Οι εικόνες των οργάνων του Mars Odyssey αποκαλύπτουν άφθονο υδρογόνο

Από σελίδα της NASA, 28 Μαίου 2002

Χρησιμοποιώντας τα προηγμένα όργανα του διαστημικού σκάφους Οδύσσεια του Άρη της NASA, οι επιστήμονες έκπληκτοι έχουν βρεί τεράστιες ποσότητες θαμμένου θησαυρού, που βρίσκονται ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του Άρη. Και αυτό μπορεί να είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου.

Χάρτης του Άρη που δείχνει με ψευδοχρώμα (μπλε) το υδρογόνο

Ανωτέρω: Χάρτης του Άρη με ψεύδο-χρωμα, το χώμα που έχει υδρογόνο υποδεικνύεται από βαθύ μπλε. Πηγή: το διαστημικό σκάφος Οδύσσεια του Άρη του 2001, από το φασματόμετρο νετρονίων.

Πώς όμως το φασματοσκόπιο ακτίνων γάμμα (GRS) που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Άρη, ανιχνεύει το υπόγειο νερό;

Όταν οι κοσμικές ακτίνες από το διάστημα πέφτουν στην Αρειανή επιφάνεια, οι ακτίνες γάμμα καθώς και τα νετρόνια φεύγουν από το έδαφος. Το GRS μπορεί να ανιχνεύσει αυτές τις ακτίνες-γ και νετρόνια και μπορεί να μετρήσει τις ενέργειές τους. Τέτοια δεδομένα αποκαλύπτουν στους επιστήμονες ποια στοιχεία βρίσκονται μέσα στο έδαφος. Οι ερευνητές ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για το υδρογόνο, ένα αποκαλυπτικό σημάδι του Η20. Επειδή το υδρογόνο είναι πιθανό να βρίσκεται υπό μορφή πάγου, το GRS μπορεί να μετρήσει το ποσό του μόνιμου επίγειου πάγου και πώς αυτό αλλάζει με τις εποχές.

Με το φασματόμετρο ακτίνων-γ ανακαλύπτουμε τι κρύβεται κάτω από την επιφάνεια του άρη Αριστερά: Οι κοσμικές ακτίνες που πέφτουν στο Αρειανό έδαφος αποκαλύπτουν στο φασματόμετρο των ακτίνων-γ της Οδύσσειας ποια στοιχεία βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια.

Τα όργανα που αποτελούν το φασματόμετρο των ακτίνων γάμμα μπορούν να αισθανθούν τη σύνθεση κάτω από την επιφάνεια, σε ένα βάθος τόσο μεγάλο όπως ένα μέτρο. Με το συνδυασμό διαφορετικών τύπων στοιχείων από το όργανο, η ομάδα της Οδύσσειας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το υδρογόνο δεν κατανέμεται ομοιόμορφα στο ανώτερο στρώμα του ενός μέτρου αλλά συγκεντρώνεται σε ένα χαμηλότερο στρώμα κάτω από την κορυφαία επιφάνεια.

Η ομάδα επίσης διαπίστωσε ότι οι σε υδρογόνο, πλούσιες περιοχές, βρίσκονται στις περιοχές που είναι γνωστές πως είναι πολύ κρύες και όπου ο πάγος θα πρέπει να είναι σταθερός. Αυτή η σχέση μεταξύ της υψηλής περιεκτικότητας σε υδρογόνο με τις περιοχές της προβλεφθείσας σταθερότητας του πάγου, οδήγησε την ομάδα να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το υδρογόνο είναι, στην πραγματικότητα, υπό μορφή πάγου. Το στρώμα το πλούσιο σε πάγο είναι περίπου 60 εκατοστά κάτω από την επιφάνεια σε 60 βαθμούς Νότιου γεωγραφικού πλάτους, και φτάνει περίπου εντός 30 εκατοστών της επιφάνειας σε 75 μοίρες Νότιου γεωγραφικού πλάτους.

Οι Αρειανοί πόλοι σε ψευδοχρώμα για το υδρογόνο

Ανωτέρω: Σε αυτούς τους χάρτες των πόλων του Άρη με ψεύδο-χρωμα , το βαθύ-μπλε δείχνει το έδαφος που εμπλουτίζεται από το υδρογόνο. Ο Νότιος πόλος περιβάλλεται από παγωμένο terain. Ο Βόρειος πόλος περιέχει πάγο νερού, επίσης, αλλά κρύβεται από ένα χειμερινό στρώμα πάγου του διοξειδίου του άνθρακα.

"Ο Άρης μας έχει εκπλήξει πάλι," λέει ο Stephen Saunders, ένας επιστήμονας του προγράμματος της Οδύσσειας στο Εργαστήριο Προώθησης της NASA. "Τα αρχικά αποτελέσματα από την ομάδα των φασματομέτρων ακτίνων γάμμα είναι καλύτερα από ότι αναμέναμε ποτέ".

Δείτε και τα σχετικά άρθρα
Ωκεανός πάγου μόλις ένα μέτρο κάτω από την επιφάνεια του Άρη
Home