Η σκοτεινή ύλη θα μπορούσε να είναι ένας γαλαξίας υπό κατασκευήν

Πηγή:  ESO News, 4 Ιουλίου 2006

Ευρωπαίοι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει μια αρχέγονη "φυσαλίδα" σκοτεινής ύλης πάνω από 10 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Αυτό το γιγαντιαίο αντικείμενο είναι δύο φορές μεγαλύτερο από το Γαλαξία, αλλά εκπέμπει ενέργεια μόνο σαν 2 δισεκατομμύρια ήλιους. Η ανακάλυψη έγινε χρησιμοποιώντας το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του ESO, που ερευνά τον ουρανό σε ένα στενό φάσμα της ακτινοβολίας με σκοπό να δώσει έμφαση στα αρχέγονα άτομα του υδρογόνου. Οι αστρονόμοι νομίζουν ότι βλέπουν μεγάλες ποσότητες αερίου σε μια μάζα σκοτεινής ύλης, που είναι τόση ώστε θα μπορούσε να φτιαχτεί ένας μεγάλος γαλαξίας όπως ο Γαλαξίας μας.

Το VLT του ESO έχει βοηθήσει τους επιστήμονες να ανακαλύψουν μια μεγάλη γιγάντια αρχέγονη φυσαλίδα, και το πλέον πιθανό σενάριο για αυτή που να δικαιολογεί την ύπαρξη της καθώς και τις ιδιότητές της είναι ότι αντιπροσωπεύει το αρχικό στάδιο στο σχηματισμό ενός γαλαξία, όταν το αέριο πέφτει πάνω σε μια μεγάλη μάζα σκοτεινής ύλης.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει στον απόμακρο Κόσμο κάποιες τέτοιες 'φυσαλίδες'.  Αυτές είναι μάλλον ενεργητικές αλλά υπο-φωτεινά αντικείμενα, του μεγέθους ή πολύ μεγαλύτερα από το Γαλαξία μας. Η ακριβής φύση τους είναι ακόμα ασαφής και έχουν προταθεί διάφορα σενάρια για να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους.

Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων έχει ανακαλύψει μια νέα τέτοια φυσαλίδα, που βρίσκεται σε μια απόσταση 11,6 δισεκατομμυρίων ετών φωτός (με ένα redshift 3.16). Θεωρείται ότι αυτή υπήρχε όταν το σύμπαν ήταν μόνο 2 δισεκατομμυρίων ετών, ή λιγότερο από το 15% της παρούσας ηλικία του. Το πρόσφατα ανακαλυμμένο αντικείμενο εξετάζεται στο Νότιο πεδίο GOODS.

Το αντικείμενο ανακαλύφθηκε το Δεκέμβριο του 2002. Οι αστρονόμοι μελέτησαν ένα μικρό μέρος του Νότιου Πεδίου GOODS για περισσότερο από 8 ώρες, με ένα ειδικό φίλτρο. Αυτό το ειδικό φίλτρο επιτρέπει στους αστρονόμους να παρατηρήσουν την εκπομπή από τα άτομα του υδρογόνου που είναι περίπου 11,6 δισεκατομμύρια έτη μακριά μας (η ερυθρή μετατόπιση ή redshift ήταν μεταξύ 3.126 και 3.174). Από τον Δεκέμβριο του 2004 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2005, έκαναν πρόσθετες φασματοσκοπικές μετρήσεις για 6 ώρες.

Με μια διάμετρο 200.000 ετών φωτός, η φυσαλίδα αυτή είναι διπλάσια από το Γαλαξία μας και η συνολική εκπεμπόμενη ενέργεια είναι ισοδύναμη με περίπου 2 δισεκατομμύρια ήλιους. Παρά τούτο, το αντικείμενο είναι αόρατο στις εικόνες που λαμβάνονται με τα διάφορα τηλεσκόπια από τις υπέρυθρες ακτίνες έως τα παρατηρητήρια των ακτίνων X, που το κάνουν έτσι ένα πολύ ιδιαίτερο αντικείμενο. Είναι επίσης το μόνο τέτοιο αντικείμενο που βρέθηκε από τους αστρονόμους κατά την έρευνά τους.

"Έχουμε προσπαθήσει να εξηγήσουμε αυτήν την φυσαλίδα χρησιμοποιώντας τις πιο κοινές εξηγήσεις, όπως να φωτίζεται από έναν γαλαξία με έναν ενεργό πυρήνα ή να πρόκειται για έναν γαλαξία στον οποίο παράγονται αστέρια με ένα τρελό ρυθμό, αλλά καμία από αυτές δεν ισχύει", λέει η Kim Nilsson (ESO), συντάκτης της ανακοίνωσης που αφορά το αποτέλεσμα. "Αντ' αυτού, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι η παρατηρηθείσα εκπομπή του υδρογόνου προέρχεται από το αρχέγονο αέριο που πέφτει επάνω σε μια μάζα σκοτεινού ύλης. Θα μπορούσαμε έτσι κυριολεκτικά να βλέπουμε τη δημιουργία ενός τεράστιου γαλαξία, όπως ο δικός μας.

Δείτε και τα σχετικά άρθρα
Πρώτα συσσωρεύεται η σκοτεινή ύλη κι ύστερα σχηματίζεται ο γαλαξίας
Πιο πολλές αποδείξεις ότι η σκοτεινή ύλη δεν είναι ψυχρή
Αστρονόμοι ρίχνουν φως στο μυστήριο της σκοτεινής ύλης