Ο Χόμπιτ της Ινδονησίας ήταν ένα μοναδικό είδος διαφορετικό του ανθρώπου

Πηγή:ABC News, 3 Μαρτίου 2005

Ο εικονικός εγκέφαλος του hobbit έχει κόκκινο χρώμα

Η πρώτη τομογραφία στο κρανίο του χόμπιτ της Ινδονησίας (floresiensis Homo) έχει επιβεβαιώσει ότι είναι ένα νέο ανθρώπινου είδος που θα μπορούσε να έχει προκύψει εκατομμύρια χρόνια πριν. Έτσι η ανάλυση απορρίπτει την άποψη ότι το απολίθωμα προήλθε από μοντέρνο άνθρωπο που έπασχε από μικροκεφαλία ή ήταν πυγμαίος.

Η μελέτη, που έγινε από τον ειδικό καθηγητή της εξέλιξης του εγκεφάλου Dean Falk του πολιτειακού πανεπιστημίου της Φλόριδας, δημοσιεύθηκε στο Science,.

Το εικονικό μοντέλο του εγκεφάλου φτιάχτηκε με τη βοήθεια αξονικής τομογραφίας και βασίστηκε στο κρανίο που ανακαλύφθηκε. Οι ερευνητές σύγκριναν τον virtual εγκέφαλο του hobbit με τον εγκέφαλο ενός σύγχρονου ανθρώπου πυγμαίου, του χιμπατζή, του προγόνου του ανθρώπου Homo Erectus, καθώς και με τον εγκέφαλο ενός Ευρωπαίου ασθενή με μικροκεφαλία (μικρό εγκέφαλο).

Οι επιστήμονες λένε ότι με την ανάλυση της μορφής των εγκεφάλων, των λοβών και των σημαντικών αγγείων του αίματος, βρήκαν ότι ο εγκέφαλος των hobbit ήταν πολύ διαφορετικός από τους τρεις ανθρώπινους εγκεφάλους που μελέτησαν.

Μάλιστα ενώ η γενική μορφή του εγκεφάλου έμοιαζε περισσότερο με του Homo Εrectus, πολλά από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά του έδειξαν να είναι πιο πρωτόγονα.

"Έτσι έχετε έναν πραγματικά ενδιαφέροντα συνδυασμό γνωρισμάτων," λέει ο Mike Morwood του Πανεπιστημίου της Νέας Αγγλίας. Και αναφέρει πως τα συμπεράσματα υποστηρίζουν μια πιο σύνθετη εικόνα για το πώς εξελίχθηκε το hobbit από ό,τι πρότειναν αρχικά οι ερευνητές.

"Η σύγκριση έδειξε ότι σίγουρα πρόκειται για νέο είδος", δηλώνει ο Dean Falk.

Από πού λοιπόν προήλθαν οι χόμπιτ;

Ο hobbit, με ύψος μόλις ένα μέτρο, ανακαλύφθηκε πέρυσι στη νήσο Φλόρες της Ινδονησίας γι αυτό και ονομάστηκε Homo florensiensis. Αν και ο εγκέφαλός του είχε όγκο λίγο μεγαλύτερο από του χιμπατζή (περίπου 400 κυβικά εκατοστά), ο hobbit πιθανότατα ζούσε σε οργανωμένες κοινότητες κυνηγών.

Οι ερευνητές αρχικά νόμιζαν ότι ο hobbit ήταν ένα νανοειδής Homo Εrectus, που έφθασε αρχικά στο ινδονησιακό νησί Flores πριν από, περίπου, 800.000 χρόνια, και έπειτα απομονώθηκε εκεί.

"Τώρα υπάρχει μια άλλη ερμηνεία επειδή μερικά από τα γνωρίσματα είναι τόσο πρωτόγονα, πιο πρωτόγονα από ό,τι βρίσκονται στο Homo Erectus", λέει ο Morwood.

Οι ερευνητές σκέφτονται τώρα ότι ο hobbit μπορεί να είχε προέλθει από έναν μικρόσωμο, με μικρό εγκέφαλο, ανθρωποειδή που προηγήθηκε χρονικώς και από αυτόν και από τον Homo Erectus. Και ότι ο hobbit διακλαδίστηκε από το ανθρώπινο εξελικτικό δέντρο νωρίτερα από εκείνο τον πρόγονο, από ό,τι ο Homo Erectus.

Υπάρχει μια πιθανότητα ο hobbit να προέρχεται από έναν άλλο πρόδρομο των σύγχρονων Homo Habilis, τα οποία προέκυψαν δύο εκατομμύρια χρόνια πριν. Αυτή είναι μια θεωρία που υποστηρίζει ο καθηγητής Colin Groves του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου.

Αλλά ακόμη και ο Groves, που μελετά την εξέλιξη του εγκεφάλου των πρωτευόντων, λέει ότι είναι ακόμα δυνατόν ο hobbit να έχει εξελιχθεί από έναν νανοειδή Homo Erectus σε Flores.

Δεν ξέρουμε με τι θα έμοιαζε ένα νανοειδές Homo Erectus, λέει. Ίσως μια διαδικασία γνωστή ως εξελικτική αντιστροφή θα μπορούσε να έχει οδηγήσει σε μερικά γνωρίσματα που ήταν πιο πρωτόγονα από τον Homo Erectus, ακόμα κι αν το είδος αυτό προερχόταν από αυτόν.

Τονίζει ότι η εξελικτική αντιστροφή εμφανίστηκε και στους ελέφαντες που απομονώθηκαν στο ινδονησιακό νησί Sulawesi κατά τη διάρκεια της πλειστόκαινου και της πλειόκαινου περιόδου. Αυτοί οι ελέφαντες επανεμφάνισαν τους χαυλιόδοντες στο χαμηλότερο σαγόνι τους, κάτι που οι ερευνητές προηγουμένως είχαν βρει μόνο στους πιο πρωτόγονους προγόνους, από την ύστερη Μειόκενο.

Ένα σημείο στο οποίο διαφέρουν ο Groves και ο Morwood είναι η αξιολόγηση για το πώς ήταν αυτοί που εξελίχθηκαν από τους hobbit. Επειδή η νέα ανάλυση αποκάλυψε ότι ο Homo florensiensis είχε αρκετά ανεπτυγμένους βρεγματικούς και μετωπιαίους λοβούς, τις περιοχές όπου επιτελούνται οι ανώτερες νοητικές λειτουργίες, ο Morwood πιστεύει ότι: "Ήταν αρκετά ικανοί για σύνθετη συμπεριφορά, όπως το κυνήγι και την κατασκευή λίθινων εργαλείων καθώς και τη χρησιμοποίηση της φωτιάς", λέει ο . "Είχε στην πραγματικότητα έναν μικρό αλλά καλό εγκέφαλο. Αν και δεν ήταν πολύ μεγάλος, δούλευε αρκετά καλά".

Όμως ο Groves λέει ότι δεν είναι πεπεισμένος ότι ο hobbit θα μπορούσε να έχει κάνει τίποτα πιο περίπλοκο από τον Homo habilis, ο οποίος κατασκεύαζε ακατέργαστα λίθινα εργαλεία.

Εν τω μεταξύ, ο Morwood και οι συνάδελφοι του που αυτήν την περίοδο βρίσκονται στην Ινδονησία, πήραν την προηγούμενη εβδομάδα σχεδόν όλα τα κόκαλα των hobbit που είχαν κρατηθεί από τον Ινδονήσιο αρχαιολόγο, καθηγητή Teuku Jacob. Το υλικό αυτό είναι τώρα κλειδωμένο σε ένα χρηματοκιβώτιο στην Τζακάρτα. "Εκεί θα μείνει", λέει ο Morwood. "Και οι άνθρωποι που θέλουν να το μελετήσουν θα πρέπει να πάνε εκεί".

Home