Μήπως η μαύρη τρύπα του Γαλαξία μας κατάπιε τη μικρή αδελφή της;

Πηγή: New Scientist , 10 Σεπτεμβρίου 2007

Η κολοσσιαία μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μας μήπως καταβρόχθισε μια μικρή μαύρη τρύπα πριν 120 εκατομμύρια; Ενδεχομένως, λέει μια ομάδα που καθοδηγείται από τον Warren Brown του Σμιθσονιτικού Αστροφυσικού Παρατηρητήριου στο Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης.

Δέκα άστρα με πολύ μεγάλη ταχύτητες έχουν βρεθεί μακριά από το κέντρο του Γαλαξία  - ενώ πέντε από αυτά έχουν εκτιναχθεί συγχρόνως.

Η φρικιαστική αυτή πρόταση προέρχεται από τις παρατηρήσεις 10 άστρων με "υπερ-ταχύτητες", που κινούνται τόσο γρήγορα που τελικά θα δραπετεύσουν από το Γαλαξία μαζί.

Δεδομένου ότι το πρώτα τέτοιο αστέρι ανακαλύφθηκε τον Δεκέμβριο του 2004, οι αστρονόμοι έχουν υποψιαστεί ότι η υπερβαρέα μαύρη τρύπα στην καρδιά του Γαλαξία μας, που ζυγίζει όσο 3,6 εκατομμύρια ήλιοι μαζί, είναι υπεύθυνη ότι τα αντικείμενα αυτά κινούνται έξω από τον Γαλαξία μας με ακραίες ταχύτητες. Σε αυτό το σενάριο, ένα ζεύγος άστρων περιπλανιέται, επίσης, κοντά στην υπερβαρέα μαύρη τρύπα, κι ένα άστρο συλλαμβάνεται από το βαρυτικό πεδίο της, ενώ ένα άλλο πετάγεται προς τα έξω με μια ταχύτητα μέχρι 4.000 km/sec.

Έχουν προταθεί επίσης εναλλακτικά μοντέλα, συμπεριλαμβανομένου ενός σεναρίου στο οποίο μια δεύτερη, μεσαίου βάρους, μαύρη τρύπα κρύβεται κοντά στη μεγαλύτερη και μαζί οι δύο μαύρες τρύπες πετούν τα άστρα μακριά προς τα έξω.

Είναι πολύ γρήγορα για να πούμε ποιο σενάριο είναι σωστό. Αλλά η ομάδα του Brown λέει ότι οι παρατηρήσεις μέχρι σήμερα δείχνουν μια περίεργη πιθανότητα: ότι δηλαδή υπήρχε κοντά στο γαλαξιακό κέντρο συγχρόνως μια μαύρη τρύπα μεσαίου βάρους, αλλά η μεγαλύτερη γειτονική της υπερβαρέα μαύρη τρύπα την καταβρόχθισε περίπου πριν 20 εκατομμύρια έτη.

Οι ερευνητές έφθασαν σε αυτή την πιθανότητα αφού πρώτα μελέτησαν τις αποστάσεις και τις ταχύτητες των άστρων, και μετά από υπολογισμούς το πότε αυτά τα άστρα έπρεπε να έχουν εκτιναχθεί από το γαλαξιακό κέντρο. Κατά ενδιαφέροντα τρόπο, πέντε από τα αστέρια αυτά φάνηκαν να εκδιώχθηκαν γύρω στον ίδιο χρόνο - περίπου πριν 120 εκατομμύρια έτη.

"Είναι δυνατό τα άστρα να έφθασαν από μια μόνο βαρυτική 'κλωτσιά',  εξηγεί ο  Brown.  Καθώς η μικρότερη μαύρη τρύπα χάθηκε μέσα στη μεγαλύτερη, οι μαύρες τρύπες θα είχαν 'κλωτσήσει' βαρυτικά μια δέσμη άστρων, και συμβαίνει να βλέπουμε πέντε από αυτά".

Τονίζει, εντούτοις, ότι ο μικρός αριθμός των παρατηρήσεων σημαίνει ότι αυτό το σενάριο είναι μόνο ένα από τα πιθανά, και ότι τα αστέρια αυτά μπορεί αντίθετα να είχαν πεταχτεί συγχρόνως αλλά από ανεξάρτητα γεγονότα.

Η νέα μελέτη, επίσης, υπολογίζει ότι περίπου 100 υπερταχύτατα αστέρια βρίσκονται 330.000 έτη φωτός από τη Γη, όπου πολλά πρέπει να είναι ορατά. Ο Brown θεωρεί ότι ακόμα και 50 μπορούν να βρεθούν στα επόμενα πέντε χρόνια από τις μελλοντικές έρευνες στον ουρανό.

Αυτές δε οι παρατηρήσεις μπορούν να διευθετήσουν ένα εξοργιστικό ζήτημα, αυτό που εκσφενδονίζει τα αστέρια από τον Γαλαξία, λέει: "Είναι μια μοναχή ογκώδη μαύρη τρύπα που εκτινάσσει τα ζευγάρια των άστρων, είναι εκεί πέρα μια δυαδική μαύρη τρύπα, ή είναι κάτι άλλο; Νομίζω ότι αυτή πιθανώς είναι η μεγαλύτερη ερώτηση."