Μια ναυαγοσωστική λέμβος μπορεί να μεταφέρει αστροναύτες πίσω στη Γη ή τα ρομπότ στον Άρη

Από την ιστοσελίδα του Nature, 2 Σεπτεμβρίου 2004

Οι υπεύθυνοι για την σχεδίαση και κατασκευή του  ελπίζουν ότι αυτό το διογκούμενο αποσπώμενο κάλυμμα θα μπορούσε σύντομα να πάει στον Άρη.

Μια αυτοδιογκούμενη συσκευή θα μπορούσε μια μέρα να μεταφέρει κανονικούς αστροναύτες πίσω στη Γη, εάν οι δοκιμαστικές πτήσεις ενός πρωτοτύπου μοντέλου είναι επιτυχημένες τον προσεχή μήνα.

Το όχημα που θα επανέρχεται στην ατμόσφαιρα ζυγίζει ακριβώς 130 κιλά και κατασκευάζεται με σκοπό να μεταφέρει φορτίο πίσω από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Αλλά οι εφευρέτες του θεωρούν ότι θα μπορούσε, επίσης, να μεταφέρει με ασφάλεια αστροναύτες από το Διαστημικό Σταθμό, ή να αφήσει ρομπότ στην επιφάνεια του Άρη.

"Αναπτύσσουμε μια ιδέα για τις αποστολές ναυαγοσωστικών λέμβων", λέει ο Stephan Walther των Διαστημικών Συστημάτων Επιστροφής και Διάσωσης (RRSS), στη Βρέμη της Γερμανίας, ο οποίος έχει κατασκευάσει το σκάφος με τους συναδέλφους στη Ρωσία. Αλλά η χρήση του μπορεί να γίνει περισσότερο από πέντε χρόνια μετά και απαιτείται μια τεράστια επένδυση", λέει.

Ένα Αρειανό ταξίδι θα μπορούσε να γίνει και πιο σύντομα - ο Walther ελπίζει ότι η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία θα χρησιμοποιήσει το σκάφος στην αποστολή ExoMars, που σχεδιάζεται για το 2009. Με τη χρησιμοποίηση αυτών των σκαφών που φουσκώνουν θα μπορέσουν να μειώσουν στο μισό τη μάζα του οχήματος καθόδου, λέει ο Walther, επιτρέποντας έτσι ένα μεγαλύτερο ωφέλιμο φορτίο.

Ο ISS χρειάζεται μια νέα 'φορτηγίδα' για να μεταφέρει εκεί πάνω επιστημονικούς δείγματα και εξοπλισμό για την επισκευή του. Η ρωσική κάψουλα Raduga που χρησιμοποιείται αυτήν την περίοδο πλησιάζει στο τέλος της ζωής της, και μπορεί να μεταφέρει μόνο μέχρι 150 κιλά τη φορά. Οι διογκώσιμες συσκευές θα μπορούσαν να μεταφέρουν περίπου 200 κιλά.

Τα σκάφη που φουσκώνουν δεν είναι νέα ιδέα - η NASA την αναπτύσσει από τη δεκαετία του '60 - αλλά ποτέ δεν την πήρε ζεστά. Το σκάφος της RRSS, που έχει κοστίσει μέχρι τώρα 2 εκατομμύρια δολάρια και έξι χρόνια σχεδίασης, έχει εξεταστεί μέχρι τώρα δύο φορές, το 2000 και το 2002. Στην τελευταία δοκιμή, το σκάφος απέτυχε να αποσυνδεθεί από τον πύραυλό του. Έτσι  ξανασχεδιάστηκε για να λυθεί αυτό το πρόβλημα.

Το πιο πρόσφατο πρωτότυπο θα προωθηθεί με έναν πύραυλο, που θα πετάξει από ένα ρωσικό υποβρύχιο, στη θάλασσα Barents κοντά στο Murmansk. Στο ύψος των 200 χιλιομέτρων πάνω από τη Γη, περίπου, (το ισοδύναμο μιας τροχιάς κοντά στη Γη) το σκάφος θα αποσυνδεθεί από τον πύραυλο και θα διογκωθεί. Ύστερα θα περάσουν 20 λεπτά για να φτάσει στη Γη, ενώ θα προσγειωθεί, όπως ελπίζουν, στο Kamchatka της Ρωσίας.

Το σκάφος επίδειξης έχει σχήμα σαν μια μπάλα του μπάντμιντον, και έχει διάμετρο λίγο περισσότερο από 3 μέτρα. Μεταφέρει αισθητήρες πίεσης και ειδικό εξοπλισμό για να ελέγξει την κάθοδό του. Θα διογκωθεί με αέριο άζωτο που θα βρίσκεται σε δοχεία, αλλά η RRSS ελπίζει να χρησιμοποιηθεί τελικά η ίδια χημική αντίδραση που χρησιμοποιείται και στους αερόσακους αυτοκινήτων, η οποία παράγει αέριο αζώτου από μια σκόνη.

Μια διογκούμενη ασπίδα θερμότητας θα προστατεύσει το σκάφος και θα το επιβραδύνει. Μια δεύτερη, μεγαλύτερη διόγκωση θα δημιουργηθεί στο οπίσθιο τμήμα του σκάφους για να δράσει σαν αλεξίπτωτο, για να μειώσει την ταχύτητά του σε περίπου 35 χιλιόμετρα την ώρα, προτού χτυπήσει στο έδαφος. Η επιφάνεια του κατασκευάζεται από ένα σκληρό, εύκαμπτο πολυμερές σώμα ενώ καλύπτεται με ένα χρώμα που μπορεί να αντισταθεί σε θερμοκρασίες, περίπου, 900 °C. Η ακριβής σύνθεση του χρώματος είναι ένα πολύ φρουρούμενο μυστικό, λέει ο Joachim Thäter, ένας μηχανικός στην RRSS.

Η ναυαγοσωστική λέμβος δυστυχώς δεν θα μπορούσε να βοηθήσει τους αστροναύτες να ξεφύγουν από ένα λαβωμένο διαστημικό λεωφορείο, δεδομένου ότι το σχέδιο του λεωφορείου θα το απέτρεπε. Μπορεί, εντούτοις, να ενσωματωθεί στην επόμενη γενεά των οχημάτων για να αντικαταστήσει τα διαστημικά λεωφορεία, και τώρα η NASA το εξετάζει σαν μία από τις διάφορες δυνατότητες που έχει.