Η Ανταρκτική δεν ψύχεται αλλά θερμαίνεται

Πηγή: Reuters, 21 Ιανουαρίου 2009

Η Ανταρκτική γίνεται θερμότερη και όχι πιο ψυχρή όπως μέχρι τώρα πίστευαν οι επιστήμονες, σύμφωνα με μια μελέτη που διαπιστώνει ότι η παγωμένη ήπειρος ακολουθεί την ίδια τάση υπερθέρμανσης με τον υπόλοιπο πλανήτη. Άρα δεν υπάρχει μέρος στον κόσμο που να μπορεί να αποφύγει τις κλιματικές αλλαγές.

Μια επανεξέταση από αμερικανούς επιστήμονες των δορυφορικών και των μετεωρολογικών αρχείων για την Ανταρκτική, την Λευκή Ήπειρο, η οποία περιέχει το 90% του παγκόσμιου πάγου και θα ανεβάσει τα επίπεδα της θάλασσας αν λιώσουν, έδειξε ότι οι ελάχιστες θερμοκρασίες έχουν  αυξηθεί κατά περίπου 0,5 βαθμούς Κελσίου από τη δεκαετία του 1950.

"Μέχρι τώρα ακούγατε ότι η Ανταρκτική ψύχεται αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει", τονίζει ο Eric Steig του Πανεπιστημίου στο Σιάτλ, επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature.

Η μέση θερμοκρασία ανέβηκε  «πολύ παρόμοια με το παγκόσμιο μέσο όρο», δήλωσε ο ίδιος.

Οι σκεπτικιστές σχετικά με την υπερθέρμανση του πλανήτη από τις δραστηριότητες του ανθρώπου, είχαν χρησιμοποιήσει κατά το παρελθόν εκθέσεις περί της ψύξης της Ανταρκτικής ως αποδεικτικά στοιχεία για την άποψη ότι η αύξηση της θερμοκρασίας είναι ένας μύθος.

Η μείωση της θερμοκρασίας σε τόπους, όπως ο Νότιος Πόλος και η επέκταση των χειμερινών θαλάσσιων πάγων γύρω από την Ανταρκτική, κάλυπτε την συνολική αύξηση της θερμοκρασίας πάνω από την Ανταρκτική ήπειρο - μεγαλύτερη σε έκταση από τις ΗΠΑ-, όπου η μέση θερμοκρασία της καθ' όλο το έτος είναι περίπου -50 βαθμούς Κελσίου.

Οι επιστήμονες έγραψαν στη μελέτη τους ότι η αύξηση της θερμοκρασίας της Ανταρκτικής ήταν "δύσκολο να εξηγηθεί", χωρίς να συνδεθεί με τις ανθρωπογενείς εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου, κυρίως από την καύση των ορυκτών καυσίμων.

Έως τώρα, οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι η αύξηση της θερμοκρασίας έχει περιοριστεί στην χερσόνησο της Ανταρκτικής κάτω από τη Νότια Αμερική, εκεί όπου βρίσκεται ο σταθμός έρευνας της Βρετανικής Rothera.

"Η περιοχή που θερμαίνεται είναι πολύ μεγαλύτερη από την περιοχή της Ανταρκτικής Χερσονήσου," έγραψαν, προσθέτοντας ότι αυτή θα επεκταθεί σε ολόκληρη την Δυτική Ανταρκτική, προς το Νότο.

Η αύξηση της θερμοκρασίας στα δυτικά ήταν εν μέρει ένα αντιστάθμισμα στην φθινοπωρινή ψύξη της Ανατολικής Ανταρκτικής. Όμως ο μέσος όρος είναι θετικός," αναφέρεται στη μελέτη.

Λιώνουν οι πάγοιΟ πάγος της Ανταρκτικής περιέχει αρκετό νερό για να ανεβάσει την παγκόσμια στάθμη της θάλασσας κατά 57 μέτρα, ώστε ακόμη και ένα μικρό ποσό των πάγων να λιώσει θα μπορούσε να απειλήσει τα νησιώτικα κράτη του Ειρηνικού ή των παράκτιων πόλεων από το Πεκίνο έως το Λονδίνο.

Η Δυτική Ανταρκτική "θα λιώσει, εάν συνεχισθεί η κατάσταση αυτή του θερμοκηπίου", λέει ο Drew Shindell, του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Goddard, ο οποίος ήταν ένας από τους συγγραφείς. Μια άνοδος κατά 3 βαθμούς Κελσίου θα μπορούσε να προκαλέσει μια ευρεία τήξη της Δυτικής Ανταρκτικής, είπε.

Η Γροιλανδία είναι επίσης ευάλωτη. Μαζί, Γροιλανδία και Δυτική Ανταρκτική κατέχουν αρκετό πάγο για να αυξήσουν τα επίπεδα της θάλασσας κατά 14 μέτρα.

"Ακόμα και να χάσουν ένα μέρος των πάγων τους θα μπορούσε να προκαλέσει μια άνοδο λίγων μέτρων αυτόν τον αιώνα, με καταστροφικές συνέπειες", υποστηρίζει ο Barry Brook, διευθυντής της έρευνας για την αλλαγή του κλίματος στο Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας της Αυστραλίας.

Δέκα στρώματα πάγου στην Ανταρκτική Χερσόνησο υποχώρησαν ή έχουν καταρρεύσει από τη δεκαετία του 1990. Το στρώμα Γουίλκινς ετοιμάζεται να διαλυθεί, το οποίο συγκρατείται με ένα πάγο πλάτους 500 μέτρων, σε σύγκριση με τα 100 χιλιόμετρα κατά τη δεκαετία του 1950.

Η περιοχή της ΑνταρκτικήςΆλλοι επιστήμονες είπαν ότι η μελέτη δεν έλαβε πλήρως υπόψιν της  για αλλαγές, όπως η λέπτυνση των στρωμάτων του πάγου στη Δυτική Ανταρκτική.

"Αυτή η μικρή αύξηση της θερμοκρασίας δεν είναι αρκετή για να εξηγήσει αυτές τις αλλαγές", δήλωσε ο David Vaughan, ειδικός της British Antarctic Survey. Αναφέρει επίσης ότι η λέπτυνση πιθανώς να συνδέεται με την κυκλοφορία των ωκεανών.

Η μελέτη συνέκρινε τις θερμοκρασίες που μετρήθηκαν από δορυφόρους τα τελευταία 25 χρόνια με τα αρχεία 50 ετών από 42 σταθμούς στην Ανταρκτική, κυρίως στις ακτές. Οι επιστήμονες έπειτα συμπέραναν τις θερμοκρασίες πίσω στα τελευταία 50 χρόνια. Έτσι, σύμφωνα με τη νέα μελέτη, η θερμοκρασία στη Δυτική Ανταρκτική αυξάνεται κατά 0,17 βαθμούς Κελσίου ανά δεκαετία, για τα τελευταία πενήντα χρόνια. Στην Ανατολική Ανταρκτική η κατάσταση είναι καλύτερη, κυρίως το φθινόπωρο εξαιτίας κυρίως της τρύπας του όζοντος, ενώ αντίστοιχη περίοδος μείωσης της θερμοκρασίας στην περιοχή είχε παρατηρηθεί μεταξύ του 1970 και του 2000. Για το σύνολο της ηπείρου, η θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά 0,12 βαθμούς ανά δεκαετία.

Η μελέτη δεν περιλαμβάνει προβλέψεις για τη μελλοντική πορεία της κατάστασης, επισημαίνοντας ωστόσο ότι η τάση της θερμοκρασίας εξηγείται από το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Δείτε και τα σχετικά άρθρα
Οι παγετώνες στην Ανταρκτική συνεχώς μειώνονται
Ο αέρας της Ανταρκτικής θερμαίνεται γρηγορότερα από τον υπόλοιπο κόσμο
Υποχώρηση των παγετώνων της Ανταρκτικής
Λιώνουν ταχύτερα οι πάγοι της Ανταρκτικής λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου
Οι παγετώνες στην Ανταρκτική συνεχώς μειώνονται

Home