Η χρήση των κόμικς για να διδάξεις φυσική

Από σελίδα του ASSOCIATED PRESS, 10 Μαίου 2002

Είναι το δίχτυ του ανθρώπου αράχνη αρκετά ισχυρό για να τον κρατήσει καθώς αιωρείται από κτίριο σε κτίριο;

Γιατί εξερράγη ο γεννέθλιος πλανήτης του Σούπερμαν, ο Κρύπτον;

Πόσο θα έπρεπε να φάει ο Flash ώστε να κάνει τρέχοντας το γύρο του πλανήτη σε 80 δευτερόλεπτα;

Ο άνθρωπος που θέτει τέτοια ερωτήματα είναι ο καθηγητής της φυσικής στο πανεπιστήμιο της Minnesota, Jim Kakalios. Ο Kakalios διδάσκει για δεύτερη φορά φέτος ένα κατ' επιλογήν μάθημα για τους πρωτοετείς που λέγεται " Η επιστήμη μέσα από τα κόμικς". Ο ίδιος λέει ότι όλες του τις γνώσεις για την επιστήμη, τις απέκτησε μέσα από τα βιβλία κόμικς.

Λέει επίσης ότι η χρήση των κόμικς για να διδάξεις τη βασική φυσική, είναι ένας θαυμάσιος τρόπος για να διεγείρεις το ενδιαφέρον των σπουδαστών. " Την ώρα που οι σπουδαστές φεύγουν από την τάξη, κοιτάζουν τον κόσμο με πιο κριτική και επιστημονική ματιά" λέει ο ίδιος. 'Η διασκέδαση βρίσκεται στο να ανακαλύψεις που οι συγγραφείς των κόμικς καταλαβαίνουν σωστά την επιστήμη και που την καταλαβαίνουν λάθος" συμπληρώνει.

Ο Kakalios, που αγαπάει τις ιστορίες των κόμικς,  πήρε την ιδέα για το μάθημά του, όταν εφάρμοσε την φυσική σ' ένα κόμικ του 1973 με τον άνθρωπο-αράχνη, στο οποίο η Gwen Stacy, φίλη του Peter Parker, πεθαίνει.

Η Gwen ρίχνεται από μια γέφυρα από τον κακό Green Goblin, αλλά ο άνθρωπος αράχνη την πιάνει με το δίχτυ του μια στιγμή πριν χτυπήσει στο νερό. Όταν ο άνθρωπος αράχνη την τραβάει ξανά επάνω ανακαλύπτει με τρόμο ότι είναι νεκρή.

Ενώ λοιπόν ο Spider Man σοκάρεται, ο Kakalios δεν εκπλήσσεται καθόλου.

Ο καθηγητής εκτιμά την ταχύτητα πτώσης της  Gwen, εφαρμόζοντας τον δεύτερο νόμο κίνησης του Νεύτωνα και υπολογίζει ποιό πολλαπλάσιο της δύναμης βαρύτητας ασκείται, προκειμένου να μειωθεί η ταχύτητα του σώματός της από 95 μίλια την ώρα σε 0 μέσα σε μια στιγμή. Δεν είναι λοιπόν εκπληκτικό γιατί συντρίφτηκε ο αυχένας της, λέει ο  Kakalios.

Ο Kakalios έκανε τον θάνατο της Gwen ένα πρόβλημα εξετάσεων κατά την προηγούμενη σειρά μαθημάτων του.

Η έκρηξη του   Krypton, (πλανήτης στον οποίο γεννήθηκε ο Superman), είναι μια από τις περιπτώσεις που οι συγγραφείς των κόμικς κατανοούν σωστά την φυσική, λέει ο Kakalios.

Στα πρώτα κόμικς με τον Superman, η εξήγηση για τις υπερδυνάμεις του ήταν προερχόταν από ένα πλανήτη, στον οποίο η βαρύτητα ήταν πολύ ισχυρότερη από αυτή της Γης. Έτσι ένας ήρωας τόσο δυνατός όταν βρέθηκε στο περιβάλλον της Γης, μπορούσε να πηδήξει ένα ψηλό κτίριο με ένα απλό άλμα. 

Ο Kakalios υπολόγισε την βαρύτητα του πλανήτη Krypton, εργαζόμενος αντίστροφα με την δύναμη που απαιτείται για να πηδήξει ο Superman ένα κτίριο πάνω στη Γη. Από εκεί συμπέρανε ότι ο πλανήτης του   Superman έπρεπε να έχει έναν υπέρπυκνο πυρήνα, αποτελούμενο από επικίνδυνα ασταθή υλικά. Έτσι μπορεί να εξηγηθεί γιατί εξερράγη ο Krypton.

Και κάτι που μπορεί να ενδιαφέρει τους οπαδούς του Spider-Man: Ο Kakalios συμπέρανε ότι το δίχτυ του άνθρωπου αράχνη, είναι αρκετά ισχυρό για να του επιτρέπει να αιωρείται από το ένα κτίριο στο άλλο ή να πιάνει μια ηρωΊδα που πέφτει. Το κόμικ λέει ότι το δίχτυ αυτό έχει την αντοχή του ατσαλιού στις τάσεις. Από αυτό ο Kakalios συμπέρανε ότι το δίχτυ αυτό μπορεί ν' ασκήσει δύναμη αρκετών τόνων.

Για τις τελικές εξετάσεις ο Kakalios ζήτησε από τους σπουδαστές να διαλέξουν το σενάριο από κάποιο βιβλίο κόμικ και να το επεξεργαστούν ως πρόβλημα φυσικής.

Μια σπουδάστρια της ιστορίας, προσπάθησε να εκτιμήσει πόση ενέργεια σε θερμίδες πρέπει να καταναλώσει ο Flash για να κάνει το γύρο του κόσμου σε 80 δευτερόλεπτα, όπως απαιτείται στο κόμικ. Αυτή κατέληξε στο ότι ο ήρωας δεν θα μπορούσε να φάει τόσο πολύ ώστε να κάνει ένα τέτοιο κατόρθωμα.

``Αυτός θα μπορούσε να τα καταφέρει με την αρχική ενέργεια που απαιτείται για την αρχική του εκτίναξη, αλλά στη συνέχεια θα είχε μάλλον πέσει σε κάποιον ωκεανό ", συμπέρανε η σπουδάστρια αυτή.

Ένας σπουδαστής της πληροφορικής, 19 ετών, επεξεργάστηκε επίσης ένα πρόβλημα με τον Flash. Σε κάποιο βιβλίο κόμικ ο Flash βάζει σε ταλάντωση τα μόριά του για να λιώσει τον πάγο μέσα στον οποίο έχει φυλακιστεί. Ο σπουδαστής προσπάθησε να υπολογίσει πόσο γρήγορα έπρεπε να ταλαντώνεται ο ήρωας. "Βγήκε κοντά στα 6.000 μίλια ανά ώρα" λέει ο σπουδαστής αυτός. Δεν είναι βέβαια και πολύ ρεαλιστικό αυτό. Αλλά τότε τι να πει κανείς για ήρωες που τρέχουν με την ταχύτητα του φωτός.