Μηνύματα στο διάστημα

Άρθρο, Ιούλιος 2002

Μήνυμα του Drake 

Μέσα στις δραστηριότητες του Drake περιλαμβάνεται και το πρώτο και μοναδικό ράδιο σήμα, που εστάλη σκόπιμα προς τα έξω στο διάστημα, το Νοέμβριο του 1974. Ήταν ένα 'κοσμικό' τηλεγράφημα,  που εστάλη από το ραδιο-τηλεσκόπιο Arecibo ανάλογο μ' αυτά που προσπαθούν ν' ανιχνεύσουν οι γήινοι αστρονόμοι στα πλαίσια του προγράμματος SETI. 

Το νέο σήμα στόχευε σε λίγα αστέρια σαν τον ήλιο μας, σε μια περιοχή του ουρανού που ονομάζεται θερινό τρίγωνο. Μάλιστα στόχευε σε αστέρια που δεν είναι πιθανό να έχουν πλανήτες.

Αυτό το πρώτο μήνυμα αποτελείται από 1.679 bits και ήταν ένα συνοπτικό μήνυμα τριών λεπτών προς το απόμακρο σφαιρωτό σμήνος  M13 (με 1.000.000 αστέρια). Το μήνυμα που θα φθάσει μετά από 25.000 χρόνια, πιθανόν να το δουν οι κάτοικοι κάποιου άστρου, αν έχουν βέβαια στραμμένα τα ραδιοτηλεσκόπια τους προς τον ήλιο μας.

Ο αριθμός 1679 είναι το γινόμενο δύο πρώτων αριθμών: του 73 και του 23. Αν τοποθετήσουμε τα 1679 bits σε 73 σειρές των 23 χαρακτήρων και μετατρέποντας τα μηδενικά σε άσπρα τετράγωνα και τις μονάδες σε μαύρα, θα σχηματίσουν την εικόνα που εμφανίζεται αριστερά.

Η αποκωδικοποίηση του μηνύματος είναι ασφαλώς ένα δύσκολο πρόβλημα αλλά έχει μια λογική: 

Στη κορυφή του διαγράμματος είναι γραμμένοι σε δυαδική μορφή οι αριθμοί από το 1 έως το 10. 

Ακριβώς από κάτω είναι γραμμένοι 5 δυαδικοί αριθμοί, που αντιστοιχούν στους ατομικούς αριθμούς του υδρογόνου, του άνθρακα, του αζώτου, του οξυγόνου και του φωσφόρου, δηλαδή των βασικών στοιχείων των έμβιων όντων. 

Ακολουθούν οι χημικοί τύποι των βασικών συστατικών του DNA. Ο κώδικας αυτός της ζωής, συμβολίζεται με μια έλικα στη μέση του μηνύματος. 

Το κόκκινο ανθρωπάκι δείχνει πως είναι το ανθρώπινο όν. Αριστερά του ένας δυαδικός αριθμός αντιστοιχεί στον πληθυσμό της Γης ενώ δεξιά του ένας άλλος αριθμός δίνει το ύψος του ανθρώπου σε πολλαπλάσια του μήκους κύματος του ράδιο κύματος. 

Στη συνέχεια απεικονίζεται το ηλιακό μας σύστημα: ο Ήλιος μας (δεξιά) και οι 9 πλανήτες. Η Γη (τρίτος πλανήτης) απεικονίζεται να προεξέχει και φανερώνει ότι φιλοξενεί το ανθρώπινο ον. 

Τέλος απεικονίζεται το ραδιοτηλεσκόπιο του Arecibo μέσω του οποίου εστάλη το μήνυμα.

Εάν οποιοιδήποτε εξωγήινοι σταματήσουν ποτέ αυτό το μήνυμα, αυτό θα σημαίνει ότι θα έχουν κυριαρχήσει στην επιστήμη. Επομένως, σε ένα μεγάλο μέρος του πρώτου μέρους του μηνύματος, το μέρος που εξετάζει τους αριθμούς και τα άτομα, αυτοί θα είναι εξοικειωμένοι.

Αλλά θα μπορούν όμως, βλέποντας και τα υπόλοιπα, να συναγάγουν μερικά πράγματα και για τους ανθρώπους, όπως που ζούμε, πόσο μεγάλοι είμαστε και πόσοι άνθρωποι ζουν στον πλανήτη μας.

 Δίσκος των VOYAGER 1 και 2

Στις 20 Αυγούστου και στις 5 Σεπτεμβρίου του 1977 εκτοξεύτηκαν τα διαστημόπλοια Voyager1 και Voyager2, που έφεραν ένα χρυσό δίσκο. Ο δίσκος περιείχε χαιρετισμό σε 50 γλώσσες, 118 εικόνες από διάφορες περιοχές της Γης ,19 μουσικά κομμάτια ethnic και κλασική μουσική.

Το Voyager 1 έχει τώρα μια ταχύτητα περίπου 100.000 km/h ως προς τη Γη και κατεύθυνεται προς τον Αστερισμό του Οφίοχου, στον οποίο θα φτάσει το έτος  40.272 μ.Χ., ενώ ο Voyager 2 που ταξιδεύει με μια λίγο μικρότερη ταχύτητα κατευθύνεται προς τον Τοξότη. Σε περίπου 40.000 έτη θα προσεγγίσει (σε μια απόσταση 1.7 έτη φωτός) από το μικρό άστρο Ross248 στον αστερισμό της Ανδρομέδας.

Η πλάκα του Pioneer 10

Αλλά και το διαστημόπλοιο Pioneer10 μεταφέρει μια πλάκα σχεδιασμένη από το C.Sagan, στην οποία σημειώνονται συμβολικά τα στοιχεία του ηλιακού συστήματος, η θέση της Γης και η μορφή των κατοίκων της.

Το διαστημόπλοιο Pioneer10 ξεκίνησε στις 1 Μαρτίου 1972 και αφού πέρασε από όλους σχεδόν τους πλανήτες στέλνοντας πολύτιμα στοιχεία βγήκε από το ηλιακό σύστημα.

Τώρα σιωπηλό και σκοτεινό κατευθύνεται προς τον ερυθρό γίγαντα Aldebaran που σχηματίζει το μάτι του αστερισμού του Ταύρου (βρίσκεται σε απόσταση 68 έτη φωτός από τη Γη), όπου θα φτάσει μετά από ταξίδι πάνω από 2.000.000 χρόνια.

Στην εποχή μας μια επιχείρηση πρόσφερε στο κοινό την ευκαιρία να στείλουν τα προσωπικά μηνύματά τους για να ταξιδέψουν για πάντα στο διάστημα για 15$, στο τέλος ενός κυρίου μηνύματος.

Και για πρώτη φορά, την Δευτέρα 24 Μαΐου 1999 από το ράδιο τηλεσκόπιο Evpatoria στην Ουκρανία, μεταδόθηκε το πρώτο λεπτομερές ράδιο μήνυμα στα αστέρια, που έλεγε:  "Η Γη καλεί ET". 

Οι αποστολές αυτές ήταν μέρος ενός εμπορικού προγράμματος, του Encounter 2001, που έχει την έδρα του στο Χιούστον. 

Τα μηνύματα στοχεύουν σε άστρα που βρίσκονται 51 έως 71 έτη φωτός μακριά. Τα ράδιο-κύματα επειδή ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός, σημαίνει ότι θα περάσουν τουλάχιστον 102 έτη πριν φθάσει πίσω οποιαδήποτε απάντηση.