Το πικρό χάπι της σκοτεινής ενέργειας

Πηγή: arxivblog.com, 14 Ιουλίου 2008

Είναι δύσκολο να καταλάβουμε τι είναι αυτή η σκοτεινή ενέργεια, αυτή η ουσία που επιταχύνει την διαστολή του σύμπαντος, και που υποτίθεται ότι είναι πανταχού στον Κόσμο. Η ιδέα της σκοτεινής ενέργειας εφευρέθηκε για να εξηγήσει τις μετρήσεις που δείχνουν ότι οι πολύ μακρινές σουπερνόβες φαίνεται να επιταχύνονται μακριά από εμάς. Το σκεπτικό είναι ότι κάτι πρέπει να τα πιέζει μακριά μας και ότι αυτή η ουσία είναι η σκοτεινή ενέργεια.

Αλλά για πολλούς αστροφυσικούς, η σκοτεινή ενέργεια είναι ένα χάπι που δεν καταπίνεται εύκολα. Η παρουσία της απαιτεί το σύμπαν να είναι ρυθμισμένο στην εντέλεια με ένα μέχρι τώρα απρόσμενο και ειλικρινά αδιανόητο τρόπο.

Έτσι οι αστρονόμοι έχουν ξεκινήσει μια συστηματική διερεύνηση όλων των υποθέσεων από τις οποίες εξαρτάται η σκοτεινή ενέργεια. Τίποτα δεν είναι ιερό και απαραβίαστο σε αυτό το κυνήγι, από την εγκατάλειψη ιερών απαραβίαστων κανόνων, έως την αναζήτηση για μια εναλλακτική υπόθεση της βαρύτητας. Και αυτό σημαίνει την πιθανή αναθεώρηση ορισμένων από τις πιο θεμελιώδεις παραδοχές.

Μία από αυτές είναι και η Κοπερνίκεια Αρχή, που λέει ότι το σύμπαν φαίνεται να είναι σχεδόν το ίδιο, οπουδήποτε κι αν βρίσκεται ένας παρατηρητής. Οι διάφοροι νόμοι δεν είναι περισσότερο θεμελιώδεις από την Κοπερνίκεια Αρχή, όμως οι αποδείξεις υπέρ αυτών των λύσεων, τουλάχιστον για την κλίμακα που φαίνεται να συμπεριφέρεται η σκοτεινή ενέργεια, είναι πολύ λεπτές.

Στην πραγματικότητα, ορισμένοι θεωρητικοί έχουν υπολογίσει ότι τα δεδομένα των υπερκαινοφανών μπορεί να εξηγηθούν χωρίς την ανάγκη να υπάρχει η σκοτεινή ενέργεια, αν το τοπικό περιβάλλον μας ήταν πιο άδεια από ότι το Σύμπαν ως σύνολο. Αλλά για να κάνουμε αυτή την ιδέα να δουλέψει, η Γη πρέπει να βρίσκεται στο μέσον ενός κενού, που να είναι περίπου στο μέγεθος του παρατηρούμενου Κόσμου, και αυτή η ιδέα δεν είναι ούτε κατά διάνοια συμβατή με την Κοπερνίκεια Αρχή.

Πρόσφατα ο Timothy Clifton και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στη Βρετανία δούλεψαν πάνω στην ιδέα, αν υπάρχει ένα τέτοιο κενό ή δεν υπάρχει. Και λένε ότι ο επόμενος γύρος από κάποιες εξαιρετικά ακριβείς μετρήσεις των γειτονικών υπερκαινοφανών, πρέπει να είναι σε θέση να μας πουν αν είμαστε μέσα σε ένα κενό ή όχι. Έτσι δεν θα πρέπει να περιμένουμε και πολύ καιρό.

Είτε έτσι είτε αλλιώς, οι αστρονόμοι θα είναι δύσκολο να τακτοποιήσουν την ανησυχητική αίσθηση που νιώθουν στο στομάχι τους, για την Σκοτεινή Ενέργεια. Η αλήθεια είναι ότι όταν πρόκειται να καταπιούμε άβολες ιδέες, η σκοτεινή ενέργεια μπορεί να αποδειχθεί ντόνατς επικαλυμμένα με ζάχαρη, σε σύγκριση με την απόρριψη της Κοπερνίκειας Αρχής.

Αναφορά: arxiv.org/abs/0807.1443: Living in a Void: Testing the Copernican Principle with Distant Supernovae.

Ο Κοπέρνικος άλλαξε την αιώνια πεποίθηση του κόσμου ότι η Γη ήταν το κέντρο του σύμπαντος, και του πρόσφερε την εντελώς διαφορετική άποψη. Ότι η Γη είναι σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο.

Από τότε το γεγονός αυτό έχει γενικευτεί σαν Κοπερνίκεια Αρχή  ή Αρχή της μετριότητας: Η Γη μας είναι ένας τυπικός πλανήτης που κινείται γύρω από ένα τυπικό άστρο (ο Ήλιος μας) ενός τυπικού γαλαξία. Η φράση αυτή (Κοπερνίκεια Αρχή) προέρχεται από τον αμερικανό αστροφυσικό Richard Gott, που θέλησε να πει πως τα πράγματα συνήθως δεν έχουν κάτι το ιδιαίτερο.

Μαζί με την Γη, όμως, η Κοπερνίκεια Αρχή κατέστησε σαφές ότι και η ανθρωπότητα δεν βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος. Γι αυτό και οι επιστήμονες υποστηρίζουν - εφαρμόζοντας την παραπάνω Αρχή - της ύπαρξης εξωγήινης ζωής. Γιατί αφού δεν υπάρχει τίποτε ξεχωριστό στις αστρονομικές, γεωλογικές, φυσικές και χημικές συνθήκες της Γης, (όπως το ξέρουμε από τις πρόσφατες παρατηρήσεις των εξωπλανητών), τότε δεν θα πρέπει να υπάρχει και τίποτε ξεχωριστό ή μοναδικό που να αφορά τη ζωή πάνω της..