Οι αποστολές στον Άρη επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του νερού

Από την ιστοσελίδα του BBC, 20 Μαρτίου 2004

Τα πιο πρόσφατα στοιχεία, που έρχονται από το Mars Express της ESA και από τα ρομποτικά σκάφη της NASA του Άρη, επιβεβαιώνουν ότι υπάρχουν σημαντικές ποσότητες παγωμένου νερού όχι μόνο στο Νότιο Πόλο του κόκκινου πλανήτη, αλλά κι αλλού.

Έρευνα από το Mars Express

Οι ευρωπαίοι επιστήμονες λένε ότι το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος έχει δει υδάτινο πάγο σε τρεις ευδιάκριτες ζώνες: αναμεμιγμένο με διοξείδιο του άνθρακα, μόνο του και σε απέραντες εκτάσεις αναμεμιγμένο με σκόνη.

Τα στοιχεία αυτά συλλέχθηκαν τώρα που στον Άρη υπάρχει καλοκαίρι, όταν η παγοκάλυψη στο Νότιο Πόλο ήταν μικρή.

Ο Jean-Pierre Bibring και οι συνεργάτες του λένε στο περιοδικό Nature ότι το Mars Express θα χαρτογραφήσει προσεχώς τις αλλαγές στην παγοκάλυψη στον Άρη.

Τα στοιχεία συλλέχθηκαν από ένα όργανο γαλλικής κατασκευής, το Ωμέγα. Είναι ένα φασματόμετρο στην ορατή και υπέρυθρη περιοχή του φάσματος. Είναι δε σε θέση να προσδιορίσει τα χημικά στοιχεία στο έδαφος του Άρη χάρις στον τρόπο που το φως του ήλιου ανακλάται από την επιφάνεια του πλανήτη.

Οι ερευνητές του φασματόμετρου θεωρούν ότι το πιο ενδιαφέρον βρίσκεται στο μίγμα υδάτινου πάγου και σκόνης, που βρίσκεται σε τεράστιες εκτάσεις.

Το σκούρο χρώμα του μίγματος πάγου και σκόνης εξηγεί γιατί αυτές οι εκτάσεις δεν είχαν παρατηρηθεί ποτέ πριν, λέει η ομάδα του Ωμέγα.

Η αναλογία της σκόνης στο παγωμένο νερό ποικίλλει και δεν φαίνεται να υπάρχει κανένας συσχετισμός με την τοπική τοπογραφία. Θεωρείται δε ότι η σκόνη ενώνεται με τον πάγο όταν το νερό ιζηματοποιείται από την ατμόσφαιρα.

Αν και πολλές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι ο Νότιος Πόλος περιέχει τεράστιες ποσότητες υδάτινου πάγου, το ζήτημα είναι σε ποιο βαθμό αναμιγνύεται με το παγωμένο διοξείδιο του άνθρακα.

"Ξέρουμε τώρα ότι το παγωμένο διοξείδιο του άνθρακα είναι μόνο ένα πολύ λεπτό κάλυμμα πάνω από ένα μεγαλύτερο στρώμα του υδάτινου πάγου", λέει ο καθηγητής Bibring, από το Ίδρυμα Διαστημικής Αστροφυσικής στο Orsay.

Όταν το Mars Express αναπτύξει το όργανο Marsis (Mars Advance Radar for Subsurface and Ionospheric Sounding) το Μάιο, θα εξετάσει τότε την ποσότητα του νερού σε όλο τον κόκκινο πλανήτη.  Και θα τη συγκρίνει με την ποσότητα του νερού που βρήκε το Omega.

Το φασματόμετρο Ωμεγα εξετάζει τώρα τη βόρεια πολική περιοχή του Άρη, η οποία από καιρό θεωρείται ότι αποτελείται πιθανά κυρίως από υδάτινο πάγο.

Τα Αμερικανικά ρόβερ επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του νερού

Αυτή η σύνθετη εικόνα - χρωματισμένη εκ των υστέρων - έχει ληφθεί σε μια βραχώδη περιοχή την οποία οι επιστήμονες ονόμασαν "Αυλή του Υποδηματοποιού", κοντά στην περιοχή προσεδάφισης του ρόβερ Opportunity και παρουσιάζει ιζήματα σε λεπτές στρώσεις, τα οποία έχουν τονιστεί από τη διάβρωση. Οι κόκκοι που μοιάζουν με μικρές σφαίρες ή με βατόμουρα κατανέμονται σε όλη την περιοχή. Αυτό δείχνει ότι τα μικρά σφαιρίδια είναι γεωλογικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα, τις συμπήξεις, οι οποίες σχηματίζονται σε προϋπάρχοντα υγρά ιζήματα.

Αυτή η μικροσκοπική εικόνα, που λήφθηκε στην περιοχή που ονομάστηκε "Κύπελλο με Μούρα" κοντά στην περιοχή προσεδάφισης του Opportunity, παρουσιάζει κόκκους σαν μικρές σφαίρες ή σαν βατόμουρα

Τα δεδομένα αυτά οδήγησαν στη νέα θεωρία του υγρού και ψυχρού Άρη. Οι μεγάλες δυνάμεις της βαρύτητας μεταξύ Άρη, Δία και Ηλίου προκάλεσαν περιοδική μετατόπιση του άξονα περιστροφής του Άρη. Όταν ο πλανήτης βρισκόταν σε τροχιά 60 μοιρών, ο Ήλιος έλιωνε τους πάγους στους Πόλους, προκαλώντας βροχές στον ισημερινό. Οι κοιλάδες και οι κοίτες ποταμών μπορεί έτσι να σχηματίσθηκαν από πάγους που έλιωσαν κατά την περιοδική μετατόπιση της τροχιάς.