Επιτέλους! Σταμάτησε η αύξηση του μεθανίου στην ατμόσφαιρα

Από την ιστοσελίδα του ABC News, 25 Νοεμβρίου 2003

Αυτή η εικόνα της Γης, με ψευδοχρώματα, εμφανίζει την υπέρυθρη θερμότητα που φεύγει προς το διάστημα. Τα αέρια του θερμοκηπίου παγιδεύουν αυτή τη θερμότητα και θερμαίνουν έτσι τον πλανήτη.

Τα ατμοσφαιρικά επίπεδα, του δεύτερου πιο σημαντικού αερίου του θερμοκηπίου, του μεθανίου, φαίνονται τελικά να μην αυξάνονται πια, έχουν αναγγείλει αυστραλιανοί ερευνητές.

Μετά από δύο αιώνες ισχυρών αυξήσεων, οι εκπομπές του μεθανίου δεν έχουν αυξηθεί από το 1999, καθιστώντας έτσι τους επιστήμονες βέβαιους ότι αυτή ήταν μια γνήσια και σημαντική τάση, κι όχι μόνο μια βραχυπρόθεσμη μεταβολή. Εάν αυτή η τάση συνεχιστεί, λένε ότι οι συγκεντρώσεις του μεθανίου θα αρχίσουν και να πέφτουν.

"Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων τεσσάρων χρόνων δεν έχει υπάρξει καμία αύξηση των ατμοσφαιρικών συγκεντρώσεων του μεθανίου, αν συγκριθεί με την άνοδο 15% κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 20 ετών και με μια άνοδο 150% από τους προβιομηχανικούς χρόνους," είπε ο Paul Fraser, κύριος ερευνητικός επιστήμονας του Οργανισμού για την Ατμοσφαιρική Έρευνα, CSIRO.

"Το μεθάνιο είναι το δεύτερο πλέον σημαντικό αέριο μετά από το διοξείδιο του άνθρακα. Είναι υπεύθυνο για το ένα πέμπτο της ενίσχυσης του φαινομένου του θερμοκηπίου κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 200 ετών."

Οι καλές ειδήσεις προέκυψαν από τα δείγματα αέρα που λήφθηκαν στο ακρωτήριο Grim, στην Τασμανία, η οποία θεωρείται ότι έχει τον καθαρότερο αέρα στον κόσμο. Εκεί υπάρχει ένας βασικός σταθμός στο δίκτυο για τον παγκόσμιο ατμοσφαιρικό έλεγχο.

Το μεθάνιο είναι περισσότερο από 20 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα ως αέριο θερμοκηπίου και συμβάλλει στην, προκληθείσα από τους ανθρώπους, κλιματική αλλαγή. Ελευθερώνεται από τις αγροτικές καλλιέργειες, κυρίως το ρύζι, τα βοοειδή και τα πρόβατα, από τα απόβλητα των υλικών της οδοποιίας, τα μεταλλεία, από τη χρήση των συμβατικά καυσίμων (άνθρακας, πετρέλαιο και αέριο) καθώς επίσης και από τους φυσικούς υγροβιότοπους.

Αν και οι επιστήμονες είναι αβέβαιοι γιατί οι εκπομπές του μεθανίου σταμάτησαν να αυξάνονται, παρατήρησαν αρχικά μια επιβράδυνση στα μέσα της δεκαετίας του '90 και σκέφτονται ότι ξέρουν πού έχουν συμβεί οι μειώσεις.

"Μπορούμε να πούμε ότι οι βασικές μειώσεις έχουν βρεθεί στο βόρειο ημισφαίριο, το οποίο είναι υπεύθυνο για το 90% των παγκόσμιων εκπομπών των ορυκτών καυσίμων, και στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη του," λέει ο Fraser. "Αυτό δείχνει ότι οφείλεται στις ανθρώπινες δραστηριότητες και ότι δεν είναι από τη γεωργία.

"Υποψιαζόμαστε ότι είναι από τις περιοχές της Ρωσίας με αέριο, είτε λόγω μιας μείωσης της κατανάλωσης λόγω οικονομικής στενότητας είτε λόγω του καλύτερου ελέγχου των διαρροών από το δίκτυο διανομής."

Επίσης παίζει ρόλο η τάση προς την ανάκτηση του μεθανίου, που εκπέμπεται από τις απορρίψεις των αποβλήτων των υλικών της οδοποιίας.

Μια άλλη εξήγηση είναι ότι η παγκόσμια κλιματική αλλαγή επιτάχυνε την εξουδετέρωση του μεθανίου στην ατμόσφαιρα - το αέριο διασπάται σε ρίζες υδροξυλίου έπειτα από εννέα χρόνια ζωής, κατά μέσο όρο. Η αλλαγή του κλίματος ίσως είχε παράλληλα επίδραση στις εκπομπές των υδροβιότοπων

"Οι παγκόσμιες εκπομπές του σημαντικότερου αερίου του θερμοκηπίου, του διοξειδίου του άνθρακα, είναι δύσκολο να ελεγχθούν, και συνεχίζει να αυξάνεται, παρά τις προσπάθειες του πρωτοκόλλου του Κιότο και άλλων παρόμοιων πρωτοβουλιών. Αυτό καθιστά τη μείωση του μεθανίου σαν πολύ σημαντική."

Εάν οι εκπομπές του μεθανίου είχαν συνεχίσει να ανεβαίνουν κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας με το παλαιό ρυθμό, θα ήταν περισσότερο από 10% υψηλότερες από ό,τι είναι σήμερα, είπε.

Το φυσικό αέριο παράγει τις λιγότερες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου σε σχέση με τον άνθρακα και το πετρέλαιο και η συνειδητοποίηση της αξίας του σαν καύσιμο, έχει οδηγήσει όλο τον κόσμο να χρησιμοποιεί  το μεθάνιο πιο αποτελεσματικά.

Τα επίπεδα του μεθανίου αυξάνονταν έντονα για δεκαετίες τους τελευταίος αιώνες. Ο ρυθμός αύξησής του άρχισε να επιβραδύνεται τα τελευταία χρόνια του '80, μετά από τις ανησυχίες του κόσμου για την εκλέπτυνση του στρώματος του όζοντος.

Σταθεροποιήθηκε τα μέσα της δεκαετίας του '90, αφότου επιβλήθηκαν πιο σκληροί έλεγχοι πάνω στη χημική χρήση και έχουν πέσει από τότε περίπου 7%.

Άλλα σημαντικά αέρια του θερμοκηπίου, όπως το διοξείδιο του άνθρακα και το νιτρώδες οξύ, συνεχίζουν να αυξάνονται σταθερά. Το διοξείδιο του άνθρακα είναι το σημαντικότερο αέριο του θερμοκηπίου, με ποσοστό συμμετοχής 40 έως 50 τοις εκατό.