Αστρικοί σεισμοί δονούν τον κόσμο

Πηγή: ABC, 16 Μαίου 2006

 Οι δονήσεις των άστρων έδωσαν στους επιστήμονες τη δυνατότητα να κάνουν για πρώτη φορά με άμεσο τρόπο μέτρηση της ηλικίας αυτών των άστρων.

Και άνοιξαν το δρόμο για τη δημιουργία αστρικών εργαστηρίων που θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε περισσότερα σχετικά με διαδικασίες που είναι δύσκολο να μελετηθούν στη Γη.

Star vibrations
Άστρα πάλλονται με πολλούς τρόπους ταυτόχρονα

Ο Αυστραλός αστροφυσικός Tim Bedding, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ, και η ομάδα του θα δημοσιεύσουν τις μελέτες τους τον Αύγουστο στο επιστημονικό περιοδικό The Astrophysical Journal.

Τα περισσότερα αστέρια, συμπεριλαμβανομένου και του Ήλιου πάλλονται συνεχώς εξαιτίας μιας βίαιης μίξης αερίων στα εξωτερικά τους στρώματα, εξηγεί ο Bedding.

Ο ίδιος έχει περιγράψει τον τρόπο που πάλλεται ένας κοντινός αστέρας στον Γαλαξία μας, μελετώντας το φαινόμενο Doppler στα φωτεινά κύματα που προέρχονται από την επιφάνεια του αστεριού.

Έχει αναπτύξει συγχρόνως και υπολογιστικά μοντέλα που δείχνουν πόσο πολύπλοκη είναι η δόνηση των αστεριών.

"Ένα αστέρι δεν δονείται απλά από μέσα προς τα έξω, αλλά με πολλούς διαφορετικούς τρόπους ταυτόχρονα", αναφέρει ο Bedding.

Με τον ίδιο τρόπο που οι γεωλόγοι χρησιμοποιούν τη σεισμολογία για να μελετήσουν το εσωτερικό της Γης, ο Bedding χρησιμοποιεί την αστροσεισμολογία για να μελετήσει τις δονήσεις αυτών των αστροσεισμών και να μάθει περισσότερα για τα αστέρια.

Σε αυτή την περίπτωση, αυτός ενδιαφερόταν να δει αν και κατά πόσο μπορούσε να επιβεβαιώσει αυτά που ήδη ήταν γνωστά σχετικά με τη σύνθεση, τον όγκο και την ηλικία των άστρων.

Ένα ελαφρύ και αρχαίο άστρο

Η συχνότητα των δονήσεων ενός άστρου, τόνισε ο Bedding, δείχνει ότι το συγκεκριμένο αστέρι είναι πολύ πιο ελαφρύ από τον Ήλιο, έχοντας σχεδόν 30% λιγότερη ποσότητα από τα πιο βαριά συστατικά – βαρύτερα από το υδρογόνο και το ήλιο.

 Αυτό το στοιχείο εν συνεχεία, φανέρωσε την ηλικία του αστεριού καθώς η μάζα ενός άστρου σχετίζεται άμεσα με τη διάρκεια της ζωής του.

Αντίθετα με αυτό που ίσως φαίνεται λογικό, τα βαρύτερα άστρα δεν ζουν τόσο όσο τα πιο ελαφριά, αναφέρει ο επιστήμονας.

Η υψηλότερη βαρύτητά τους και οι υψηλότερες θερμοκρασίες τα αναγκάζουν να καίνε τα καύσιμά τους πολύ πιο γρήγορα από τα ελαφρύτερα άστρα.

Star vibrations
Η παλμική κίνηση των άστρων μας δείχνει την σύσταση και την ηλικία τους

Οι σεισμοί σε ένα συγκεκριμένο άστρο, που μελετούσε ο Bedding, του έδειξαν ότι το άστρο είχε μικρή μάζα και ήταν πολύ ηλικιωμένο - περίπου 9 εκατομμυρίων ετών – επιβεβαιώνοντας έτσι τις πληροφορίες που είχαν μέχρι τότε για το αστέρι.

Όπως σχολιάζει ο επιστήμονας, η ηλικία των άστρων υπολογίζονταν προν χρησιμοποιώντας έμμεσες μετρήσεις της μάζας τους.

"Αυτή είναι η πρώτη άμεση μέτρηση της ηλικίας ενός άστρου", υπογραμμίζει ο Bedding.

Άστρα σαν εργαστήρια

Εκτός από τη δυνατότητα να μετράμε με άμεσο τρόπο την ηλικία των άστρων, ο Bedding υποστηρίζει ότι η αστροσεισμολογία θα μας επιτρέψει να μελετήσουμε κι άλλες διαδικασίες που γίνονται σε αυτά, για παράδειγμα πως λειτουργεί η μετάδοση της θερμότητας και πως αλλάζουν οι καύσεις με την πάροδο των χρόνων.

"Μπορούμε να μελετήσουμε νόμους της φύσης και νόμους της φυσικής κάτω από ακραίες συνθήκες. Συνθήκες που όλοι εμείς οι επιστήμονες δεν θα μπορούσαμε ποτέ να αναπαράγουμε στη Γη," εξηγεί.

Ο Bedding ελπίζει να βρει επιχορηγήσεις για να στήσει ένα δίκτυο τηλεσκοπίων σε όλη την υδρόγειο, που θα τον βοηθήσουν να συνεχίσει τη μελέτη των δονήσεων των άστρων, για την ανάπτυξη της αστροσεισμολογίας.

Δείτε και τα σχετικά άρθρα
Τα περισσότερα άστρα του Γαλαξία μας είναι μονά κι όχι διπλά