Σοβαρή απώλεια της Αρκτικής Οζονόσφαιρας

Από το BBC 5-Απριλίου και τη NASA 30-Ιουνίου 2000

Δεξιά: φωτογραφία που περιγράφει το καθημερινό ποσον της ακτινοβολίας UV που περνάει μέσα στην ατμόσφαιρα και φθάνει στην επιφάνεια της Γης, τραβήχθηκε στις 20 Ιουνίου 2000. Μετρείται σε kilojoules ανά τετραγωνικό μέτρο, που είναι η μονάδα της έντασης της ηλιακής ακτινοβολίας. Όταν φθάνει στη Γη, Φιλτράρεται από το στρατοσφαιρικό στρώμα του όζοντος. Σε υψηλά επίπεδα προκαλεί βιολογικές καταστροφές.

Τα επίπεδα του όζοντος στην Αρκτική έπεσαν δραματικά τον περασμένο χειμώνα, λένε οι επιστήμονες και η ανάκτηση του μπορεί να καθυστερήσει.
Ένα διεθνές group ερευνητών βρήκε απώλειες μέχρι και 60% σε ύψος 18 km πάνω από την πολική περιοχή μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου 2000
Το Όζον, ένα τριατομικό μόριο Οξυγόνου, κατακρατεί την υπεριώδη ακτινοβολία (μικρότερη από 290 nanometres) που έρχεται από τον Ήλιο.
Αυτή η ακτινοβολία καταστρέφει το DNA και οδηγεί στο σχηματισμό καρκίνων του δέρματος.

'Δεν βρισκόμαστε κοντά σε μία τρύπα του Όζοντος στην Αρκτική'

"Είναι οι μεγαλύτερες απώλειες σε αυτό το ύψος της στρατόσφαιρας κατα τα 10 τελευταία χρόνια," είπε ή εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Piia Huusela, "αλλά δεν συνεπάγεται ότι υπάρχει τρύπα όπως αυτή που υπάρχει στην Ανταρκτική. Η ποσότητα του όζοντος είναι σήμερα 15% κάτω από τα επίπεδα του μέσου όρου πριν το 1976. Δεν είμαστε κοντά σε μιά τρύπα αλλά υπάρχει κίνδυνος"
Για τις μετρήσεις χρησιμοποιούνται αρκετοί δορυφόροι, αεροσκάφη, αερόστατα και επίγειοι σταθμοί, και χρηματοδοτούνται από την ΕΕ και τη NASA στα πλαίσια των προγραμμάτων Theseo 2000 (Third European Stratospheric Experiment on Ozone) και Solve (Ozone Loss and Validation Experiment).
Οι περιορισμοί, ωστόσο, που έχουν τεθεί στη χρήση των βλαπτικών για το όζον χημικών ενώσεων βρωμίου και χλωρίου δεν επέφεραν την επιθυμητή βελτίωση, η οποία, κατά τους επιστήμονες, μπορεί να αργήσει περισσότερο από ό,τι αρχικά αναμενόταν. Οι ενώσεις αυτές υπάρχουν ακόμη στα παλιά ψυγεία, αεροζόλ, πυροσβεστήρες κλπ, και οι κυβερνήσεις παίρνουν μέτρα για την αντικατάσταση τους.

Δεξιά: Ο δορυφόρος της NASA Earth Probe (TOMS-EP)
τράβηξε τον χάρτη μιας ευρείας περιοχής στην Ανταρκτική, όπου φαίνεται πως έχει ελαττωθεί το όζον (στα μπλε) περισσότερο από όλες τις άλλες περιοχές. Η περιοχή αυτή εκτεινόταν σε 10.5 εκ. τετραγωνικά μίλια τον Σεπτέμβριο του 1998. Σε αυτή την εικόνα που τραβήχθηκε στις 3 Οκτωβρίου του 1999, φαίνεται ότι η τρύπα του  Όζοντος μίκρυνε, σε σχέση με το 1998. 

Συνέδριο για το Όζον

Οι επιστήμονες συγκεντρώθηκαν αρχές Μαϊου για το ετήσιο συνέδριο της  NASA, TOMS (Total Ozone Mapping Spectrometer)  που έγινε στο Πανεπιστήμιο της Alabama στο Huntsville (UAH). Στην επιστημονική κοινότητα το TOMS θεωρείται σαν το standard στις μελέτες για το όζον. Στην σελίδα του TOMS βρίσκεις σχεδόν real-time μετρήσεις για το όζον. Διαλέγεις την γεωγραφική περιοχή , βλέπεις το επίπεδο του όζοντος και της υπεριώδους ακτινοβολίας και το συγκρίνεις με άλλες περιοχές της Γης. Στο προσεχές μέλλον οι επισκέπτες της ιστοσελίδας θα μπορούν να τσεκάρουν τα επίπεδα του αεροσόλ.
Τα 172 μέλη του Πρωτόκολλου του Μόντρεαλ, έχουν συμφωνήσει ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει από την 1η Ιουλίου 1999 να "παγώσουν" τις εκπομπές CFC και αλογόνων αλειφατικών υδατανθράκων (halon) στα επίπεδα της περιόδου 1995-97, και έπειτα να προβούν στη μείωσή τους κατά 50% μέχρι το 2005.

Πάνω:Στην ιστοσελίδα για το  TOMS, βρίσκεται αυτή η σφαιρική φωτογραφία  που δείχνει τα επίπεδα του αεροζόλ

Δείτε και το σχετικό άρθρο

• Το πρόβλημα της οζονόσφαιρας