Ανακαλύφθηκαν με ραδιοκύματα λίμνες μεθανίου στον Τιτάνα

Από σελίδα του NewScientist, 2 Οκτωβρίου 2003

Λίμνες με μεθάνιο, που θα μπορούσαν να καλύπτουν τα τρία τέταρτα του φεγγαριού του Κρόνου Τιτάνα,  φαίνεται να υπάρχουν σύμφωνα με τις ανακλάσεις των ραδιοκυμάτων από αυτόν τον νεφοσκεπή κόσμο. Σε αυτή την περίπτωση, η διαστημική συσκευή Huygens της ESA θα μπορούσε και να κολυμπήσει, όταν τον Ιανουάριο του 2005 θα πέσει με αλεξίπτωτο στην επιφάνεια του φεγγαριού.

Μια σειρά 25 παρατηρήσεων με ραντάρ, που πάρθηκαν όταν ο Κρόνος ήταν πολύ κοντά στη Γη το 2001 και το 2002, έχουν δώσει τις καλύτερες μέχρι τώρα αποδείξεις για τις λίμνες του μεθανίου. Οι αστρονόμοι είχαν υποψιαστεί, από τότε που πέταξε ο Voyager κοντά στον Κρόνο τη δεκαετία του '80,  ότι παρουσιάζονταν υγροί υδρογονάνθρακες στην επιφάνεια του Τιτάνα.

Εντούτοις, η απόδειξη της παρουσίας των υγρών υδρογονανθράκων είναι δύσκολη επειδή η επιφάνεια του φεγγαριού αυτού κρύβεται επιμελώς από μια ατμόσφαιρα πλούσια σε άζωτο, κάτι που εμποδίζει να περάσουν τα οπτικά μήκη κύματος.

Οι υπέρυθρες παρατηρήσεις όμως έχουν δώσει τραχείς χάρτες της επιφάνειας του Τιτάνα, αλλά έχουν δώσει περισσότερες αποδείξεις για παγωμένο νερό, παρά για λίμνες μεθανίου. Άλλες παρατηρήσεις πάλι έχουν παρουσιάσει νέφη μεθανίου τα οποία αυξάνονται και ελαττώνονται στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα. Αυτό δείχνει να υπάρχει ένας "κύκλος μεθανίου", που περιλαμβάνει μια βροχή μεθανίου και μετά την εξάτμιση του μεθανίου πίσω προς τα σύννεφα.

Διαπλανητικό ραντάρ

Πρόσφατα, ο Donald Campbell, στο Πανεπιστήμιο του Cornell στις ΗΠΑ, και συνάδελφοι του, έχουν χρησιμοποιήσει τη μεγάλη κεραία των 305 μέτρων του Arecibo, στο Πουέρτο Ρίκο, ως διαπλανητικό ραντάρ έτσι ώστε να στείλει μικροκυματική ακτινοβολία, ισχύος εκατοντάδες κιλοβάτ, στον Τιτάνα. Κατόπιν, είτε με το Arecibo, το παγκοσμίως μεγαλύτερο ραδιοτηλεσκόπιο, είτε το Green Bank των 100 μέτρων, έπιαναν την εξασθενημένη ηχώ από αυτή την ακτινοβολία και ανέλυαν τα αποτελέσματα.

Στα τρία τέταρτα των παρατηρήσεών τους, καθώς επίσης και τη διάχυτη ηχώ από ολόκληρο το ημισφαίριο του Τιτάνα, έλαβαν ένα στοιχείο ότι η ακτινοβολία είχε ανακλαστεί από μια επίπεδη επιφάνεια στο φεγγάρι, σαν να υπήρχε μια επίπεδη επιφάνεια πάγου ή μια ήσυχη δεξαμενή με κάποιο υγρό.

Ο Campbell αναφέρει ότι "Αυτό το στοιχείο παραγόταν από κάτι που θα μπορούσε να ανακλάσει περίπου το δύο τοις εκατό του προσπίπτοντος ραδιοκύματος. Μια τέτοια φτωχή ανάκλαση της επιφάνειας είναι χαρακτηριστική των υγρών υδρογονανθράκων. Ο πάγος θα αντανακλούσε πολύ περισσότερη ακτινοβολία.

Οι ανακλαστικές επιφάνειες βρήκε ο Campbell να είναι διαμέτρου από λίγες δεκάδες έως μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα. Με αυτό το μέγεθος, μερικοί ερευνητές θεωρούν ότι αυτές οι επιφάνειες είναι λίμνες μεθανίου, που βρίσκονται στο κάτω μέρος των κρατήρων, που δημιουργήθηκαν από συγκρούσεις.

Ο Ralph Lorenz, στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, λέει τα εξής: "Το υγρό θα συλλέγεται στις χαμηλές θέσεις, και οι επιδράσεις είναι ένας καλός τρόπος για τις χαμηλές θέσεις." Αυτός υπολογίζει ότι στον Τιτάνα  αναμένεται να υπάρχουν 80 κρατήρες των 150 km και χιλιάδων μικρότεροι κρατήρες.

Η τελική απάντηση για το μεθάνιο του Τιτάνα θα έρθει το 2005, όταν θα πέσει με αλεξίπτωτο η διαστημοσυσκευή Huygens, της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, στην επιφάνεια του Τιτάνα.

Επειδή υπάρχει η δυνατότητα να πέσει πάνω σε μια υγρή επιφάνεια, η ESA έχει σχεδιάσει τη συσκευή ώστε να μπορεί να επιπλεύσει και να μη μπορεί από την άλλη να αναποδογυρίσει. Ο Campbell θεωρεί ότι η πιθανότητα ο Huygens να  'κολυμπήσει' όταν θα κατεβαίνει είναι μεγάλη.

Ο Τιτάνας

Το 2004 θα φτάσει στον πλανήτη Κρόνο το διαστημόπλοιο Cassini. Πέρα από τα επιστημονικά όργανα για μετρήσεις που αφορούν τον πλανήτη και το περιβάλλον του, το Cassini μεταφέρει και τη διαστημική συσκευή Χόιχενς (Huygens), που θα κατέβει στον Τιτάνα.

Ο μεγαλύτερος δορυφόρος του Κρόνου (με μιάμιση φορά τη διάμετρο της Σελήνης), ο Τιτάνας, κολυμπάει σε μια πυκνή ατμόσφαιρα από άζωτο, άνθρακα και υδρογόνο - ένα οργανικό εργαστήριο που κρύβει ίσως απαντήσεις σχετικά με τη δημιουργία της ζωής.

Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος δορυφόρος του ηλιακού μας συστήματος και είναι μεγαλύτερος ακόμα και από τον Ερμή. Από τα νέφη του Τιτάνα, πρέπει να πέφτει στο έδαφος μια συνεχή ροή βροχής και χιονιού από υδρογονάνθρακες, σχηματίζοντας τεράστιες παράξενες λίμνες και θάλασσες υγρού μεθανίου, μέσα στις οποίες επιπλέουν γιγάντια παγόβουνα μεθανίου.