Οι ίνες από τα πλαστικά μολύνουν τη θάλασσα

Από το BBC, 6 Μαΐου 2004

Μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού και ίνες που παράγονται από ανθρώπινες δραστηριότητες, προκαλούν μόλυνση των ωκεανών και τις παραλίες, αναφέρει έρευνα που δημοσιεύεται στο Science.

Ακόμη και τα απομακρυσμένα και προφανώς παλιά στρώματα της άμμου και της λάσπης αποτελούνται τώρα εν μέρει από αυτά τα μικροσκοπικά σκουπίδια, που διαχωρίζονται από τα απόβλητα.

Πρόκειται για την πρώτη αξιολόγηση των πλαστικών ινών που συσσωρεύονται σε ιζήματα και στο νερό. Δεν είναι δε ακόμα γνωστό ποια  μπορούν να είναι τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα αυτής της ρύπανσης.

Επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Plymouth και του Southampton πήραν δείγματα άμμου και νερού από 17 παραλίες σε διαφορετικές περιοχές της Βρετανίας και βρήκαν σε όλα ποσότητες από μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού, πολλά από τα οποία ήταν μικρότερα από τη διάμετρο μιας τρίχας. Πολλά από τα σωματίδια που μελέτησαν είχαν διάμετρο μόλις 0,2 χιλιοστών και φαινόταν να είναι τεχνητά.

Όλα τα δείγματα, εκτός των μικροσκοπικών κομματιών πλαστικού, ήταν μολυσμένα με πολυμερή υλικά, όπως νάιλον, πολυεστέρα και ακρυλικά.

Από παλαιότερες έρευνες έχει καταδειχθεί ότι τα πλαστικά μπουκάλια και οι συσκευασίες που καταλήγουν στη θάλασσα εγκλωβίζουν ψάρια και πουλιά και μεταφέρουν ξένους οργανισμούς σε μακρινά οικοσυστήματα.

Εξάλλου, μικρά κομμάτια πλαστικού, διαμέτρου περίπου ενός χιλιοστού, δηλητηριάζουν όσους οργανισμούς τα καταπιούν.

Οι Βρετανοί ερευνητές που πραγματοποίησαν την έρευνα διαπίστωσαν ότι το φαινόμενο χειροτερεύει τις τελευταίες δεκαετίες.

Η ανάλυση δειγμάτων που είχαν συλλεχθεί στη Βόρεια Θάλασσα, μεταξύ της Σκοτίας και της Ισλανδίας από τη δεκαετία του 1960 έως σήμερα, αποκάλυψε σταδιακή αύξηση στην πυκνότητα των σωματιδίων πλαστικού.

Τοξικά χημικά

Οι εν λόγω ποσότητες προκλήθηκαν από την αποσύνθεση εγκαταλελειμμένων πλαστικών αντικειμένων στις παραλίες και τις θάλασσες.

Ο υπεύθυνος της έρευνας, καθηγητής Richard Thompson, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η ανθεκτικότητα του πλαστικού και η δύσκολη αποσύνθεσή του είναι ένας από τους λόγους που πιστεύουν ότι η μόλυνση είναι εκτεταμένη και αναμένεται να αυξηθεί.

Οι ερευνητές θεωρούν ότι η μόλυνση έχει διαδοθεί σε πολλές περιοχές του κόσμου και δεν αφορά μόνο τη Βρετανία.

Οι συνέπειες της μόλυνσης δεν έχουν ακόμα αποσαφηνιστεί. Οι έρευνες συνεχίζονται αλλά ένας από τους χειρότερους φόβους των επιστημόνων, είναι ότι πιθανά χημικά τοξικά που εμπεριέχονται στο πλαστικό θα περάσουν στη διατροφική αλυσίδα.

Οι ανησυχίες τους αποδεικνύονται βάσιμες, δεδομένου ότι όταν τα κομμάτια αυτά προστέθηκαν πειραματικά σε δεξαμενές με τρία είδη μικρών θαλάσσιων οργανισμών, διαπιστώθηκε ότι αυτοί έτρωγαν το πλαστικό.

Το φαινόμενο είναι ανησυχητικό, δεδομένου ότι το πλαστικό χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο και είναι εξαιρετικά ανθεκτικό.

"Θα πρέπει να προσπαθήσουμε να είμαστε πιο υπεύθυνοι στο πώς απαλλασσόμαστε από τα απορρίμματά μας και όταν αυτό είναι εφικτό, να επαναχρησιμοποιούμε και να ανακυκλώνουμε τα πλαστικά επειδή μπορεί να διατηρηθούν για εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες χρόνια", σχολιάζει ο Richard Thompson.

"Η ομάδα μας εργάζεται για να προσδιορίσει τις πιθανές περιβαλλοντικές συνέπειες αυτής της νέας μορφής της μόλυνσης", αναφέρει ο  Thompson.

Οι ερευνητές θεωρούν ότι η μόλυνση έχει διαδοθεί σε πολλές περιοχές του κόσμου και δεν αφορά μόνο τη Βρετανία.

Οι συνέπειες της μόλυνσης δεν έχουν ακόμα αποσαφηνιστεί. Οι έρευνες συνεχίζονται αλλά ένας από τους χειρότερους φόβους των επιστημόνων, είναι ότι πιθανά χημικά τοξικά που εμπεριέχονται στο πλαστικό θα περάσουν στη διατροφική αλυσίδα.

Οι ανησυχίες τους αποδεικνύονται βάσιμες, δεδομένου ότι όταν τα κομμάτια αυτά προστέθηκαν πειραματικά σε δεξαμενές με τρία είδη μικρών θαλάσσιων οργανισμών, διαπιστώθηκε ότι αυτοί έτρωγαν το πλαστικό.

Η έρευνα για το αν περνάνε τα τοξικά στην διατροφική αλυσίδα είναι για το μέλλον, αλλά αυτή η μελέτη υποδεικνύει ότι πρακτικά σχεδόν όλα τα πράγματα γίνονται σήμερα από πλαστικό - ακόμη και οι ωκεανοί.

Το περιβάλλον όμως δεν μολύνεται μόνο, αλλά και θηλυκοποιείται ή μάλλον θηλυκοποιείται μολυνόμενο. Τι είναι όμως η θηλυκοποίηση του περιβάλλοντος; Είναι η αύξηση στο περιβάλλον που ζούμε των χημικών ουσιών εκείνων που το ανθρώπινο σώμα αναγνωρίζει και εκλαμβάνει ως θηλυκές ορμόνες. Η δράση τους επί του ανθρωπίνου σώματος είναι δηλαδή παρόμοια με εκείνη των θηλυκών ορμονών, των οιστρογόνων (δράση oestrogelike). Οι ουσίες αυτές εισέρχονται στο ανθρώπινο σώμα με την αναπνοή ή τις τροφές και δημιουργούν προβλήματα.

Κύριες ουσίες που το ανθρώπινο σώμα εκλαμβάνει ως οιστρογόνα είναι τα εντομοκτόνα, τα πλαστικά και τα λιπάσματα.

Έτσι, τα πλαστικά με τα οποία ερχόμαστε πλέον σε καθημερινή επαφή εξ΄αιτίας της καθημερινής χρήσης τους στα ποτήρια και τα πιάτα είναι τελικά επικίνδυνα. Ο λόγος είναι ότι μικρομόρια των πλαστικών αυτών τα καταπίνουμε με την τροφή, τον καφέ και το νερό μας.

Επιστήμονες σαν τον Γεώργιο Ζουπάνο τ. λέκτωρ του Πανεπιστημίου της Besancon, τώρα τελευταία προειδοποιούν ότι οι ουσίες αυτές μπορεί στον άνδρα να δημιουργούν καταστάσεις θηλυκοποίησης και στη γυναίκα μπορούν να λειτουργήσουν ως αντισύλληψη.