|
Νέες παρατηρήσεις από φυσικούς έχουν οδηγήσει στο
συμπέρασμα ότι στην ισχυρή έκρηξη ακτίνων γάμμα, που ενδεχομένως
προερχόταν από το γαλαξία της Ανδρομέδας το Φεβρουάριο του 2007,
απουσίαζε ένα κύμα βαρύτητας, κάτι που αποκλείει την αρχική ερμηνεία ότι η έκρηξη
προήλθε από αστέρια νετρονίων σε διαδικασία συγχώνευσης ή μαύρες τρύπες
μέσα στον γαλαξία.
Οι εκρήξεις των ακτίνων γάμμα είναι μεταξύ των πιο βίαιως και ενεργητικών
γεγονότων στον Κόσμο.
 Την 1η Φεβρουαρίου
του 2007, τέσσερις δορυφόροι ακτίνων γάμμα μέτρησαν ένα
σύντομο αλλά έντονο ξέσπασμα ενεργητικών ακτίνων γάμμα με προέλευση προς την κατεύθυνση του γαλαξία
της Ανδρομέδα 2,5 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη.
Η εικόνα που τράβηξε την 1η Φεβρουαρίου ο δορυφόρος ακτίνων
γάμμα Konus-Wind
Η πλειοψηφία των σύντομων (λιγότερο από 2 δευτερόλεπτα) εκρήξεων ακτίνων
γάμμα (GRBs) θεωρείται πως έχουν προέλθει από τη συγχώνευση
δύο πολύ μεγάλων αλλά συμπαγών αντικειμένων, όπως είναι τα αστέρια νετρονίων ή
τα
συστήματα των μαύρων οπών. Μπορούν, επίσης, να προέλθουν από τις λιγότερο
συνηθισμένες
μαλακές, επαναλήπτες ακτίνων γάμμα, που εκπέμπουν λιγότερο έντονες
ακτίνες γάμμα.
Η πλέον πιθανή εξήγηση για την έκρηξη των ακτίνων γάμμα (που της δόθηκε το
όνομα GRB070201) θεωρήθηκε αρχικά
πως οφειλόταν στη συγχώνευση δύο άστρων νετρονίων ή μαύρων οπών. Ένα τέτοιο
'μνημειακό' κοσμικό γεγονός που εμφανίζεται σε έναν κοντινό μας γαλαξία, πρέπει
να έχει συγχρόνως παραγάγει κύματα βαρύτητας, που θα ανιχνεύονταν εύκολα
από τους υπερευαίσθητους ανιχνευτές του LIGO (παρατηρητήριο κυμάτων
βαρύτητας με συμβολόμετρο λέιζερ).
Όμως, η απουσία ενός σήματος κυμάτων βαρύτητας σήμανε ότι η έκρηξη δεν θα
μπορούσε να έχει δημιουργηθεί κατ' αυτό τον τρόπο στο γαλαξία της
Ανδρομέδας.
Αλλά κατά τη διάρκεια της έκρηξης των ακτίνων γάμμα το Φεβρουάριο, το
συμβολόμετρο με τους δύο βραχίονες μήκους 4 και 2 χιλιομέτρων στο Hanford
της Ουάσιγκτον, συνέλεγε
στοιχεία, αλλά δεν ανίχνευσε οποιαδήποτε σχετικά κύματα βαρύτητας.
Μια αναθεωρημένη ερμηνεία, που παρουσιάστηκε τον περασμένο μήνα από την Isabel Leonor
στο πανεπιστήμιο του Όρεγκον, προτείνει δύο πιθανές
προελεύσεις: Ένα γεγονός συγχώνευσης πέρα από τον γαλαξία της Ανδρομέδας ή
μια έκρηξη από ένα αστρονομικό αντικείμενο γνωστό ως επαναλήπτης μαλακών
ακτίνων γάμμα μέσα
στην Ανδρομέδα. Το τελευταίο, που λέγεται επίσης και μάγναστρο ή magnetar, περιλαμβάνει
αστέρια νετρονίων με τεράστια μαγνητικά πεδία που παράγουν περιστασιακά
μεγάλα ξεσπάσματα ακτίνων γάμμα.
"Γενικά, έχει
αυξηθεί εντυπωσιακά η κατανόηση των GRB και επαναληπτών μαλακών ακτίνων γάμμα στην προηγούμενη δεκαετία αλλά είναι ακόμα σε ένα
αρχικό στάδιο," λέει ο Ray Frey, ένας καθηγητής της φυσικής στο ίδιο
πανεπιστήμιο.
"Έτσι κάθε κομμάτι του γρίφου που μπαίνει στη θέση του δίνει περισσότερη σαφήνεια
στη γενική εικόνα ," πρόσθεσε.
|
