Το Σέλας

Το Βόρειο Σέλας θα λάμψει το επόμενο δίμηνο
Του William J. Broad (Καθημερινή 29-3-2000)

ΣέλαςΚαθώς οι ηλιακές καταιγίδες πλησιάζουν στο απώγειο του ενδεκαετούς περιοδικού κύκλου τους, η βροχή ηλιακών σωματιδίων θα σχηματίσει στον ουρανό της γης το φαινόμενο του Βορείου Σέλας. 23/3/00
Το φαινόμενο αυτό αποδίδεται στην αλληλεπίδραση των ηλιακών σωματιδίων με το μαγνητικό πεδίο της γης. Κατά τη διάρκεια ηλιακών ανωμαλιών, το Βόρειο Σέλας εμφανίζεται σε σημεία, στα οποία ουδείς το περιμένει. Ο εντυπωσιακός φωτισμός που δημιουργεί το Βόρειο Σέλας, τον οποίο οι λαϊκές δοξασίες συνδύαζαν με μαγικές δυνάμεις, πνεύματα και κακούς οιωνούς, μπορεί να έχει τη μορφή φωτεινών τόξων, ζωνών, ακτίνων, υφάσματος, ενώ τα σχήματα αυτά ενδέχεται να αναβοσβήνουν, να τρεμοπαίζουν ή να μοιάζουν πως εκρύγνηνται.
Η λάμψη συχνά έχει πράσινο χρώμα, περιλαμβάνει, όμως, και κόκκινο, κίτρινο, γαλάζιο και μοβ. Το φαινόμενο διαρκεί από μερικές ώρες έως ημέρες, ενώ η βελτίωση στην πρόβλεψη ηλιακών εκρήξεων έχει συντελέσει στην ακριβή πρόβλεψη εμφάνισης Βορείου Σέλας.Σέλας

Το επόμενο δίμηνο
Το απώγειο των ηλιακών καταιγίδων αναμένεται να συμβεί μέσα στους επόμενους δύο μήνες και να διαρκέσει έως και τις αρχές του ερχόμενου έτους. Το Σέλας είναι ορατό και από το διάστημα, ενώ εμφανίζεται και στους δύο μαγνητικούς πόλους της γης ως πύρινο στεφάνι. Κατά τη διάρκεια ηλιακών καταιγίδων, τοπικών αυξομοιώσεων της θερμοκρασίας της επιφάνειας του ήλιου, το Σέλας εμφανίζεται εντονότερο και μετατοπίζεται προς το νότο. Οι έντονες ηλιακές καταιγίδες μπορούν να προκαλέσουν την εμφάνιση του Βορείου Σέλας ακόμη και κοντά στον ισημερινό, δημιουργώντας έντονα προβλήματα σε ραντάρ, ραδιο-επικοινωνίες και συστήματα ηλεκτροδότησης.

Σέλας

Ορατό και τη νύχτα
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι λιγότεροι από το 5% του γήινου πληθυσμού έχουν δει Βόρειο Σέλας, οι περισσότεροι από αυτούς κάτοικοι των βορείων περιοχών της γης. Αν και οι πιθανότητες για κάποιον να δει το φαινόμενο αυξάνονται εάν βρίσκεται σε μεγάλο υψόμετρο, το Βόρειο Σέλας μπορεί να είναι ορατό  και σε σκοτεινές νύχτες, ιδιαίτερα γύρω από τα μεσάνυκτα.
Το περασμένο Σάββατο, η NASA εκτόξευσε νέο δορυφόρο με την ονομασία Image, ο οποίος πρόκειται να μελετήσει το μαγνητικό πεδίο της γης και την επίδραση των ηλιακών ανέμων πάνω σε αυτό. Μεταξύ άλλων, ο Image θα καταγράψει το φαινόμενο του Σέλας, καθώς και τους πολύπλοκους μηχανισμούς που το προκαλούν.

Στο εσωτερικό του φαινομένου (Από σελίδα της NASA) 25-4-2000

Τα ηλεκτρόνια και τα πρωτόνια που φτάνουν καταιγιστικά στην ατμόσφαιρα μας για να παράγουν χρωματιστό Βόρειο Φώς δεν προέρχονται κατευθείαν από τον ηλιακό άνεμο. Αντιθέτως, ακολουθούν ένα πιό κυκλικό δρόμο διαμέσου της "μαγνητοτροχιάς."

Η μαγνητοτροχιά είναι μιά περιοχή του διαστήματος πίσω από τη νυχτερινή πλευρά της Γης όπου ο ηλιακός άνεμος τεντώνει το μαγνητικό πεδίο μέσα σε μιά μακριά ουρά σαν κομήτη. Στο εσωτερικό της μαγνητοτροχιάς είναι το "φύλλο πλάσματος," μιά περιοχή που είναι πυκνο-'κατοικημένη' από ιονισμένο αέριο. Αν και είναι πιό μακριά από 60.000 km, ότι συμβαίνει στο φύλλο του πλάσματος είναι κρίσιμο για την δραστηριότητα του Σέλας

'Οταν μια ενεργητική ριπή των ηλιακών σωματιδίων πλήττει την μαγνητόσφαιρα, συμπιέζει το μαγνητικό πεδίο και τεντώνει τη μαγνητοτροχιά περισσότερο του κανονικού. Αυτό προξενεί γειτονικές μαγνητικές γραμμές πεδίου με αντίθετες πολικότητες για να συνδεθεί στο εσωτερικό το φύλλο πλάσματος. Πυκνά ηλεκτρικά πεδία δημιουργούνται από αυτή τη μαγνητική ρίψη   πλάσματος προς τη μεριά των Γήϊνων μαγνητικών πόλων, όπου αυτό τρυπά την ατμόσφαιρα, προκαλώντας Σέλας σε μιά κυκλική γραμμή που καλείται oval, εξ'αιτίας του σχήματος της.

Το γράφημα, προσφορά του Γεωφυσικού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου   της Alaska, δείχνει τη περιοχή (Oval) που συνήθως εμφανίζεται το Σέλας, στο Βόρειο ημισφαίριο. Κατά τη διάρκεια γεωμαγνητικών καταιγίδων η Oval αυτή περιοχή επεκτείνεται ώστε ο κόσμος σε πιό νότια μέρη να μπορεί να δεί το Βόρειο Φως. Υπάρχει ένα παρόμοιο oval πάνω από το Νότιο Πόλο. Πάντως, τα περισσότερα Σέλας συμβαίνουν σε ακατοίκητες περιοχές.

Ενδιαφέρουσες Ιστοσελίδες
NOAA Space Environment Center -Επίσημη πρόγνωση του διαστημικού καιρού

SpaceWeather.com -καθημερινή ενημέρωση και νέα γύρω από την Γεωμαγνητική δραστηριότητα.

Πληροφορίες γύρω από τις μαγνητοτροχιές (magnetotai)"  και ότι προξενεί το Σέλας -από τη NASA/Goddard Space Flight center

Όλα για το Σέλας - από το University of Alaska Geophysical Institute

Home