Το Spirit εντόπισε πετρώματα που επιβεβαιώνουν ότι ο Άρης ήταν κάποτε υγρός

Από σελίδα της NASA, 18 Αυγούστου 2004

Τώρα που το Spirit  της NASA εξετάζει το στρώμα βράχου στους "Λόφους Κολούμπια," βρίσκει στοιχεία ότι το νερό άλλαξε ολοκληρωτικά μερικούς βράχους στον κρατήρα Gusev του Άρη.

Το ρομπότ Spirit εντόπισε πετρώματα που επιβεβαιώνουν ότι ο Άρης ήταν κάποτε υγρός, ενώ το Opportunity μελετά τους αμμόλοφους στο εσωτερικό ενός κρατήρα.

Το Spirit και το δίδυμο ρόβερ του, Opportunity, ολοκλήρωσαν με επιτυχία τις αποστολές τους στον Άρη από τον περασμένο Απρίλιο και επιστρέφουν τα αποτελέσματα των εκτεταμένων ερευνών τους. Παραμένουν δε σε καλή κατάσταση. Έχουν επιβιώσει δε στο αφιλόξενο περιβάλλον του Άρη διπλάσιο χρόνο από τις 90 μέρες που είχε σχεδιαστεί αρχικά η αποστολή τους.

Στο Opportunity, ένα εργαλείο για τα εσωτερικά των βράχων σταμάτησε την Κυριακή 15 Αυγούστου, αλλά οι μηχανικοί είναι αισιόδοξοι ότι το πρόβλημα πιθανώς μπορεί να λυθεί σύντομα.

"Μοιάζει σαν να υπάρχει ένα χαλίκι που παγιδεύτηκε στο εργαλείο που γδέρνει τους βράχους", ανέφερε ο Chris Salvo, διευθυντής αποστολής των ρόβερ στο Εργαστήριο αεριοπροώθησης της NASA στην Πασαντένα.

Αλλά κι ένας από τους τροχούς του Spirit δεν λειτουργεί, ενώ έχει διανύσει συνολικά περίπου τρία χιλιόμετρα από το σημείο προσεδάφισης στον Κρατήρα Gusev του βόρειου ημισφαίριου.

Το ρόβερ Opportunity βρήκε αμέσως μετά την προσεδάφιση του τον Ιανουάριο του 2004 στοιχεία για μια αρχαία ρηχή αλμυρή θάλασσα.

Αφ' ετέρου, το Spirit χρειάστηκε ένα εξάμηνο για να ξεφύγει από μια Αρειανή πεδιάδα και να φθάσει σε ένα στρώμα βράχου στον κρατήρα Gusev. Και τώρα, η έρευνα που έκανε το Spirit σε ένα βράχο - που ονομάστηκε Clovis - σε έναν μικρό λόφο ύψους 9 μέτρων και 30 μέτρα πάνω από τη λεκάνη Gusev, δείχνει ότι νερό μπορεί κάποτε να έδρασε στον κρατήρα Gusev.

"Έχουμε αποδείξεις ότι το υγρό νερό αλληλεπίδρασε με το βράχο και του άλλαξε σε μεγάλο βαθμό τη σύνθεση", αναφέρει ο Steve Squyres του Πανεπιστημίου του Cornell στην Ιθάκη και κύριος ερευνητής για τα επιστημονικά όργανα και στα δύο ρόβερ. "Ο βράχος εκεί είναι διαφορετικός από τους βράχους που βρίσκονται έξω στην πεδιάδα, όπου είδαμε στρώματα και φλέβες που οφείλονται προφανώς στα αποτελέσματα μιας μικρής ποσότητας νερού. Εδώ, αντιθέτως, έχουμε μια πιο λεπτομερή, βαθύτερη αλλαγή, που δείχνει να υπήρχε πολύ περισσότερο νερό".

Ο Squyres λέει ότι οι επιστήμονες θέλουν να ξέρουν τις συνθήκες που άλλαξαν τον βράχο Clovis, αλλά ενώ τώρα ξέρουν τι υπάρχει μετά την αλλαγή από την παρουσία του νερού, θέλουν να μάθουν αν το νερό ήταν θερμό ή ψυχρό, υγρό ή ατμός.

Ο Doug Ming, ένα μέλος της επιστημονικής ομάδας των ρόβερ από το διαστημικό κέντρο Johnson της NASA, είπε ότι οι ενδείξεις που υπάρχουν ότι το νερό άλλαξε τον βράχο Clovis προέρχονται από την ανάλυση της επιφάνειας και του εσωτερικού του βράχου με το φασματόμετρο άλφα σωματιδίων με ακτίνες-X του Spirit και την ανακάλυψη σχετικά υψηλών επιπέδων βρωμίου, θείου και χλωρίου μέσα στο βράχο, τα οποία πιθανότατα δημιουργήθηκαν με την παρουσία του νερού. "Είναι ένας πολύ μαλακός βράχος, όχι όπως οι βασαλτικοί βράχοι που φαίνονται πίσω στις πεδιάδες του κρατήρα Gusev. Δείχνει να έχει αλλάξει σύνθεση σε μεγάλο βαθμό", ανέφερε ο Doug Ming.

Το Opportunity από την άλλη μεριά του Άρη έχει ολοκληρώσει μια διάτρηση στους βράχους ανάμεσα στους αμμόλοφους, που βρίσκονται στη νότια εσωτερική κλίση του κρατήρα Endurance. Αλλά τo εξάτροχο ρομπότ δεν θα μπορέσει να αναρριχηθεί στους αμμόλοφους γιατί όπως  αστειεύτηκε ο Squyres "Κατασκευάσαμε ένα θαυμάσιο όχημα, όχι ένα μπιτς-μπάγκι".

"Τα στρώματα των βράχων που εξετάστηκαν βρέθηκαν να έχουν διαφορετικές συνθέσεις", λέει ο Δρ Ralf Gellert, του Ινστιτούτου Max Planck για τη Χημεία στην Γερμανία. Η συγκέντρωση του χλωρίου τριπλασιάστηκε στα μεσαία στρώματα ενώ το μαγνήσιο και το θείο μειώθηκε στα παλαιότερα στρώματα, αυτό δείχνει ότι αυτά τα δύο στοιχεία μπορεί να είχαν διαλυθεί και να είχαν απομακρυνθεί από το νερό.