Ο αστεροειδής που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους προήλθε από μια διάσπαση

Πηγή: AFP, 5 Σεπτεμβρίου 2007

Η εξαφάνιση των δεινοσαύρων πριν 65 εκατομμύρια χρόνια μπορεί να επισημανθεί σε μια σύγκρουση μεταξύ δύο γιγάντιων βράχων στην αστεροειδή ζώνη σχεδόν πριν 100 εκατομμύρια έτη, γράφουν σε μια έκθεση τους στο περιοδικό Nature.επιστήμονες .

Η συντριβή αυτή οδήγησε ένα γιγαντιαία κομμάτι βράχου προς τη γήινη τροχιά, που τελικά μετέβαλε το κλίμα εξ αιτίας της πτώσης του πάνω στη Γη. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το τέλος της βασιλείας των δεινοσαύρων και την άνοδο των θηλαστικών -- συμπεριλαμβανομένων και εμάς

Υπολογιστικά μοντέλα δείχνουν ότι το μητρικό αντικείμενο του αστεροειδούς (298) Baptistina, που ήταν περίπου πλάτους 170 χλμ με χαρακτηριστικά παρόμοια με τους ανθρακούχους μετεωρίτες χονδρίτες, αναστατώθηκε πριν 160 εκατομμύρια έτη όταν χτυπήθηκε από ένα άλλο αστεροειδή, διαμέτρου σχεδόν 60 χλμ (αριστερή εικόνα). Η εξάλειψη των δεινοσαύρων πριν 65 εκατομμύρια έτη μπορεί να επισημανθεί σε μια σύγκρουση μεταξύ δύο τεράστιων βράχων στην αστεροειδή ζώνη σχεδόν 100 εκατομμύριο έτη νωρίτερα, επισημαίνουν οι ερευνητές. Οι δύο εικόνες δεξιά δείχνουν τι απέμεινε μετά τη σύγκρουση στη γη και το φεγγάρι.

Άλλα κομμάτια αυτών των αστεροειδών συνθλίφτηκαν πάνω στο φεγγάρι, την Αφροδίτη και τον Άρη, δημιουργώντας μεγάλους κρατήρες στην επιφάνεια τους.  Αυτό ισχυρίζονται Τσέχοι και Αμερικανοί ερευνητές.

Δηλαδή σύμφωνα με αυτή την άποψη ένας αστεροειδής διαμέτρου 170 χλμ, συγκρούστηκε με έναν άλλο αστεροειδή διαμέτρου 60 χλμ. στην κύρια ζώνη των αστεροειδών. Έτσι, από τον πρώτο αστεροειδή έφυγε ένα τμήμα διαμέτρου 10χλμ, που έφτασε στην Γη εκατομμύρια χρόνια μετά. Η πτώση  του συνέβη στην χερσόνησο Yucatan στο Μεξικό δημιουργώντας τον κρατήρα Chicxulub και προκαλώντας τελικά τον αφανισμό των δεινοσαύρων.

Αναμιγνύοντας διάφορα στοιχεία, οι τρεις ειδικοί πραγματοποίησαν μια προσομοίωση σε υπολογιστές των τροχιακών ερειπίων που παρέμειναν από την εποχή της οικοδόμησης του ηλιακού συστήματος.

Οι ερευνητές καθοδηγήθηκαν από μια παράξενη ένδειξη -- ένα μεγάλο αστεροειδή που λέγεται (298) Baptistina, και ο οποίος μοιράζεται την ίδια τροχιακή διαδρομή με μια ομάδα μικρότερων βράχων.

Γυρίζοντας στο παρελθόν, η προσομοίωση διαπίστωσε ότι τα κομμάτια του Baptistina όχι μόνο ταίριαζαν μαζί, αλλά ήταν επίσης κατάλοιπα ενός μητρικού γιγαντιαίου αστεροειδή, πλάτους περίπου 170 χιλιομέτρων, που ταξίδευαν κάποτε στην ενδότατη περιοχή της αστεροειδούς ζώνης.

Περίπου πριν 160 εκατομμύρια έτη πριν -- το χρονικό εύρος είναι 140 έως 190 εκατομμύρια έτη -- αυτό το θηρίο κτύπησε με έναν άλλο γίγαντα πλάτους περίπου 60 km.

Από αυτήν την αθόρυβη σύγκρουση γεννήθηκε ένα τεράστιο σμήνος βράχων, συμπεριλαμβανομένων και 300 σωμάτων μεγαλύτερων από 10 kms και 140.000 αντικειμένων μεγαλύτερων από ένα χιλιόμετρο.

Όσο περνούσαν οι αιώνες, τα τεμάχια βρήκαν νέες τροχιές με τη βοήθεια του φαινομένου Yarkovsky, στο οποίο τα θερμικά φωτόνια από τον ήλιο δίνουν μια μικροσκοπική, αλλά όμως αμείλικτη ώθηση πάνω στους βράχους που είναι σε κάποια τροχιά.

Καθώς η οικογένεια αυτή των βράχων χωρίστηκε βαθμιαία, ένας μεγάλος αριθμός από χοντρά κομμάτια  -- ίσως το ένα πέμπτο από τα μεγαλύτερα -- ξέφυγε από την αστεροειδή ζώνη εξ αιτίας της βαρυτικής έλξης των εσωτερικών πλανητών.

Περίπου πριν 65 εκατομμύρια χρόνια, ένα χοντρό κομμάτι πλάτους 10 km κτύπησε πλαγίων τη Γη, εξαπολύοντας μια πύρινη καταιγίδα και σκορπίζοντας σύννεφα σκόνης σε όλη τη Γη που εμπόδισαν το φως του ήλιου να φτάσει στην επιφάνεια του πλανήτη μας.

Σε αυτόν τον πυρηνικό χειμώνα, εξαφανίστηκαν πολλά φυτά και ζωικά είδη. Μόνο εκείνα τα ζώα που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τη νέα πρόκληση, ή θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν μια περιβαλλοντική νέα θέση, επέζησαν.

Το ίχνος του μεγάλου αυτού γεγονότος, που ονομάζεται μαζική εξάλειψη της κρητιδικής/τριτογενούς περιόδου, μπορεί να φανεί σήμερα με τη μορφή ενός κρατήρα από σύγκρουση πλάτους 180km, στην περιοχή Chicxulub, στη χερσόνησο Yucatan του Μεξικού.

Οι τρεις ερευνητές -- William Bottke, David Vokrouhlicky και David Nesvorny  -- προχώρησαν τη θεωρία τους κι άλλο ελέγχοντας δείγματα ιζημάτων από την περιοχή Chicxulub.

Έτσι, βρήκαν ίχνη ενός μεταλλεύματος, που ονομάζεται ανθρακούχος χονδρίτης, που βρίσκεται μόνο σε μια μικρή μειονότητα των μετεωριτών, τα υπολείμματα δηλαδή των αστεροειδών που πέφτουν πάνω στη Γη. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι πολλοί αστεροειδείς μπορούν να αποκλειστούν από το γεγονός που συνέβη στην Chicxulub, αλλά όχι αυτοί της εποχής του Baptistina.

Βάζοντας την προσομοίωση και τα μαζί τα χημικά στοιχεία που βρήκαν, η ομάδα απέκλεισε τη θεωρία ότι ήταν κομήτης κι όχι αστεροειδής, και λέγοντας ότι είναι περισσότερο από 90% η πιθανότητα ο βράχος που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους ήταν κάποιος 'πρόσφυγας' από την οικογένεια Baptistina.

Επίσης, λένε ότι υπάρχει μια πιθανότητα 70% ότι ο αστεροειδής Baptistina των 4 χλμ χτύπησε το φεγγάρι περίπου 108 εκατομμύρια έτη πριν, σχηματίζοντας τον κρατήρα Tycho πλάτους 85km.

Η πιθανότητα αυτή είναι μικρότερη χαμηλότερη απ' ό,τι για τον κρατήρα Chicxulub επειδή είναι βασισμένη μόνο σε μια προσομοίωση.

Η έξαρση του βομβαρδισμού από το Baptistina ήταν πιθανώς πριν περίπου 100 εκατομμύρια έτη, αλλά δεν είναι ακόμα σίγουρο, γράφουν οι ερευνητές.

Πολλοί από τους αστεροειδείς που περνούν επικίνδυνα ξυστά από τη γη οφείλουν σήμερα τις τροχιές τους σε εκείνη τη μεγάλη σύγκρουση κατά το βαθύ παρελθόν, σύμφωνα με τους συντάκτες της έρευνας.

Οι προσομοιώσεις, επίσης, προτείνουν ότι περίπου το 20% του σημερινού πληθυσμού των αστεροειδών κοντά στη Γη μπορούν να ανιχνευτούν στην οικογένεια Baptistina.

Home