Οι ακτίνες-X αποκαλύπτουν τη φύση της δραστηριότητας του σπειροειδούς γαλαξία M83

Από σελίδα του Chandra, 22 Ιανουαρίου 2003

Η εικόνα, από το διαστημικό παρατηρητήριο Chandra των ακτίνων-Χ, του γαλαξία M83 εμφανίζει πολυάριθμους αστέρες νετρονίων, σαν σημεία στην αριστερή εικόνα, και μια μαύρη τρύπα με πηγές ακτίνων-X, που διασκορπίζονται σε όλο το δίσκο αυτού του σπειροειδούς γαλαξία. Η φωτεινή πυρηνική περιοχή του γαλαξία είναι πυρακτωμένη που οφείλεται κυρίως σε μια έκρηξη από σχηματισμό αστεριών και υπολογίζεται να έχει αρχίσει περίπου εδώ και 20 εκατομμύρια χρόνια μέσα στο χρονικό πλαίσιο του γαλαξία.

Η παρατήρηση, που έγινε στις 29 Απριλίου του 2000, αποκάλυψε ότι η πυρηνική περιοχή περιέχει μια πολύ υψηλότερη συγκέντρωση αστέρων νετρονίων και μαύρων οπών από το υπόλοιπο μέρος του γαλαξία. Επίσης ανακαλύφθηκε ότι ένα νέφος του αερίου, σε θερμοκρασία 7 εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου, περιτυλίγει την πυρηνική περιοχή. Ο γαλαξίας Μ83 που είναι γνωστός και σαν NGC 5236 απέχει 12 εκατομμύρια έτη φωτός.

Η εικόνα που αναδύεται είναι μια εικόνα της πυρηνικής περιοχής του γαλαξία, που κυριαρχεί ο σχηματισμός μεγάλων αστέρων, τα οποία προς το τέλος της ζωής τους θα οδηγηθούν σε εκρήξεις υπερκαινοφανών, αστέρια νετρονίων και μαύρες οπές. Αυτό το καυτό νέφος αερίου εμφανίζει στοιχεία για μια πλειοψηφία ατόμων άνθρακα, νέου, μαγνησίου, πυριτίου και θείου. Η μάζα που εξατμίζεται από τα ογκώδη αστέρια, και ξεχύνεται από τα σουπερνόβα έχουν εμπλουτίσει το αέριο με  άνθρακα και άλλα στοιχεία.

Το καυτό αέριο σε μια ελαφρώς χαμηλότερη θερμοκρασία 4 εκατομμυρίων βαθμών παρατηρήθηκε κατά μήκος των σπειροειδών βραχιόνων αυτού του γαλαξία. Αυτό δείχνει ένα πιο μικρό ρυθμό σχηματισμού των αστεριών στους σπειροειδείς βραχίονες, που είναι συνεπής προς την παρατήρηση των αναλογικά λιγότερων σημειακών φωτεινών πηγών, αν συγκριθούν οι βραχίονες με τον πυρήνα.