Έρχεται το τέλος της Κοσμολογίας; Ένα σύμπαν που επιταχύνεται εξαφανίζει τα ίχνη της προέλευσης μας
Μέρος 3ο

Άρθρο, Μάρτιος 2008

1o, 2ο, 3ο

Μόνοι στο Κενό

Δεν υπάρχει άραγε κανένας τρόπος για τους απογόνους μας να αντιληφθούν ένα διαστελλόμενο σύμπαν; Μια αποκαλυπτική επίδραση της επιτάχυνσης θα παρέμενε πράγματι μέσα στον παρατηρητικό ορίζοντά μας, τουλάχιστον σύμφωνα με την γνώση που έχουμε για τη γενική σχετικότητα. Ακριβώς όπως ο ορίζοντας γεγονότων μιας μαύρης τρύπας εκπέμπει ακτινοβολία, έτσι, επίσης, κάνει και ο κοσμολογικός ορίζοντας γεγονότων. Ακόμα η θερμοκρασία που συνδέεται με αυτήν την ακτινοβολία είναι απείρως μικρή, περίπου 10-30 Kelvin. Ακόμα κι αν οι αστρονόμοι ήταν σε θέση να την ανιχνεύσουν, θα την απέδιδαν πιθανώς σε κάποια άλλη, πολύ μακρινή τοπική πηγή θορύβου.

Οι φιλόδοξοι μελλοντικοί παρατηρητές επίσης μπορεί να στέλνουν σκάφη που να δραπετεύουν από τον υπεργαλαξία και αυτοί θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως σημεία αναφοράς για την ανίχνευση μιας πιθανής κοσμικής διαστολής. Όμως το σκάφος θα χρειαζόταν δισεκατομμύρια χρόνια για να φθάσει στο σημείο όπου η διαστολή θα είχε φανερές επιπτώσεις στην ταχύτητά του, και το σκάφος θα χρειαζόταν ενέργεια συγκρίσιμη με αυτήν ενός αστεριού για να επικοινωνήσει με τους ανθρώπους πίσω στη Γη, από μια τέτοια μεγάλη απόσταση.

Κατά συνέπεια, οι παρατηρητές του μέλλοντος είναι πιθανό να προβλέψουν ότι το σύμπαν θα τελειώσει τελικά με μια τοπική Κρίσιμη Σύνθλιψη,  παρά ότι θα υφίσταται μια αιώνια διαστολή που παράγει η κοσμολογική σταθερά. Το περιορισμένο σύμπαν τους θα τελειώσει με ένα μπανγκ.

Οδηγούμαστε λοιπόν αδυσώπητα σε ένα πολύ παράξενο συμπέρασμα. Το 'παράθυρο' κατά τη διάρκεια του οποίου οι ευφυείς παρατηρητές μπορούν να συμπεράνουν την αληθινή φύση του διαστελλόμενου σύμπαντος μπορεί να είναι πολύ μικρό πράγματι. Μερικοί πολιτισμοί μπορεί να διατηρήσουν τα ιστορικά αρχεία σε βάθος χρόνου, και αυτό το ίδιο το άρθρο μπορεί να το διαβάσουν - εάν κάποιος μπορεί να επιζήσει μετά από μερικά δισεκατομμύρια χρόνια στα οποία θα συμβούν πόλεμοι, εκρήξεις υπερκαινοφανών, μαύρες τρύπες και αμέτρητοι άλλοι κίνδυνοι. Εάν θα πιστέψουν αυτό το άρθρο είναι μια άλλη ερώτηση. Οι πολιτισμοί που στερούνται τέτοια αρχεία μπορεί να καταδικαστούν να παραμείνουν για πάντα ανίδεοι της Μεγάλης έκρηξης.

Γιατί είναι το παρών σύμπαν τόσο ειδικό; Πολλοί ερευνητές έχουν προσπαθήσει να υποστηρίξουν ότι η ύπαρξη της ζωής προσφέρει μια επιλεκτική επιλογή που να μπορεί να εξηγήσει τις συμπτώσεις που συνδέονται με το σήμερα (σαν την ανθρωπική αρχή). Όμως με την εργασία αυτή παίρνουμε διαφορετικά μαθήματα.

Κατ' αρχάς, δεν θα ήταν η πρώτη φορά που οι πληροφορίες για το σύμπαν θα χάνονταν λόγω μιας επιταχυνόμενης διαστολής. Εάν υπήρξε στο πολύ πρώιμο σύμπαν μια περίοδος πληθωρισμού, ακολούθως η γρήγορη διαστολή κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής θα οδήγησε πολύ μακριά σχεδόν όλες τις λεπτομέρειες της προϋπάρχουσας ύλης και της ενέργειας, από αυτό που είναι τώρα το αισθητό σύμπαν μας. Πράγματι, ένα από τα αρχικά κίνητρα για τα πληθωριστικά μοντέλα ήταν να απελευθερωθεί το σύμπαν από ενοχλητικά κοσμολογικά αντικείμενα όπως τα μαγνητικά μονόπολα που μπορεί κάποτε να υπήρχαν σε αφθονία.

Και το πιο σημαντικό, αν και είμαστε βεβαίως τυχεροί που ζούμε σε σε μία εποχή που οι παρατηρησιακοί στυλοβάτες της Μεγάλης Έκρηξης είναι όλοι ανιχνεύσιμοι, μπορούμε εύκολα να προβλέψουμε ότι άλλες θεμελιώδεις πτυχές του σύμπαντος είναι μη παρατηρήσιμοι σήμερα. Τι έχουμε χάσει ήδη; Αντί να νιώθουμε αυτο-ικανοποίηση, πρέπει να αισθανθούμε ταπεινοί. Ίσως κάποια μέρα θα διαπιστώσουμε ότι η σημερινή προσεκτική και προφανώς πλήρης κατανόηση που νομίζουμε ότι έχουμε για το σύμπαν είναι σοβαρά ανεπαρκής.

1o, 2ο, 3ο

Άρθρο στο Scientific American από τους Lawrence Krauss και Robert Scherrer

Home