Το άζωτο που εκπέμπεται από ανθρώπινες δραστηριότητες βοηθά τα δάση να απορροφήσουν τον άνθρακα

Πηγή: Reuters, 13 Ιουνίου 2007

Μικρές δόσεις αζώτου από τις ανθρώπινες δραστηριότητες - με τα αυτοκίνητα, τα εργοστάσια και τις χημικές ουσίες από τις καλλιέργειες -- μπορούν να βοηθήσουν τα δάση του βόρειου ημισφαιρίου ώστε να αναπτυχθούν περισσότερο. Συγχρόνως δε να απορροφήσουν το διοξείδιο του άνθρακα, που ανεβάζει τη θερμοκρασία της ατμόσφαιρας, αναφέρουν Αμερικάνοι και Ευρωπαίοι ερευνητές στο περιοδικό Nature.

Η αποθήκευση (απορρόφηση) του άνθρακα στο δάσος - από μερικές εκατοντάδες έως μερικούς τόνους άνθρακα ανά εκτάριο και ανά έτος - αντισταθμίζει σχεδόν το 1/4 των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, τα οποία ελευθερώνονται από ορυκτά καύσιμα, όπως εκτιμούν οι επιστήμονες.

Σύμφωνα με τους ερευνητές από δέκα ευρωπαϊκά και αμερικανικά εργαστήρια (Ιταλία, Σουηδία, Βρετανία, Γαλλία, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΗΠΑ, Καναδάς), η εξωγενής προσθήκη αζώτου που οφείλεται στις ανθρώπινες δραστηριότητες μπορεί να είναι η μία από τις βασικές αιτίες της λειτουργίας αυτής των «πηγών» του άνθρακα των δασών των εύκρατων και βόρειων περιοχών.

Τα δένδρα «συλλαμβάνουν» τον άνθρακα με τη φωτοσύνθεση, τον περιλαμβάνουν στα οργανικά στοιχεία και κατόπιν τον απορρίπτουν άμεσα με την λειτουργία τους και έμμεσα με την αποσύνθεση των φύλλων και των ριζών με τα οποία τροφοδοτούν το έδαφος. Κατά τη διαδικασία αυτή δεσμεύουν ένα μέρος και έτσι τα δάση υπολογίζονται στον αριθμό των «πηγών» άνθρακα που όπως οι ωκεανοί, απορροφούν ένα μέρος του πλεονάζοντος αζώτου. Συνεπώς, το άζωτο που γενικά δεν υπάρχει σε μεγάλη ποσότητα στα εδάφη των δασών, ευνοεί τη φωτοσύνθεση.

"Όμως οι μικρές ποσότητες αζώτου δεν είναι αποτελεσματικές, ενώ οι μεγάλες ποσότητες μπορεί να είναι καταστρεπτικός", λέει η Law Beverly , καθηγήτρια της δασικής επιστήμης στο πολιτειακό πανεπιστήμιο του Όρεγκον και μία από τους ερευνητές του φαινομένου. Γι αυτό οι ποσότητες του αζώτου πρέπει να είναι κατάλληλες σύμφωνα με αυτήν.

Το άζωτο χρησιμοποιείται ευρέως από την γεωργία για τις καλλιέργειες σαν θρεπτικό συστατικό. Μέχρι τώρα υπήρχαν δύο μελέτες που έλεγαν ότι οι μεγάλες ποσότητες του αζώτου δεν βοηθούν τα δέντρα να απορροφήσουν τον άνθρακα της ατμόσφαιρας. Ενώ δεν υπήρχε μέχρι τώρα μελέτη για την επίδραση που είχε το άζωτο των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στην απορρόφηση του άνθρακα.

Τώρα λοιπόν οι ειδικοί έκαναν αυτούς τους υπολογισμούς σε δάση από την Αλάσκα και τη Σιβηρία ως την Ιταλία και τη Νέα Ζηλανδία. Και είδαν ότι τα νεαρά δέντρα που αναπτύσσονται πολύ πιο γρήγορα από τα παλαιά και γερασμένα δέντρα, δεσμεύουν περισσότερο άνθρακα. Δηλαδή συμβαδίζει η αποθήκευση του άνθρακα με την εναπόθεση του αζώτου.

Η Law τόνισε ότι το επίπεδο του αζώτου που μπορεί πραγματικά να θρέψει ένα δάσος και να το βοηθήσει να απορροφήσει το διοξείδιο του άνθρακα, είναι περίπου το 10% αυτού που χρησιμοποιείται ετησίως στα καλλιεργήσιμα εδάφη.

"Ένα από τα πράγματα που έχουμε ακούσει κατά το παρελθόν από την έρευνα ήταν ότι η απόθεση του αζώτου μπορεί να είναι κακή για τα δάση", διευκρινίζει η Law. "Αυτά όμως τα κακά επίπεδα για τα οποία μιλάμε είναι τα πολύ υψηλά επίπεδα."

Όταν επιτυγχάνονται αυτά τα υψηλά επίπεδα, τότε το χώμα γίνεται περισσότερο όξινο και οι άλλες θρεπτικές ουσίες, όπως το ασβέστιο, μειώνονται.

Αυτά τα συμπεράσματα δίνουν μια σύνθετη εικόνα για το πώς ο άνθρακας και τα δάση αλληλεπιδρούν. Παρουσιάζεται δηλαδή ένας ιδιαίτερα μεταβλητός δασικός κύκλος του άνθρακα, που εμφανίζεται όμως να επηρεάζεται πάρα πολύ από την ανθρώπινη δραστηριότητα.

Home