Ο κίνδυνος από την νανοτεχνολογία τέθηκε από τις ασφαλιστικές εταιρείες

Από ABC News, 7 Ιουνίου 2004

Σωματίδια διοξειδίου του τιτανίου μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αντικολλητικό επίστρωμα στα παράθυρα ή στους οπτικούς φακούς των μηχανών

Η νανοτεχνολογία παρουσιάζει νέες προκλήσεις για τις ασφαλιστικές εταιρείες, σύμφωνα με μια νέα έκθεση της αντασφαλιστικής εταιρείας Swiss Re, που καλεί τη βιομηχανία να ασχοληθεί με την αξιολόγηση των κινδύνων αυτής της νέας τεχνολογίας.

Οι ασφάλειες λοιπόν πιστεύουν ότι υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι από τη χρήση νανοσωματιδίων  και ζητούν την αξιολόγηση αυτών των κινδύνων.

Η νανοτεχνολογία, στο μοριακό επίπεδο, χρησιμοποιείται ήδη σε διάφορα καλλυντικά και οικιακά προϊόντα, καθώς επίσης και στις βιομηχανίες ηλεκτρονικής, αυτοκινήτων και αεροσκαφών.

Η έκθεση της αντασφαλιστικής εταιρείας Swiss Re χρησιμοποιεί σαν παράδειγμα το γνωστό υλικό του αμιάντου, που αποδείχθηκε καρκινογόνο, με συνέπεια να πληρώνουν οι ασφάλειες πολλά χρήματα στα θύματα.

Όπως οι ίνες του αμιάντου, λέει η έκθεση, έτσι και τα νανοσωματίδια θα μπορούσαν να προκαλέσουν προβλήματα απλά λόγω του μεγέθους τους.

Τα νανοσωματίδια θα μπορούσαν να κινούνται εξαιρετικά γρήγορα στο περιβάλλον και θα μπορούσαν να εισχωρήσουν μέσω των φίλτρων στο νερό, λέει η έκθεση. Τα σωματίδια είναι επίσης τόσο μικρά που θα μπορούσαν να εισπνευστούν, να απορροφηθούν ενδεχομένως μέσω του δέρματος και να περάσουν στον εγκέφαλο μέσω του αίματος.

Μόρια Φουλερενίου C60 όπως φαίνονται σε ένα ηλεκτρονικό μικροσκόπιο

"Δεν είναι εύκολο βέβαια να βρούμε μέχρι ποιου σημείου, τα νανοσωματίδια ή τα προϊόντα που κατασκευάζονται με αυτά είναι επικίνδυνα ελλείψει συγκεκριμένων μελετών, ενώ δεν υπάρχουν σήμερα μακροπρόθεσμες ή τοξικολογικές μελέτες".

"Ο κίνδυνος δεν είναι πιθανότατα οξείας αλλά χρόνιας φύσης, και θα μπορούσε να περάσει αρκετός χρόνος προτού φανερωθεί. Αυτός είναι ο πραγματικός κίνδυνος για τους ασφαλιστές, και πρέπει να εξεταστεί κάτω από το παράδειγμα του  αμίαντου".

Η έκθεση προτείνει ότι η νανοτεχνολογία παρουσιάζει "επαναστατικούς" κινδύνους, και όπως επισημαίνει οι επιστήμονες δεν έχουν μια μακροπρόθεσμη εμπειρία για να τους αξιολογήσουν.

"Είναι τα αόρατα σωματίδια που εκπέμπονται από μηχανήματα ανανέωσης του αέρα επικίνδυνα για όσους τα αναπνέουν; Τι συμβαίνει όταν χρησιμοποιείται η νανοτεχνολογία στον καθαρισμό των αποβλήτων και τα σωματίδια τους απελευθερώνονται στο περιβάλλον; Μπορεί τα νανοσωματίδια στις ηλιακές λοσιόν να μπουν στο σώμα μέσω του δέρματος και να φέρουν επικίνδυνα αποτελέσματα;

Ο Γκούντερ Όμπερντοστερ, καθηγητής Τοξικολογίας και Περιβαλλοντικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ, έχει ολοκληρώσει μελέτη που έδειξε ότι τα αιωρούμενα νανοσωματίδια, με μέγεθος μερικά δισεκατομμυριοστά του χιλιοστού, συγκεντρώνονται στις ρινικές κοιλότητες, τους πνεύμονες και τους εγκεφάλους πειραματόζωων.

Άλλες έρευνες έχουν δείξει την πιθανή τοξική και καρκινογόνο δράση των νανοσωλήνων, εύκαμπτων και ισχυρών σωλήνων από άτομα άνθρακα.

"Δεν υποστηρίζω ότι πρέπει να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε τη νανοτεχνολογία, αλλά πιστεύω ότι πρέπει να συνεχίσουμε να αναζητούμε τις πιθανές παρενέργειες", σχολιάζει ο Όμπερντοστερ.

"Πριν από εξήντα χρόνια, επιστήμονες έδειξαν ότι στα πρωτεύοντα θηλαστικά, σωματίδια σε μέγεθος νανομέτρων κινούνται κατά μήκος των νεύρων από τη μύτη και εγκαθίστανται στον εγκέφαλο. Αυτό, όμως, ξεχάστηκε. Η διαφορά σήμερα είναι ότι υπάρχουν περισσότερα νανοσωματίδια", αναφέρει.

Η τεχνολογία αναπτύχθηκε όταν οι επιστήμονες βρήκαν τρόπους να χειρίζονται μεμονωμένα άτομα άνθρακα, ψευδάργυρου, και χρυσού για να κατασκευάσουν μικροσκοπικές δομές.

Το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας χρηματοδοτεί τώρα το πενταετές ερευνητικό πρόγραμμα του Όμπερντοστερ, για το οποίο συνεργάζονται τρία πανεπιστήμια, προκειμένου να μελετηθεί η τοξικότητα των νανοσωματιδίων.

Στόχος της ομάδας είναι να μελετήσει πώς τα χημικά χαρακτηριστικά των νανοδομών καθορίζουν την άλληλεπίδρασή τους με τα ανθρώπινα κύτταρα.

Τα νανοσωματίδια φαίνεται ότι μπορούν να εισέρχονται ακόμα και στα μιτοχόνδρια, τα ενεργειακά εργοστάσια εντός των κυττάρων.

Νανομόρια άνθρακα που διεγείρονται για να εκπέμψει φως

Στην Αυστραλία, διάφορες ερευνητικές οργανώσεις διεξάγουν έρευνα για τη νανοτεχνολογία, συμπεριλαμβανομένου και της Csiro και μιας σειράς Πανεπιστημίων.

Άλλά ένας ειδικός επιστήμονες στην Αυστραλία, ο Peter Binks της Nanotechnology Victoria, λέει ότι ναι μεν η έκθεση είναι τεχνικά ακριβής, δεν νομίζει όμως ότι η νανοτεχνολογία ήταν τόσο επαναστατική. Την θεωρεί ως την επέκταση της επιφανειακής χημείας και τη μοριακή βιολογία.

Συμφώνησε ότι δεν είναι γνωστές οι επιπτώσεις των νανοσωματιδίων αλλά η βιομηχανία ελαχιστοποιεί την έκθεσή τους στο περιβάλλον εξασφαλίζοντας ότι παραμένουν έγκλειστα σε ένα κλειστό περιβάλλον σε όλο τον κύκλο της ζωής τους.

"Είμαστε βέβαιοι ότι οι ηλιακές λοσιόν δεν εκπέμπουν νανοσωματίδια.  Τα νανοσωματίδια ενσωματώνονται στη λοσιόν", αναφέρει.

"Σε κάθε περίσταση μπορώ να θεωρήσω τα νανοσωματίδια ότι βρίσκονται σε ένα κλειστό περιβάλλον," είπε. "Η βιομηχανία το γνωρίζει καλά και εργάζεται για να εξετάσει και να διαχειριστεί αυτούς τους κινδύνους."

Επίσης, ο Binks είπε ότι δεν θεωρεί ότι η σύγκριση αμιάντου και νανοσωματιδίων ήταν δίκαιη.

"Ο κόσμος προόδευσε από την εποχή του αμίαντου", είπε. "Σκέφτομαι ότι ο αμίαντος ξέφυγε επειδή η βιομηχανική κοινωνία μας σε εκείνο το στάδιο δεν σκέφτηκε ότι υπήρχαν κίνδυνοι από τα υλικά που χρησιμοποιούσε".