανάμεσα στους φυσικούς κατά το τέλος του 19ου αιώνα. Όσοι όμως προσπάθησαν να αποδείξουν την ύπαρξη του αιθέρα πειραματικά απέτυχαν και έτσι ο Αϊνστάιν ανέπτυξε τη θεωρία του με την προϋπόθεση ότι αυτή η αόρατη ουσία δεν υπάρχει.

Ο Allais μένει αμετακίνητος στη θέση του για την ύπαρξη του αιθέρα που επηρεάζει την κίνηση των εκκρεμών στη Γη, χωρίς ωστόσο να είναι σε θέση να δώσει κάποια εξήγηση για το πώς επηρεάζει την κίνηση του εκκρεμούς. Με πολύ δυσκολία κάποιος μπορεί να συμφωνήσει μαζί του. Αλλά ο ίδιος παραμένει προκλητικός.

"Στην ιστορία της επιστήμης, κάθε επαναστατικό αποτέλεσμα στην αρχή συναντά μια πολύ ισχυρή αντίθεση", λέει ο Allais. "Οι σχετικιστές λένε ότι κάνω λάθος χωρίς να δίνουν οποιαδήποτε απόδειξη. Οι περισσότεροι μάλιστα από αυτούς δεν έχουν διαβάσει ακόμη και τι έγραψα".

Αν λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι η μεγάλη πλειοψηφία των δημοσιεύσεών του είναι στα γαλλικά, αυτό μπορεί να μην είναι ψέμα.

Υπάρχουν όμως και ορισμένοι επιστήμονες που διάβασαν τι είχε κάνει και τι είχε γράψει ο Allais και προσπάθησαν να επαναλάβουν τα πειράματα.

Κι άλλα πειράματα

Το 1970 Erwin Saxl, που ίδρυσε την επιχείρηση Tensitron, και ο Mildred Allen του κολεγίου Mount Holyoke στη Μασαχουσέτη, μελέτησαν τη συμπεριφορά ενός εκκρεμούς πριν από, κατά τη διάρκεια και μετά από μια ολική έκλειψη. Όπως και ο Allais, σημείωσαν μεγάλες παρατυπίες (δεν είχε σταθερή πορεία) στην αρχή της έκλειψης. Και σε μια δημοσίευση που έκαναν κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η "θεωρία της βαρύτητας πρέπει να τροποποιηθεί" ( Physical Review D , vol 3, p 823).

Οι Saxl και Allen χρησιμοποίησαν μια απολύτως διαφορετική οργάνωση στο πείραμά τους από τον Allais. Αυτός είχε μετρήσει τις αλλαγές στην κατεύθυνση ταλάντευσης ενός παρακωνικού εκκρεμούς, μια δύσκαμπτη έκδοση του διάσημου εκκρεμούς του Foucault. Όμως οι Saxl και Allen μέτρησαν τις αλλαγές στην περίοδο ενός εκκρεμούς με μια ράβδο στρέψης, ποτ αποτελείται από έναν ογκώδη δίσκος που κρέμεται από ένα καλώδιο συνδεδεμένο με το κέντρο του. Η περιστροφή του δίσκου αναγκάζει ελαφρώς το καλώδιο να στριφτεί. Όταν απελευθερώνεται, ο δίσκος συνεχίζεται να περιστρέφεται, πρώτα δεξιόστροφα κι έπειτα αντίθετα προς την φορά των δεικτών του ρολογιού με μια σταθερή περίοδο. Αλλά κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης αυτό δεν συνέβη, όταν επιταχύνθηκε σημαντικά το εκκρεμές λέει ο Saxl. 

Οι περισσότεροι φυσικοί δεν θέλουν φυσικά να πιστέψουν ότι υπάρχει πρόβλημα στη θεωρία της σχετικότητας και αναζητούν μια άλλη εξήγηση, ίσως κάποιο λάθος στα όργανα μέτρησης.

Κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης στην Ινδία το 1995, οι D. C. Mishra και M. Rao του Εθνικού Γεωφυσικού Ερευνητικού Ιδρύματος στην Hyderabad παρατήρησαν μια μικρή αλλά ξαφνική πτώση στην ένταση της βαρύτητας, μετρημένη με ένα εξαιρετικά ακριβές βαρύμετρο. Αλλά παρόμοια πειράματα που πραγματοποιήθηκαν από φινλανδούς γεωφυσικούς στις 22 Ιουλίου 1990, όταν έγινε έκλειψη ηλίου πάνω από το Ελσίνκι, δεν παρουσίασαν κανένα τέτοιο φαινόμενο. 

Σύμφωνα με πολλούς φυσικούς, τα αποτελέσματα των πειραμάτων όπως τα πιο πάνω στη Φιλανδία αποδεικνύουν ότι τα αποτελέσματα δεν είναι πραγματικά. Ο Jay Pasachoff, ένας γκουρού των εκλείψεων στο Κολέγιο του Williams στη Μασαχουσέτη, είναι ένας από τους σκεπτικιστές. "Υπάρχουν αρκετά συναρπαστικά και σημαντικά φαινόμενα που μελετώνται κατά τη διάρκεια των ολικών ηλιακών εκλείψεων, ενώ υπάρχουν άνθρωποι που χάνουν την ώρα τους ψάχνοντας για πράγματα που δεν υπάρχουν", λέει. 

Αλλά πάλι, οι επιδράσεις της έκλειψης δεν είναι οι μόνες βαρυτικές ανωμαλίες που έχουν εμφανιστεί κατά τις προηγούμενες δεκαετίες. Τα διαστημικά σκάφη Pioneer 10 και 11 της NASA έχουν βιώσει μια μυστήρια επιβράδυνση κατά το ταξίδι τους στην άκρη του ηλιακού συστήματος. Ίσως πραγματικά υπάρχει κάτι στη θεωρία του Einstein που περιμένει να ανακαλυφθεί και μπορεί να ξεσηκώσει τη φυσική. Ή υπάρχουν συμβατικότερες εξηγήσεις; 

Οι εξηγήσεις

Τα λάθη των οργάνων είναι πολύ απίθανο να συμβαίνει, λέει ο Duif. Όλα τα πειράματα που είδαν κάτι σημαντικό πραγματοποιήθηκαν με τη μεγαλύτερη προσοχή χρησιμοποιώντας ευαίσθητα όργανα. Μια ιδέα είναι ότι η αυξανόμενη ανθρώπινη δραστηριότητα κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης να παραγάγει μικρές σεισμικές διαταραχές που θα μπορούσαν να έχουν επιπτώσεις στα όργανα. Αλλά, λέει ο Duif, αυτή η εξήγηση δεν εξηγεί γιατί οι κινέζοι επιστήμονες παρατήρησαν ανωμαλίες στα βαρύμετρα κατά τη διάρκεια της έκλειψης τον Μάρτιο του 1997 σε μια πολύ απομακρυσμένη περιοχή της βορειοανατολικής Κίνας, ενώ ένα πείραμα στο Βέλγιο δεν βρήκε τίποτα στις 11 Αυγούστου 1999, όταν έμειναν εκατομμύρια Ευρωπαίοι στα σπίτια τους για να παρατηρήσουν την ολική ηλιακή έκλειψη. 

Άλλοι ερευνητές έχουν προτείνει ότι οι παρατηρήσεις θα μπορούσαν να οφείλονται στα ατμοσφαιρικά αποτελέσματα. Όταν η σκιά του φεγγαριού χτυπά τη Γη, παράγει ένα ψυχρό σημείο στην ατμόσφαιρα, που κινείται με μια ταχύτητα μερικών χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο. Οι προκύπτουσες αλλαγές της πίεσης και οι κινήσεις της αέριας μάζας συμπεριφέρονται με τρόπο που ενδεχομένως μπορεί να εξηγήσουν τις παρατηρήσεις, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Tom Van Flandern στην Ουάσιγκτον και του Xin-She Yang του Πανεπιστημίου της Ουαλίας (Physical Review D , vol 67, p 022002).

Ο Duif θεωρεί ότι αυτό το μοντέλο δεν μπορεί βεβαίως να υπολογίσει τα αποτελέσματα που παρατηρούνται με τα εκκρεμή. Αυτός λέει ότι μια πυκνή μάζα αέρα που κινείται μέσω της ατμόσφαιρας δεν αλλάζει τόσο την βαρύτητα που να αλλάξει την κίνηση του εκκρεμούς. 

Ακόμα, ο Duif δεν θέλει να βγάλει βιαστικά συμπεράσματα. "Είναι πολύ πιθανό οι αναφερόμενες ανωμαλίες να αποδειχθούν ότι οφείλονται σε έναν συνδυασμό αποτελεσμάτων και οργανικών λαθών", λέει. Αλλά παραδέχεται ότι υπάρχει μια μικρή πιθανότητα μια κάποια άλλη άγνωστη δύναμη να είναι παρούσα στο φαινόμενο. Γι αυτό και πρέπει να γίνουν κι άλλα πειράματα. Το πρόβλημα, φυσικά, είναι τα χρήματα. Τελικά, ποιος θέλει να επενδύσει σε ένα μη συμβατικό και αμφισβητούμενο θέμα όπως αυτό;

Ο Thomas Goodey, ένας ανεξάρτητος βρετανός ερευνητής, που βρίσκεται σε Brentford, δηλώνει αποφασισμένος να σπαταλήσει τον προσωπικό του χρόνο και χρήμα για να δώσει οριστική λύση στο μυστήριο. Σκοπεύει φυσικά να επαναλάβει τα πειράματα του Allais με πολλά εκκρεμή κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης. "Μπορούμε πλέον να κατασκευάσουμε μεγαλύτερης ακρίβειας και ευαισθησίας όργανα από εκείνα του 1954 τα οποία θα μας δώσουν 20-100 φορές καλύτερη εικόνα του φαινομένου".

Τα πειράματα με τα εκκρεμή όχι μόνο θα πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια των ηλιακών εκλείψεων, αλλά και κατά τη διάρκεια των σεληνιακών εκλείψεων, οι οποίες είναι ορατές από μια πολύ μεγαλύτερη περιοχή της υδρογείου. Πράγματι οι Saxl and Allen κατέγραψαν μια ασθενή επίδραση στο εκκρεμές στρέψης τους κατά τη διάρκεια μιας σεληνιακής έκλειψης. 

Ο Goodey υποθέτει ότι οι ανωμαλίες σχετίζονται κάπως με έναν παρατηρητή που είναι κοντά στη γραμμή που συνδέει τα κέντρα των μαζών του ήλιου και του φεγγαριού. Κατά τη διάρκεια μιας ολικής ηλιακής έκλειψης, η γραμμή που συνδέει τα κέντρα του ήλιου και του φεγγαριού κόβει την επιφάνεια της Γης σε δύο σημεία - κατά προσέγγιση αντιδιαμετρικά της γης. Σύμφωνα με τον Goodey, οι παρατηρήσεις στο "σημείο της αντι-έκλειψης", όπου δεν είναι ορατή καμία έκλειψη επειδή είναι νύχτα, μπορεί να έχουν πολύ μεγαλύτερο επιστημονικό βάρος. 

Τελικά, σε αυτά τα σημεία δεν θα υπήρχε κανένα περιβαλλοντικό φαινόμενο σχετικά με την έκλειψη, που θα μπορούσε να χαλάσει τα πειράματα. Στην πραγματικότητα ο Goodey και ο αστρονόμος Dimitrie Olenici του πλανηταρίου Suceava στη Ρουμανία πραγματοποίησαν μια δοκιμαστική λειτουργία του πειράματος των εκκρεμών τον περασμένο μήνα στη Μαλαισία στο σημείο αντι-έκλειψης, μιας σεληνιακής έκλειψης που έγινε στις 28 Οκτωβρίου. 

Όμως κατά τη διάρκεια αυτής της δοκιμαστικής πειραματικής λειτουργίας, ο Goodey δεν ανίχνευσε κανένα φαινόμενο. Τώρα αναμένει με ενδιαφέρον δύο ηλιακές εκλείψεις τη προσεχή χρονιά. Ο Goodey σχεδιάζει να ταξιδέψει σε όλον τον κόσμο μαζί με 12 ολοκαίνουργα εκκρεμή. Την πρώτη στάση θα την κάνει στη Λατινική Αμερική στις 8 Απριλίου 2005, όταν θα γίνει εκεί μια έκλειψη, ενώ η δεύτερη είναι προγραμματισμένη για τον επόμενο Οκτώβριο, όταν θα γίνει έκλειψη στην Ιβηρική Χερσόνησο. Το απόλυτο πείραμα ή καλύτερα η αναπαράσταση του πειράματος του Allais θα γίνει στις 22 Σεπτεμβρίου 2006, όταν από το νησί της Αγίας Ελένης στον Νότιο Ατλαντικό θα γίνει ορατή μια έκλειψη όμοια με εκείνη που έγινε στο Παρίσι το 1954 (οι θέσεις του Ηλίου και της Σελήνης θα είναι σχεδόν πανομοιότυπες με τότε). "Είναι η ιδανική περίπτωση. Θα απογοητευθώ αν τελικά δεν δούμε να συμβαίνει κάτι", δηλώνει ο Goodey, ο οποίος θέλει να αποδείξει ότι ο Allais έχει δίκιο σε όσα υποστηρίζει.

Εν τω μεταξύ, ο ίδιος ο Allais είναι πεπεισμένος ότι τα πειράματα θα αποδείξουν ότι τελικά έχει δίκιο. Όσον αφορά για τη θεωρία πίσω από τα μυστήρια αποτελέσματα των εκκρεμών, λέει ξεκάθαρα: "Η φιλοσοφία μου είναι ότι όλες οι θεωρίες είναι υπό όρους και θα εξαφανιστούν τελικά. Αλλά όλα τα γεγονότα παραμένουν. Τα γεγονότα είναι το κύριο γεγονός".

Η ανωμαλία των Pioneer

Σύμφωνα με το φυσικό Chris Duif του πανεπιστημίου του Ντελφτ, η μυστήρια συμπεριφορά των εκκρεμών κατά τη διάρκεια των ηλιακών εκλείψεων μπορεί να αφορά κι ένα άλλο αίνιγμα της βαρύτητας: την ανωμαλία των Pioneer. Το 1998, οι φυσικοί και οι μηχανικοί στο Εργαστήριο Αεριοπροώθησης της NASA (JPL) στην Πασαντένα, ανακάλυψαν ότι τα τηλεκατευθυνόμενα διαστημικά σκάφη Pioneer 10 και 11 βρίσκονται λίγο πιο πέρα από την αναμενόμενη τροχιά τους, σαν το ηλιακό σύστημα να έλκει προς το μέρος του τα δύο σκάφη.

Μεταξύ των προτεινόμενων εξηγήσεων για την ανωμαλία αυτή της τροχιάς των Πρωτοπόρων είναι η διαρροή των καυσίμων και η θερμική ακτινοβολία, αλλά παρά τις εξαιρετικά προσεκτικές αναλύσεις, το πρόβλημα δεν έχει λυθεί ποτέ. Κατά τη διάρκεια μιας ειδικής διάσκεψης σχετικά με την ανωμαλία τον περασμένο Μάιο στη Βρέμη, συζητήθηκε μια μεγάλη ποικιλία μη συμβατικών λύσεων, αλλά δεν προέκυψε καμία συναινετική λύση ανάμεσα στους επιστήμονες. Οι επιστήμονες από το JPL και τα πανεπιστήμια της Βρέμης και της Κολωνίας έχουν προτείνει τώρα μια αποστολή της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας για να μελετήσουν τη μυστήρια επιβράδυνση λεπτομερέστερα. 

Μερικοί αστρονόμοι σκέφτονται ότι η ανωμαλία των δύο Πρωτοπόρων είναι στοιχεία μιας δευτερεύουσας αλλά σημαντικής ρωγμής στους νόμους της βαρύτητας. Σύμφωνα με τους νόμους του Νεύτωνα, η δύναμη της βαρύτητας μειώνεται με το αντίστροφο του τετραγώνου της απόστασης. Αλλά ο Mordehai Milgrom του Επιστημονικού Ιδρύματος Weizmann στο Ισραήλ, έχει προτείνει μια εναλλακτική εξήγηση που την ονομάζει Τροποποιημένη Νευτώνεια Δυναμική (MOND). Στη θεωρία του αυτή, ο νόμος του αντιστρόφου των τετραγώνων ταιριάζει μόνο όπου η βαρύτητα είναι ισχυρή. Εκεί όπου είναι ασθενής, η βαρύτητα εξασθενίζει πιο αργά με την απόσταση (New Scientist , 20 July 2002, p 28).

Τροποποιώντας τον νόμο του αντιστρόφου των τετραγώνου, ισχυρίζονται κάποιοι φυσικοί, θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε επίσης την κίνηση των αστεριών και των γαλαξιών χωρίς να χρειάζεται να επικαλεστούμε τα τεράστια ποσά της απαρατήρητης σκοτεινής ύλης στον Κόσμο. Μπορεί ακόμη και να μας δείξει τον τρόπο για μια επιτυχή συγχώνευση της γενικής σχετικότητας με την κβαντομηχανική - που οι επιστήμονες δεν μπόρεσαν μέχρι τώρα να ολοκληρώσουν. 

Εάν το φαινόμενο της έκλειψης και η ανωμαλία των Pioneerκαι αποδειχθεί ότι συνδέονται με τη βαρύτητα, λέει ο Duif, αυτά μπορούν να σχετίζονται, και ίσως ακόμη να είναι αλήθεια για την σκοτεινή ύλη. "Φαίνεται απίθανο ότι υπάρχουν δωδεκάδες ανεξήγητων αποτελεσμάτων", συμπληρώνει ο ίδιος. 

Δείτε και τα σχετικά άρθρα
Οι επιστήμονες σκέπτονται το πρόβλημα της βαρύτητας καθώς παρατηρούν την πορεία των Pioneer
Τα διαστημικά σκάφη αισθάνονται να ελκύονται από παράξενες κοσμικές δυνάμεις
Μυστηριώδης φαινόμενο μπορεί να επιδρά στις τροχιές διαστημικών οχημάτων
Home