Ένα κοσμικό απολίθωμα; Ένας γαλαξίας λαμπρός αλλά θαμπός ίσως είναι ότι απέμεινε από μια γιγάντια σύγκρουση πολλών γαλαξιών

Πηγή: ScienceDaily, 7 Φεβρουαρίου 2008

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble έχει συλλάβει μια νέα εικόνα του γαλαξία NGC 1132 που όπως φαίνεται είναι ένα κοσμικό απολίθωμα - ότι απέμεινε από μια τεράστια πολυ-γαλαξιακή σύγκρουση, όπου ο κανιβαλισμός μεταξύ των γαλαξιών έχει δημιουργήσει έναν λαμπρό, αλλά και θαμπό, γιγάντιο ελλειπτικό γαλαξία που λάμπει πολύ περισσότερο από τους συνηθισμένους.

Ο NGC 1132 ένας μυστήριος ελλειπτικός γαλαξίας

Ο ελλειπτικός γαλαξίας NGC 1132, ανήκει σε μια κατηγορία που λέγονται γιγάντιοι ελλειπτικοί γαλαξίες. Ο NGC 1132, μαζί με τους μικρούς νάνους γαλαξίες που τον περιβάλλουν, ονομάζεται  η "απολιθωμένη ομάδα" καθώς είναι πιθανότατα τα υπολείμματα μιας ομάδας γαλαξιών που συγχωνεύτηκαν μαζί στο πρόσφατο παρελθόν.

Στο ορατό φως ο NGC 1132 εμφανίζονται ως ένας ενιαίος, απομονωμένος, γιγάντιος ελλειπτικός γαλαξίας, αλλά αυτό είναι η κορυφή μόνο του παγόβουνου. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι ο NGC 1132 βρίσκεται μέσα σε έναν τεράστιο φωτοστέφανο σκοτεινής ύλης, συγκρίσιμο με την ποσότητα της σκοτεινής ύλης που βρίσκεται συνήθως σε μια ολόκληρη ομάδα δεκάδων ή εκατοντάδων γαλαξιών.

Έχει επίσης μια ισχυρή ακτινοβολία στην περιοχή των ακτίνων X που προέρχεται από μια πλούσια ποσότητα καυτού αερίου - μια ποσότητα που κανονικά βρίσκεται μόνο σε ομάδες γαλαξιών. Η ακτινοβολία αυτή εκτείνεται στο διάστημα σε μια περιοχή 10-πλάσια αυτής που βλέπουμε να μας έρχεται το ορατό φως, που είναι ακτίνας 120.000 ετών φωτός. Η έκταση αυτή που μας έρχεται η ακτινοβολία των ακτίνων X είναι ίση στο μέγεθος με αυτή μιας ολόκληρης ομάδας γαλαξιών.

Η προέλευση του απολιθωμένου συστήματος παραμένει ένας γρίφος. Η πλέον πιθανή εξήγηση είναι ότι είναι το τελικό προϊόν ενός κοσμικού κανιβαλισμού, στον οποίο ένας μεγάλος γαλαξίας καταβροχθίζει όλους τους γείτονές του. Μια λιγότερο πιθανή εξήγηση είναι ότι μπορούν να είναι πολύ σπάνια αντικείμενα που σχηματίστηκαν σε μια περιοχή ή μια χρονική περίοδο, όπου η αύξηση των μέτριων σε μέγεθος γαλαξιών σταμάτησε κάπως, και διαμορφώνεται μόνο ένας μεγάλος γαλαξίας.

Πολλοί γαλαξίες κατοικούν κατά ομάδες και είναι φυσικά βαρυτικά συνδεδεμένοι μαζί, συμπεριλαμβανομένου και του Γαλαξία μας, ο οποίος είναι μέρος της τοπικής ομάδας γαλαξιών. Μερικές φορές η βαρύτητα κάνει τους γαλαξίες να συγκρούονται και να συγχωνεύονται τελικά σε έναν μόνο γαλαξία. Υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις ότι ο Γαλαξίας είναι ένας τέτοιος 'κανίβαλος' που έχει καταβροχθίσει πολυάριθμους μικρότερους γαλαξίες κατά τη διάρκεια της ζωής του, κληρονομώντας τα αστέρια τους στη διαδικασία της συγχώνευσης.

Οι επιστήμονες μελετούν έντονα το περιβάλλον των περιβαλλόντων γαλαξιών, όπως ο NGC 1132, χρησιμοποιώντας τα διαστημικά τηλεσκόπια όπως και το Hubble, και προσπαθούν να επισημάνουν την ιστορία του σχηματισμού αυτών των γαλαξιών αναλύοντας τις ιδιότητες τους.

Στην πιο πάνω εικόνα του Hubble, ο NGC 1132 φαίνεται να περιβάλλεται από χιλιάδες αρχαία σφαιρωτά σμήνη, που συρρέουν γύρω από το γαλαξία, όπως οι μέλισσες γύρω από την κυψέλη. Αυτά τα σφαιρωτά σμήνη μάλλον είναι ότι απέμεινε από τη διάσπαση των μητρικών γαλαξιών τους, που έχουν καταναλωθεί από το μεγάλο γαλαξία NGC 1132 και μπορούν να μας αποκαλύψουν την ιστορία της συγχώνευσής τους. Στο υπόβαθρο της εικόνας, υπάρχει ένας καταπληκτικός σε ομορφιά τάπητας από πολυάριθμους γαλαξίες που είναι πολύ πιο πέρα από το κεντρικό θέμα.

Οι ελλειπτικοί γαλαξίες είναι ομαλοί και συνηθισμένοι. Περιέχουν εκατοντάδες εκατομμυρίων έως και τρισεκατομμύρια άστρα, και οι μορφές τους κυμαίνονται από σχεδόν σφαιρικοί ως και πολύ επιμήκεις. Το γενικό κιτρινωπό χρώμα τους είναι ένα αποκαλυπτικό σημάδι της μεγάλης ηλικίας τους. Επειδή οι ελλειπτικοί γαλαξίες δεν περιέχουν πολύ ψυχρό αέριο δεν μπορούν πλέον να φτιάξουν νέα αστέρια, όπως γίνεται στους σπειροειδείς.

Ο γαλαξίας NGC 1132 βρίσκεται περίπου 320 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά στον αστερισμό του Ηριδανού. Αυτή η εικόνα του NGC 1132 λήφθηκε με την προηγμένη κάμερα του Hubble. Τα στοιχεία που λήφθηκαν το 2005 και το 2006 μέσω φίλτρων τόσο στην πράσινη περιοχή όσο και στο εγγύς υπέρυθρο, που χρησιμοποιήθηκαν για να παραγάγουν ένα σύνθετο χρώμα.

Home