Η πρώτη αποστολή της Ευρώπης στον Άρη ξεκίνησε το εξαμηνιαίο ταξίδι της στον κόκκινο πλανήτη στις 20:45 ώρα Ελλάδας τη Δευτέρα 2 Ιουνίου 2003

Από το δίκτυο, 2 Ιουνίου 2003

Ένας πύραυλος Soyuz-Fregat ανυψώθηκε στο νυκτερινό ουρανό μεταφέροντας το διαστημόπλοι Mars Express καθώς και το όχημα που θα προσεδαφιστεί, Beagle 2, στον Άρη. Έτσι ξεκίνησε η πρώτη Ευρωπαϊκή αποστολή στον Άρη, για να εξερευνήσει αν υπάρχει ή υπήρχε κάποτε έμβιος κόσμος στον κόκκινο πλανήτη και φυσικά νερό.  Ολόκληρη η επιχείρηση έχει κοστίσει 300 εκατομμύρια ευρώ.

Λίγα λεπτά αργότερα, το άνω τμήμα του πυραύλου, με την ονομασία Fregat, αποχωρήστηκε από τον Soyuz και μετέφερε το ευρωπαϊκό σκάφος σε κυκλική τροχιά. Με μια δεύτερη πυροδότηση περίπου μία ώρα μετά, το Mars Express ξεκίνησε το δύσκολο ταξίδι του προς τον Κόκκινο Πλανήτη.

Μπορεί το διαστημόπλοιο να κόστισε ελάχιστα σε σχέση με τις Αμερικανικές αποστολές, αλλά τεχνολογικά θεωρείται από τις πλέον προηγμένες.

Κατόπιν οι συστοιχίες των ηλιακών πάνελ θα ανοίξουν και το διαστημόπλοιο πρέπει να έρθει σε επαφή με με τον επίγειο σταθμό της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας στη Δυτική Αυστραλία. Από εκείνη τη στιγμή ότι οι Ευρωπαίοι επιστήμονες και μηχανικοί της αποστολής θα αρχίσουν να χαλαρώνουν - αλλά όχι για πολύ.

Η επόμενη ανήσυχη στιγμή θα έρθει σε τρεις ημέρες μετά από σήμερα. Το Λαγωνικό ή Beagle 2 βρίσκεται ασφαλισμένο μέσα στο διαστημόπλοιο για να κρατηθεί σταθερό κατά τη διάρκεια της εκτόξευσης.

Το διαστημόπλοιο θα καλύψει μια απόσταση περίπου 400 εκατομμύρια χιλιόμετρα κατά το εξάμηνο ταξίδι του προς τον Άρη. Φτάνοντας στον Αρη στο τέλος του 2003, το Mars Express θα τεθεί σε τροχιά και θα απελευθέρώσει το ρομποτικό σκάφος Beagle 2, το οποίο στη συνέχεια θα προσεδαφιστεί.

Το ρομποτικό όχημα θα πέσει στην επιφάνεια καλυμμένο με τεράστιους αερόσακους που θα το προστατεύσουν από τους κραδασμούς. Εν συνεχεία θα ειδοποιήσει τη Γη για την επιτυχή ενεργοποίησή του με μια μελωδία που έγραψε ειδικά για την περίσταση το βρετανικό συγκρότημα Blur. Ένα πολύχρωμο έργο του επίσης Βρετανού καλλιτέχνη Ντέιμιαν Χερστ θα χρησιμοποιηθεί για το καλιμπράρισμα των οργάνων του. Στα όργανα αυτά περιλαμβάνεται ένα ραντάρ υπεδάφους για την ανίχνευση νερού σε βάθος έως τριών χιλιομέτρων, συσκευές γεωλογικής ανάλυσης αλλά και κάμερες που θα στέλνουν συνεχώς εικόνα στη Γη.

Την περίοδο 2003 - 2004 ο Αρης βρίσκεται στην μικρότερη απόστασή του από τη Γη τα τελευταία 60.000 χρόνια. Για το λόγο αυτόν συνολικά τέσσερα εξερευνητικά σκάφη θα προσεδαφιστούν στον πλανήτη στις αρχές του 2004. Τα δύο Mars Exploration Rovers της NASA, αυτό της ESA και το Ιαπωνικό Nozumi, που θα φτάσει στον προορισμό του στις αρχές του νέου έτους, ενώ ήδη έχει εκτοξευτεί από το 1998.

Τα φασματόμετρα του σκάφους θα προσπαθήσουν να εντοπίσουν ενδείξεις ζωής στο έδαφος, προσδιορίζοντας την αναλογία ισοτόπων του άνθρακα -η παρουσία ζωής αυξάνει την αναλογία άνθρακα-12 προς τον βαρύτερο άνθρακα-14. Τυχόν ζωντανοί οργανισμοί θα ανιχνευθούν από την παρουσία μεθανίου.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πριν από εκατομμύρια χρόνια υπήρχαν τεράστιες ποσότητες υγρού νερού στην επιφάνεια του Άρη, δημιουργώντας συνθήκες κατάλληλες για ζωή.

Το νερό σήμερα υπάρχει μόνο στους πόλους και στο υπέδαφος και οι επιστήμονες εικάζουν ότι oi μόνοι οργανισμοί που ίσως έχουν επιβιώσει είναι πρωτόγονες μορφές, παρόμοιες με τα γήινα αρχαιοβακτήρια.

Πειράματα για τον εντοπισμό ζωής στον Αρη είχαν πραγματοποιηθεί και κατά τις αμερικανικές αποστολές Viking τη δεκαετία του 1970 -τα αποτελέσματα, ωστόσο, δεν ήταν σαφή.

Τα πρώτα στάδια οποιασδήποτε διαστημικής πτήσης είναι επικίνδυνα δεδομένου ότι κάθε διαστημόπλοιο πρέπει να αποκτήσει τεράστιες ταχύτητες και να χρησιμοποιήσει τεράστια ποσά καυσίμου για να ξεφύγει, να δραπετεύσει από τη βαρύτητα της Γης.  Είναι γνωστό ότι από τις 30 μη επανδρωμένες αποστολές στον Άρη μέχρι στιγμής, πάνω από τις μισές έχουν αποτύχει.

Ο προωθητής Soyuz έχει μια μακριά ιστορία πτήσεων. Περισσότερων από 1.600 πτήσεις. Εντούτοις, ο πύραυλος προώθησης Fregat, που χρησιμοποιείται για να τοποθετήσει το Mars Express στο σωστό "δρόμο"  για τον Άρη έχει δοκιμαστεί μόνο τέσσερις φορές. 

Η αξιοπιστία του Soyuz είναι απολύτως εξαιρετική και το καλύτερο. Είναι ένα πολύ καλά δοκιμασμένο και πολύ έξυπνο απλό σύστημα", είπε ο David Southwood, διευθυντής στην Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA).

"Οι Αμερικανοί είχαν μεγάλους υπολογιστές, οι Ρώσοι είχαν εξαιρετικά μαθηματικά", συνέχισε ο Southwood. "Αυτό που ο καθένας βλέπει εδώ είναι η κομψή απλότητα της εφαρμοσμένης μηχανικής".

Δείτε και τα σχετικά άρθρα
Europe goes to Mars
Home