Δεν υπάρχει εύκολος τρόπος για τη σταθεροποίηση της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας

Πηγή: ScienceNOW, 5 Ιουνίου 2007

Μερικοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ο καλύτερος τρόπος για να καταπολεμηθεί η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας, λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, είναι να 'επιδιορθώσουμε' τη γήινη ατμόσφαιρα έτσι ώστε να ανακλά περισσότερο φως του ήλιου πίσω στο διάστημα και να διατηρείται ο πλανήτης ψυχρός. Αλλά μια νέα μελέτη προτείνει ότι αν και ένα τέτοιο γεωμηχανικό φαινόμενο θα ήταν εφικτό στην πράξη, όμως θα έφερνε αλλαγές στις βροχοπτώσεις, όπως επίσης θα οδηγούσε και σε μια πολύ γρήγορη αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας εάν η τάση για μείωση των αερίων δεν σταματήσει ποτέ.

Για τον 20ο αιώνα ή και ακόμα πιο παλιά, η μέση αύξηση της ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας οφείλεται κατά μεγάλο μέρος στην υψηλή συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα, από την καύση των ορυκτών καυσίμων, που δρα ως παγίδα για τη θερμότητα. Οι θερμοκρασίες του αέρα είναι ήδη 0,74 βαθμούς Κελσίου υψηλότερες από όσο ήταν έναν αιώνα πριν, και πιθανός θα αναρριχηθεί άλλους 1,7 έως 4,0 βαθμούς μέχρι το τέλος αυτού του αιώνα, σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση από τη Διακυβερνητική Επιτροπή Σχετικά με την Αλλαγή του Κλίματος. Αυτή η αύξηση θα μπορούσε να οδηγήσει στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, σε ξηρασίες, και μυριάδες άλλα περιβαλλοντικά προβλήματα. Έτσι οι ερευνητές και οι πολιτικοί αγωνίζονται για να βρουν τρόπους ώστε να επιβραδύνουν την ατμοσφαιρική θέρμανση, πρώτιστα με τον περιορισμό των εκπομπών του CO₂.

Άλλοι όμως επιστήμονες μιας νέας επιστήμης, της γεωμηχανικής, έχουν προτείνει μια άλλη επιλογή: να κάνουμε την ατμόσφαιρα περισσότερο αντανακλαστική. Στις μεθόδους αυτές περιλαμβάνονται η σπορά των νεφών με μικροσκοπικά σωματίδια θειικού άλατος, αλλά ακόμη και η τοποθέτηση πολλών και μεγάλων κατόπτρων σε διαστημική τροχιά γύρω από τη Γη. Τέτοια μέτρα μπορεί να είναι ευκολότερα και γρηγορότερα από όσο ο περιορισμός των εκπομπών, υποστηρίζουν οι υπερασπιστές των απόψεων αυτών.

Η γεωμηχανική θα μπορούσε πράγματι να ψύξει την ατμόσφαιρα, συμπεραίνει στη νέα ανάλυσή του ο οικολόγος Ken Caldeira του Ιδρύματος Carnegie στο Στάνφορντ, και οι συνάδελφοι του. Η ομάδα αυτή εξέτασε τον αντίκτυπο 11 πιθανών τέτοιων προγραμμάτων κατά τη διάρκεια του επόμενου αιώνα, χρησιμοποιώντας τις προσομοιώσεις σε υπολογιστές και υπέθεσε ότι οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου θα συνεχιστούν ανεξέλεγκτα. Οι καλές ειδήσεις είναι ότι τέτοια μέτρα θα ήταν αποτελεσματικά ακόμα κι αν αναληφθούν δεκαετίες από τώρα, όπως γράφουν οι ερευνητές στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας των Επιστημών.

Οι κακές ειδήσεις είναι ότι σε όλες τις μελέτες φαίνεται ότι με τέτοια γεωμηχανικά μέτρα η μείωση της ηλιακής ακτινοβολίας θα μετατόπιζε επίσης τα παγκόσμια πρότυπα των βροχοπτώσεων, ενδεχομένως 'μουσκεύοντας' μερικές περιοχές, ενώ κάποιες άλλες - που ήταν στο παρελθόν παραγωγικό γεωργικό έδαφος - . θα στέγνωναν κυριολεκτικά. Και το χειρότερο, οι προσομοιώσεις προβλέπουν ότι ακόμα κι εάν η ατμόσφαιρα ήταν πιο ανακλαστική, τότε η θέρμανση θα επιταχυνόταν δραματικά -- ενδεχομένως με 20-πλάσιο το σημερινό ρυθμό -- επειδή το CO2 θα συσσωρευόταν ακόμα.

Η μελέτη, υπογραμμίζει το γεγονός ότι "μπορούμε να αντιμετωπίσουμε νέες εκπλήξεις εάν προσπαθήσουμε να κατασκευάσουμε το κλίμα," λέει ένας γεωφυσικός στο πανεπιστήμιο της Αλάσκας στο Fairbanks.

Ο Robert Charlson, ένας ατμοσφαιρικός επιστήμονας στο πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ, σημειώνει έναν άλλο κίνδυνο στις σημερινές γεωμηχανικές προτάσεις: Τα σχέδια θα δρόσιζαν τον πλανήτη ομοιόμορφα, αλλά η τοπική θέρμανση από τα αέρια του θερμοκηπίου ποικίλλει ανάλογα με τη κατανομή των επιφανειακών θερμοκρασιών, των νεφών, και της υγρασίας.

Έτσι, ακόμα κι αν η γεωμηχανική δουλέψει σύμφωνα με το πρόγραμμα, ο Charlson λέει ότι θα μπορούσατε να έχετε σωστή τη μέση θερμοκρασία και να λειώσουν ακόμα και όλοι οι πάγοι στη Γροιλανδία.