Αστρονόμοι ανακαλύπτουν ηλιακό σύστημα παρόμοιο με το δικό μας

Πηγή: BBC, 6 Απριλίου 2008

Βρετανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν ένα εξωηλιακό σύστημα με δύο πλανήτες, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από ένα απόμακρο άστρο σε απόσταση 5.000 ετών φωτός. Οι πλανήτες θυμίζουν τους δικούς μας Δία και Κρόνο ενώ το άστρο έχει τη μισή μάζα του δικού μας ήλιου.

Περίπου 300 εξωηλιακοί πλανήτες έχουν βρεθεί μέχρι τώρα

Η ανακάλυψη δείχνει ότι συστήματα σαν το δικό μας μπορεί να είναι πιο συνηθισμένα από όσο προηγουμένως νομίζαμε, σύμφωνα με τον Martin Dominik του πανεπιστημίου του Αγίου Ανδρέα, ο οποίος πρόσθεσε ότι οι αστρονόμοι βρίσκονται στο χείλος της ανακάλυψης πολύ περισσότερων τέτοιων συστημάτων.

Ο Dominik είπε ότι το τελευταίο πλανητικό σύστημα που ανακαλύφθηκε, και άλλα σαν αυτό, θα μπορούσαν να φιλοξενούν γήινους πλανήτες όπως η Γη.

"Βρήκαμε ένα σύστημα με δύο πλανήτες που παίζουν τους ρόλους του Δία και του Κρόνου στο ηλιακό σύστημά μας. Αυτοί οι δύο πλανήτες έχουν μια παρόμοια αναλογία μάζας, μια παρόμοια τροχιακή ακτίνα και μια παρόμοια τροχιακή περίοδο," ανέφερε ο Dominik.

"Μοιάζει με αυτό που μπορεί να είχε διαμορφωθεί με παρόμοιο τρόπο στο ηλιακό μας σύστημα. Και εάν συμβαίνει αυτό, φαίνεται ότι το ηλιακό σύστημα μας δεν μπορεί να είναι μοναδικό στον κόσμο. Πρέπει να υπάρχουν παρόμοια συστήματα εκεί έξω, που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν γήινους πλανήτες."

Το τελευταίο πλανητικό σύστημα που ανακαλύφθηκε είναι περίπου πέντε χιλιάδες έτη φωτός μακριά μας, και το μητρικό άστρο OGLE-2006-BLG-109L είναι συμπαγέστερο από το δικό μας.

Σχεδόν 300 εξωηλιακοί πλανήτες έχουν προσδιοριστεί, αλλά οι αστρονόμοι έχουν αποτύχει ολοκληρωτικά να βρουν συστήματα παρόμοια με το δικό μας. Στην πραγματικότητα, μόνο το 10% των συστημάτων που ανακαλύφθηκαν μέχρι τώρα είναι γνωστά πως φιλοξενούν περισσότερους από έναν πλανήτες, διευκρίνισε ο Dominik.

Αλλά οι σημερινές τεχνικές που βρίσκουν εξωπλανήτες διάκεινται ευνοϊκά προς την ανίχνευση γιγαντιαίων αέριων πλανητών, που στρέφονται γύρω από το μητρικό τους άστρο σε μικρές αποστάσεις, ενώ οι πλανήτες OGLE βρέθηκαν με μια τεχνική που λέγεται βαρυτικός μικροεστιασμός, στον οποίο το φως από τους μακρινούς πλανήτες κάμπτεται και ενισχύεται από τη βαρύτητα ενός άλλου αστεριού.

"Είναι ένα είδος μειωμένης βερσιόν του ηλιακού μας συστήματος. Το αστέρι, γύρω από το οποίο οι πλανήτες είναι σε τροχιά, έχει τη μισή μάζα του ήλιου μας ενώ η ακτίνα των δύο πλανητών είναι η μισή των ακτίνων της τροχιάς του Δία και του Κρόνου γύρω από τον ήλιο, " τονίζει ο Dominik.

Οι τεχνολογικές βελτιώσεις θα κάνουν δυνατή την ανακάλυψη εξωπλανητών σαν τη Γη ή όπως ο Άρης, συνέχισε ο Δρ Dominik. "Νομίζω ότι θα συμβεί αρκετά σύντομα," είπε.  "Η μέθοδος του βαρυτικού μικροεστιασμού μπορεί ήδη να ανακαλύψει εξωπλανήτες με μάζες κάτω από τη γήινη μάζα και έχει ανιχνεύσει πιο βαρείς πλανήτες στην κατοικήσιμη ζώνη. Έτσι στα επόμενα χρόνια, θα δούμε κάτι πραγματικά."

Ο Dominik μίλησε και για τον ανταγωνισμό μεταξύ των αστρονόμων που χρησιμοποιούν τη μέθοδο του βαρυτικού μικροεστιασμού - και εκείνων που προτιμούν την τεχνική διέλευσης, που ανιχνεύει νέους πλανήτες μόλις αυτοί περνούν μπροστά από το μητρικό τους αστέρι, μπλοκάροντας ένα μικροσκοπικό τμήμα του αστρικού φωτός κι έτσι να βλέπουμε το αστέρι να εξασθενίζει περιοδικά.

Εντούτοις, υπάρχουν μικρές πιθανότητες να ανιχνεύσουν πλανήτες σαν τη Γη στο σύστημα OGLE-2006-BLG-109L δεδομένου ότι το σύστημα ήταν πάρα πολύ απόμακρο για να βρουν οι τρέχουσες τεχνικές πλανήτες στο μέγεθος της Γης, πρόσθεσε.

Ο μικρότερος εξωηλιακός πλανήτης

Ενώ οι περισσότεροι πλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί έξω από το ηλιακό μας σύστημα είναι κυρίως γίγαντες αερίου, με μέγεθος πολλές φορές μεγαλύτερο από αυτό του Δία, μια ομάδα ισπανών επιστημόνων εντόπισε έναν βραχώδη πλανήτη με μέγεθος μόλις πέντε φορές μεγαλύτερο από τη Γη, ο οποίος αποτελεί και τον μικρότερο εξωηλιακό πλανήτη που έχει ανακαλυφθεί ως σήμερα. Ο πλανήτης ονομάστηκε GJ 436 και βρίσκεται σε απόσταση 30 ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Λέοντος. Οι επιστήμονες που τον ανακάλυψαν ισχυρίζονται ότι είναι πλέον υπόθεση λίγων ετών να εντοπιστεί πλανήτης με μέγεθος, αλλά και συνθήκες όμοιες με αυτές της Γης.